သမၼတ အေရြးခ်ယ္ခံခြင့္ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားအေပၚ စိတ္ပ်က္မိေၾကာင္း အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး ထပ္ေလာင္းေဖာ္ျပ

ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္ - 1/11/2014 08:15:00 PM

ရန္ကုန္၊ မဇၩိမ။ ။ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတအျဖစ္ဝင္ေရာက္အေရြးခ်ယ္ခံခြင့္ မရွိေစမည့္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ပိတ္ပင္တားျမစ္ခ်က္ အေပၚ စိတ္ပ်က္မိေၾကာင္း အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchellက ဆိုလိုက္ၿပီး အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲေရးအေပၚ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းက ေထာက္ခံျခင္းကုိမူ သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell က ခ်ီးက်ဴးခဲ့သည္။

အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး မစၥတာ Mitchellက ဇန္နဝါရီလ ၁၀ ရက္က မဇၩိမ၏ ေမးခြန္းမ်ားကို ျပန္လည္ေျဖၾကားသည့္ အထဲတြင္ လာမည့္ႏွစ္မ်ား၌ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ခက္ခဲေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ခ်မွတ္ရန္ လိုအပ္လိမ့္မည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ျပည္သူမ်ားေရြးခ်ယ္ထားသည့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက အုပ္ခ်ဳပ္ေနသည္ဟူေသာ ခံစားခ်က္မ်ိဳး ျပည္သူမ်ား ရရွိခံစားလာေစမည့္ အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္လာရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းလည္း ၎က ဆုိထားသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ သားမ်ားသည္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကသျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၂၀၀၈ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒ အရ၊ သမၼတျဖစ္ရန္ လိုအပ္ခ်က္ကို မျပည့္မီဘဲ ျဖစ္ေနရာ အေျခခံဥပေဒပါ ထိုျပဌာန္းခ်က္ကို နားလည္ေပးရန္ ခက္ခဲလွေၾကာင္းလည္း သံအမတ္ႀကီးက ေဖာ္ျပထားသည္။

“အဓိက ႏုိင္ငံေရး ပါတီႀကီး တစ္ခု၏ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္အျပင္၊ အဓိက လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီ တစ္ခု၏ ဥကၠ႒လည္း ျဖစ္ကာ၊ ႏိုင္ငံေအာင္ျမင္ေရး ႏွင့္ အင္အားရွိေရးအတြက္ သတၱိရွိေသာ မ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးအျဖစ္ ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္ခ်ီကာ အနစ္နာခံခဲ့သူလည္း ျဖစ္ၿပီး၊ ျပည္သူမ်ားၾကားတြင္လည္း အလြန္ လူႀကိဳက္မ်ားေသာ သူတစ္ဦးအား သမၼတအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ အေရြးခ်ယ္ခံခြင့္မွ ခ်န္လွပ္ထားမည္ဆိုသည့္ ကိစၥမွာ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံအား ဒီမုိကေရစီ ႏုိင္ငံတစ္ခု အျဖစ္သုိ႔ ေရာက္ရွိေစခ်င္ေသာ ေလ့လာသူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကြ်န္ေတာ္၏ အျမင္တြင္ေတာ့ ထူးဆန္းလွပါသည္” ဟု သူက ဆုိထားသည္။

ျပင္ပကမၻာႏွင့္ မိသားစုဆုိင္ရာအဆက္အစပ္ရွိသူမ်ားအား စုိးရိမ္ပူပန္မွႈကုိ ထင္ဟပ္ေနသည့္ အခ်က္မ်ား၊ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ႏွင့္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒမ်ားတြင္ ပါရွိခဲ့ႏုိင္ျခင္းကိုမူ နားလည္ေပး၍ ရသည္ဟု မစၥတာ Mitchell က ဆိုခဲ့သည္။

“သုိ႔ရာတြင္ ၂၁ရာစု ကာလမ်ိဳး၌၊ ကမၻာႏွင့္ တစ္သားတည္းျဖစ္ရန္ ၾကိဳးစားေနၿပီး ပြင့္လင္းကာ ဒီမိုကေရစီဆန္လာသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္မူ ထိုကဲ့သုိ႔ေသာ အခ်က္မ်ိဳးကို မျပဌာန္းသင့္ေပ” ဟု သံအမတ္ႀကီးက ဆိုထားသည္။

“အဲဒီအခ်က္ဟာ၊ အဲဒီ ေၾကာက္ရြံ႕မွႈဟာ အတိတ္ရဲ႕ အေမြတစ္ခုပါ” ဟု ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒမွ သက္ဆုိင္ရာအခ်က္ကို ရည္ညႊန္း၍ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီးက ဆိုခဲ့သည္။

“လႊတ္ေတာ္တြင္း အင္အားအႀကီးဆံုးပါတီမွ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ သူရဦးေရႊမန္းသည္ပင္လွ်င္၊ ထုိအခ်က္အား ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲေရးကုိ လူသိရွင္ၾကား ေထာက္ခံခဲ့သည္” ဟု မစၥတာ Mitchell က ဆိုထားသည္။

