အနိမ့္ဆုံး အေျခခံလုပ္ခလစာႏွင့္ ညႊန္းကိန္းမ်ား မွန္ကန္ေစေရး

ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္ - 2/17/2014 08:41:00 PM



(ေဖေဖာ္၀ါရီလဆန္းပိုင္းက ဖိနပ္ခ်ဳပ္စက္႐ုံတစ္႐ုံမွ အလုပ္သမားမ်ား ဆႏၵျပေနသည္ကုိ ေတြ႔ရစဥ္)

(Written by: သစ္ထြဋ္)

ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ႀကီးမားသလုိ ႏိုင္ငံသားမ်ားအတြက္လည္း တုိက္႐ုိက္သက္ေရာက္မႈ ရွိေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ေလ့လာၾကည့္ပါက အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္း ဖန္တီးေပးႏုိင္ေရးဟာ အေရးႀကီးဆုံး အခ်က္တစ္ခ်က္အျဖစ္ ပါဝင္ေနၿပီး လက္ရွိအေျခအေနမွာ လုပ္ခလစာမ်ားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္သမားအၾကား အျငင္းပြားမႈမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ေပၚခဲ့ရတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

တစ္ႏွစ္အတြင္း အျငင္းပြားမႈ ၉၀၀ ေက်ာ္ရွိခဲ့

အလုပ္သမား၊ အလုပ္အကုိင္ႏွင့္ လူမႈဖူလုံေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားကုိ မီဒီယာမ်ားမွာ ေဖာ္ျပခ်က္အရ လုပ္ခလစာ နည္းပါးမႈႏွင့္ အလုပ္သမားရပုိင္ခြင့္ ဆုံး႐ႈံးမႈမ်ားေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား အျငင္းပြားမႈ ၉ဝဝ ေက်ာ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ လစာျဖတ္ေတာက္ခံရျခင္း၊ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ အလုပ္မွ ထုတ္ပယ္ခံရျခင္း၊ မဆင္းမေနရ အခ်ိန္ပိုမ်ားဆင္းရျခင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္လံုျခံဳမႈ မရွိျခင္း၊ အလုပ္ခ်ိန္တိက်စြာ သတ္မွတ္ထားမႈ မရွိျခင္းႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္ဖိႏွိပ္ခံရမႈမ်ား အပါအဝင္ အျခားအလုပ္သမား အခြင့္အေရးမ်ား ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈမ်ားေၾကာင့္ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး ဆႏၵျပေတာင္းဆုိမႈမ်ားႏွင့္အတူ အျငင္းပြားမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ရတာ ျဖစ္ရသလုိ အေျခခံလုပ္ခလစာ နည္းပါးျခင္းဟာလည္း အျငင္းပြားမႈမ်ားကုိ ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ အဓိကအခ်က္တစ္ခ်က္အျဖစ္ ပါဝင္ေနပါတယ္။

အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ား မျဖည့္ဆည္းႏိုင္

စက္မႈဇုန္ အမ်ားဆုံးရွိတဲ့ စီးပြားေရးၿမိဳ႕ေတာ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ စက္႐ုံအလုပ္႐ုံမ်ားတြင္ လုပ္ကုိင္ေနၾကရတဲ့ လုပ္သားမ်ားအေနျဖင့္ အေျခခံလုပ္ခလစာ နည္းပါးမႈအေပၚ တုိးျမင့္ေပးေစလုိၾကေပမယ့္ လက္ရွိမွာ အလုပ္ရွင္မ်ားမွ လုပ္ခလစာကုိ တုိးျမႇင့္ေပးႏုိင္မႈ နည္းပါးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိတြင္ စက္႐ုံအလုပ္သမား အမ်ားစုဟာ တစတစ ျမင့္တက္လာေသာ စားဝတ္ေနေရး စရိတ္စကမ်ားႏွင့္ ဝင္ေငြမွာ မွ်တျခင္းမရွိတာေၾကာင့္ အျငင္းပြားမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ခလစာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အနည္းဆုံးအခေၾကးေငြ သတ္မွတ္ႏုိင္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အနည္းဆုံးအခေၾကးေငြ သတ္မွတ္ေရး အမ်ဳိးသားအဆင့္ ေကာ္မတီတြင္ သုေတသနအဖြဲ႕အျဖစ္ ပါဝင္ေသာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္(ILO)၊ MMRD (Myanmar Marketing Resource Development) ႏွင့္ (Myanmar Development Resource Institute) တုိ႔မွ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ၈၂ ခုတြင္ ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈ သုေတသနမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရာမွာ ၅၉ ရာခုိင္ႏႈန္းေသာ အလုပ္သမားမ်ားဟာ လက္ရွိရေနေသာ လုပ္ခလစာႏွင့္ လစာႏႈန္းထားအေပၚ ေက်နပ္မႈမရွိဘဲ ယင္းတုိ႔ရဲ႕ စားဝတ္ေနေရး အေျခခံလုိအပ္ခ်က္ကုိ လုပ္ခလစာျဖင့္ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့ဘူးလုိ႔ သုေတသန အခ်က္အလက္မ်ားက ေဖာ္ျပပါရွိပါတယ္။