“ပါတီမ်ားႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကုိ ျပည္သူမ်ားစိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ႏုိင္မည့္ မွ်တေသာ ယွဥ္ၿပိဳင္မွႈမ်ိဳးကုိ သူ႔အေနျဖင့္ လိုလားၿပီး၊ အႏုိင္ရသူက ေအာင္ျမင္မွႈဆြတ္ခူးႏုိင္မည္ ျဖစ္သလုိ၊ ႐ံႈးနိမ့္သူကလည္း သစၥာရွိေသာ အတိုက္အခံအျဖစ္ျဖင့္ အေရးႀကီးေသာ အခန္းက႑ တစ္ခုမွ ဆက္လက္ပါဝင္ကာ ေနာက္ထပ္ ေရြးေကာက္ပြဲတစ္ခုကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ကာ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သူ (သူရဦးဦးေရႊမန္း) က ေျပာခဲ့သည္” ဟု မစၥတာ Mitchell က ေဖာ္ျပထားသည္။

“အဲဒါဟာ အလြန္ ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ့ ရပ္တည္ခ်က္ပါ၊ အလြန္ ဒီမိုကေရစီဆန္တဲ့ ရပ္တည္ခ်က္ပါ။ အဲဒီ အျမင္အတြက္ ကြ်န္ေတာ္ သူ႔ကုိ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳပါတယ္” ဟု မစၥတာ Mitchell က ဆိုသည္။

“အျခားသူမ်ားအေနျဖင့္ အဘယ္ေၾကာင့္ ထုိကဲ့သုိ႔ မရွႈျမင္ၾကသည္လဲ ဆိုသည္ကုိ ေလ့လာသူတစ္ေယာက္ျဖစ္ေသာ ကြ်န္ေတာ့္အေနျဖင့္ အံ့ၾသမိျပန္ပါသည္” ဟု မစၥတာ Mitchell က ေဖာ္ျပထားသည္။

ထိုကိစၥမွာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာႏွင့္ ပတ္သတ္ေနသျဖင့္ အမွားမခံေသာ ကိစၥျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ နားလည္ပါသည္ဟုလည္း မစၥတာ Mitchell က ဆိုထားသည္။

“သို႔ရာတြင္ ဘံုရည္မွန္းခ်က္မွာ ဒီမိုကရက္တစ္ ႏုိင္ငံတစ္ခု ျဖစ္လာေရးဆိုပါလွ်င္၊ ႏုိင္ငံ၏ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းကို ေရြးခ်ယ္သည့္ စီရင္ဆံုးျဖတ္မွႈမွာ လြတ္လပ္မွ်တကာ၊ အားလံုးပါဝင္ႏုိင္ၿပီး၊ ပြင့္လင္း၍ လူတိုင္းလူတိုင္း အေနျဖင့္ လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ရွိေၾကာင္း ေသခ်ာရန္ လိုအပ္ပါသည္” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

“မည္သည့္ႏုိင္ငံ၏ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္မဆုိ အေမရိကန္က ပုိႏွစ္သက္ေသာ ကုိယ္စားလွယ္ဆိုသည္မွာ မရွိေပ။ ျပည္သူမ်ား၏ ဆႏၵမ်ားကုိ ထင္ဟပ္သည့္ မွ်တေသာ ယွဥ္ၿပိဳင္မွႈမ်ိဳး ျဖစ္ရန္သာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အလိုရွိပါသည္” ဟု အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီးက ဆိုသည္။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲသုိ႔ ခ်ဥ္းကပ္လာသည့္ အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း အျဖစ္အပ်က္မ်ားကုိ အေမရိကန္က အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သံအမတ္ႀကီးက ဆိုခဲ့သည္။

“၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏွင့္၊ အျခားႏိုင္ငံမ်ားက လြန္စြာ စိတ္ဝင္စားၾကပါတယ္” ဟု သူက ေျပာခဲ့ၿပီး၊ ထုိေရြးေကာက္ပြဲသည္ ဒီမိုကေရစီဆီသုိ႔ကူးေျပာင္းမွႈ ကာလတြင္ အေရးႀကီးေသာ ျပယုဂ္တစ္ခု ျဖစ္လာလိမ့္မည္ဟုလည္း ဆိုခဲ့သည္။

“အထူးသျဖင့္၊ ရလဒ္ဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵကို အမွန္အကန္ ထင္ဟပ္ဖုိ႔၊ အေျပာင္းအလဲ ကာလရဲ႕ အေရးႀကီးလွတဲ့ ေနာက္တစ္ဆင့္မွာ ျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ သူတုိ႔လုိလားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ကုိ လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ခြင့္ရွိဖုိ႔၊ ခက္ခဲတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္အတိုင္း ေရွ႕ဆက္သြားေနစဥ္မွာ ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ တည္ၿငိမ္မွႈ ရွိေစဖို႔ စတဲ့အခ်က္ေတြဟာ အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္” ဟု မစၥတာ Mitchell က ဆိုခဲ့သည္။
Written by  Geoffrey Goddard
Mizzima Burmese