အနိမ့္ဆံုးလစာ က်ပ္ေသာင္းဂဏန္းသာရွိ

အဆုိပါ သုေတသန အခ်က္မ်ားအရ ယင္းလုပ္သားမ်ားဟာ လစာရဲ႕ ၄၈ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ အစားအေသာက္အတြက္ အသုံးျပဳၿပီး ေနထုိင္ေရးအတြက္ ၁၉ ရာခုိင္ႏႈန္းကို အသုံးျပဳေနရကာ ၁၉ ဒသမ ၂ ရာခုိင္ႏႈန္းေသာ အလုပ္သမားမ်ားဟာ ၎တုိ႔ဝင္ေငြရဲ႕ ၂ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ မိသားစုသုိ႔ ျပန္လည္ေပးပုိ႔ႏုိင္ၿပီး ၄၇ ရာခုိင္ႏႈန္းေသာ အလုပ္သမားမ်ားရဲ႕ လုပ္ခလစာဟာ ၎တုိ႔ရဲ႕ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္ကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း ေတြ႕ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္သားမ်ားရဲ႕ လုပ္ခလစာကုိ ေလ့လာခဲ့ရာတြင္ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းတြင္ လုပ္ကုိင္ေနတဲ့ အလုပ္သမားမ်ားဟာ လုပ္ခလစာ အနည္းပါးဆုံးျဖစ္ၿပီး ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈ က႑တုိ႔ရွိ လုပ္ခလစာမ်ားဟာ ပုိမ်ားလာခဲ့ကာ အစားအေသာက္ႏွင့္ ေနရာထုိင္ခင္း စီစဥ္ေပးတဲ့ အလုပ္သမားမ်ားရဲ႕ တစ္လအနိမ့္ဆုံး လစာမွာ က်ပ္ ၁၂၅ဝဝ မွ ၃ဝဝဝဝ အတြင္းသာ ရရွိခဲ့တာကုိ ေတြ႕ရတယ္လုိ႔ သုေတသန ေတြ႕ရွိခ်က္မွာ ပါရွိပါတယ္။

လႊတ္ေတာ္တင္မည့္ အနိမ့္ဆံုးလုပ္ခလစာ

လက္ရွိမွာ ယခုႏွစ္မကုန္မီ အနိမ့္ဆုံးလုပ္ခလစာ သတ္မွတ္ႏုိင္ေရးအတြက္ လာမည့္ဇြန္လတြင္ လႊတ္ေတာ္သုိ႔ အဆုိတင္သြင္းႏုိင္ရန္ ေဆာင္ရြက္သြားဖုိ႔ ရွိေနတာျဖစ္ၿပီး အနိမ့္ဆုံး အေျခခံလုပ္ခလစာ သတ္မွတ္ေပးေရးအတြက္ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး အပါအဝင္ မႏၱေလးတုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးတုိ႔တြင္ သုေတသနမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေပမယ့္ ထြက္ေပၚလာတဲ့ သတင္းမ်ားအရ အလုပ္သမားမ်ား ေတာင္းဆုိတဲ့ လုပ္ခလစာမ်ားကုိ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေပးေခ်ႏုိင္ျခင္းမရွိတဲ့ အေနအထားရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အနည္းဆုံး အခေၾကးေငြ နည္းဥပေဒအရ အလုပ္သမားမ်ားရဲ႕ အနိမ့္ဆုံး လုပ္ခလစာ သတ္မွတ္ရာတြင္ ကုန္စည္ေစ်းႏႈန္းႏွင့္ ဝန္ေဆာင္ခမ်ား၊ အလုပ္သမားမ်ားရဲ႕ ကုန္ထုတ္လုုပ္မႈစြမ္းအား၊ အလုပ္ရွင္မွ လုပ္ခေပးႏိုင္မႈ အေျခအေန၊ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ လူမႈစီးပြားေရး အေျခအေန၊ စားသုံးသူေစ်းႏႈန္းႏွင့္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈႏႈန္း စေသာအခ်က္မ်ားအေပၚ အေျခခံကာ သတ္မွတ္ရမွာျဖစ္ၿပီး အလုပ္သမားတစ္ဦးရဲ႕ စားေသာက္မႈကုန္က်စရိတ္၊ မိသားစုႏႈန္း၊ အလုပ္သမားရဲ႕ လက္ရွိဝင္ေငြတုိ႔ကုိလည္း ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ရမွာျဖစ္ကာ အနိမ့္ဆုံး လုပ္ခလစာကုိ ေဒသအလုိက္၊ လုပ္ငန္းအလုိက္၊ ကြၽမ္းက်င္မႈ အမ်ဳိးအစားအလုိက္ သတ္မွတ္ေပးၿပီး လုပ္ခလစာ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား တူညီမႈရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ညႊန္းကိန္းမ်ား အေရးပါ

ယင္းဥပေဒမွာ ပါရွိခ်က္အရ အနည္းဆုံးလုပ္ခလစာ သတ္မွတ္ေပးဖုိ႔ဆုိရာမွာ ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ရမယ့္ အခ်က္အလက္ မ်ားစြာရွိေနၿပီး လုိအပ္တဲ့ အခ်က္အလက္မ်ားဟာ ကိန္းေသသေဘာထက္ အျမဲတမ္း အေျပာင္းအလဲ ရွိေနႏုိင္တာေၾကာင့္ အဘက္ဘက္က စဥ္းစားေဆာင္ရြက္မွသာ လုပ္သားနဲ႔ အလုပ္ရွင္မ်ားအတြက္ပါ အေကာင္းဆုံးအေျခအေနကုိ ေဆာင္ၾကဥ္းေပးႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အနည္းဆုံး လုပ္ခေၾကးေငြ သတ္မွတ္ရာတြင္ ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ရမယ့္အထဲမွာ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ စီးပြားေရးအေျခအေန၊ ေငြေဖာင္းပြႏႈန္း၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္း စတဲ့အတက္အက်ရွိတဲ့ ၫႊန္းကိန္းမ်ား ပါဝင္တာေၾကာင့္ အနည္းဆုံး လုပ္ခႏႈန္းထားမ်ားဟာလည္း ၫႊန္းကိန္းမ်ား ေျပာင္းလဲမႈကုိလုိက္ၿပီး ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ဖုိ႔ ရွိေနမယ္လုိ႔ ယူဆမိပါတယ္။ အဓိကအားျဖင့္ အေျခခံယူ တြက္ဆမယ့္ ကိန္းဂဏန္းမ်ားဟာ တိက်ၿပီး မ်က္ေမွာက္အေျခအေနကုိ ထင္ဟပ္ေစတဲ့ အခ်က္အလက္မ်ားျဖစ္ေစဖုိ႔ လုိအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔မွသာ လုပ္ခလစာမ်ားဟာ မွ်တညီၫြတ္တဲ့ ႏႈန္းထားတစ္ခုအျဖစ္ ထြက္ေပၚလာႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဂ႐ုျပဳေလ့လာဆန္းစစ္ရန္

လက္ရွိမွာ အဆုိပါအနည္းဆုံး လုပ္ခသတ္မွတ္ရာတြင္ ႏႈန္းထားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အလုပ္သမားမ်ားနဲ႔ အလုပ္ရွင္မ်ားအၾကား အျငင္းပြားမႈမ်ား ရွိလာႏုိင္ေၾကာင္း အလုပ္သမား အဖြဲ႕အစည္းအခ်ဳိ႕က ေျပာၾကားထားရာ အနည္းဆုံးလုပ္ခ သတ္မွတ္မႈတြင္ ရည္ၫႊန္းေသာ အခ်က္အလက္မ်ား ခုိင္မာမႈ ရွိ၊ မရွိ၊ အခ်က္အလက္ မွန္ကန္ျခင္း ရွိ၊ မရွိက ပကတိအေျခအေနကုိ ထင္ဟပ္ၿပီး တရားမွ်တမႈရွိတဲ့ အနည္းဆုံးလုပ္ခႏႈန္းထား သတ္မွတ္ျခင္းကုိ အဆုံးအျဖတ္ေပးႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အနည္းဆုံးလုပ္ခ သတ္မွတ္ျခင္းဟာ နယ္ပယ္အားလုံးျဖင့္သက္ဆုိင္ၿပီး အထူးသျဖင့္ စီးပြားေရးနယ္ပယ္အေပၚ သက္ေရာက္မႈ အားႀကီးတာေၾကာင့္ ပါဝင္ဆက္စပ္ေနသူအားလုံး အက်ဳိးရွိႏုိင္မယ့္ လုပ္ခသတ္မွတ္ေရးဟာ အေရးပါေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ျဖစ္၍ အနည္းဆုံး အေျခခံလုပ္ခ သတ္မွတ္ႏုိင္ရန္ လႊတ္ေတာ္မွာ တင္သြင္းလာပါက လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအေနျဖင့္ ဂ႐ုျပဳေလ့လာဆန္းစစ္ဖုိ႔လုိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အျငင္းပြားမႈမ်ား ေျဖရွင္းႏုိင္

လက္ရွိမွာေတာ့ ဆုိခဲ့ပါ သုေတသနျပဳခ်က္မွာ ပါဝင္တဲ့ အလုပ္သမားမ်ားဟာ စားေရး၊ ေနေရးအတြက္ ရရွိတဲ့ လုပ္ခလစာရဲ႕ ရာခုိင္ႏႈန္း ၇ဝ နီးပါးကုိ အသုံးျပဳေနရတာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ က်န္းမာေရးစရိတ္ အပါအဝင္ အျခားကုန္က်စရိတ္မ်ား သုံးစြဲဖုိ႔အတြက္ ေလာက္ငမႈမရွိတဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိေနတယ္လုိ႔ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ သတ္မွတ္လုိက္မယ့္ အနည္းဆုံး လုပ္ခလစာဟာ လုပ္သားအမ်ားစုရဲ႕ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္မ်ားကုိ ျဖည့္ဆည္းႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ပကတိ အေျခအေနျဖင့္ လုိက္ေလ်ာညီေထြရွိဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လုပ္သားမ်ားရဲ႕ လုပ္ခေငြကုိ ေပးေခ်ရမယ့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအတြက္လည္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္သာကုိင္သာ ရွိေစမယ့္ အစီအမံမ်ားဟာလည္း လုပ္ခလစာ သတ္မွတ္မႈအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ရွိပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ စက္မႈဇုန္ေျမေစ်းႏႈန္းမ်ား အဆမတန္ ျမင့္မားေနမႈက စက္႐ုံ၊ အလုပ္႐ုံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြရဲ႕ အရင္းအႏွီးကုိ ျမင့္တက္ေစၿပီး လုပ္သားမ်ားရဲ႕ လုပ္ခလစာ ေပးေခ်ႏုိင္မႈအေပၚ သက္ေရာက္ေစတဲ့ ျဖစ္ရပ္မ်ားကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္ျခင္းျဖင့္ လုပ္သားမ်ားရရွိတဲ့ လုပ္ခမ်ား နည္းပါးေနျခင္းကုိ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕အလုပ္ရွင္မ်ားကလည္း လုပ္သားမ်ားကုိ ေစခုိင္းရာတြင္ တန္ရာတန္ေၾကးမေပးဘဲ ေစခုိင္းမႈမ်ားကုိလည္း အနည္းဆုံး လုပ္ခေၾကးေငြ သတ္မွတ္ႏုိင္ျခင္းျဖင့္ ကာကြယ္ႏုိင္မွာျဖစ္ၿပီး လက္ရွိျဖစ္ပြားေနတဲ့ အလုပ္သမား အျငင္းပြားမႈမ်ား ေျဖရွင္းရာမွာ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစမွာပါ။

ႏိုင္ငံတြင္း စနစ္က်တဲ့ အေျခခံလုပ္အားခ သတ္မွတ္ႏုိင္ျခင္းျဖင့္ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဓနဥစၥာ ခြဲေဝမႈမွာလည္း အက်ဳိးရွိႏုိင္မွာျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံသားမ်ားအတြက္လည္း ရသင့္ရထုိက္တဲ့ လုပ္ခလစာမ်ား ရရွိႏုိင္မွာျဖစ္သလုိ ႏုိင္ငံသားမ်ားရဲ႕ စားဝတ္ေနေရး အေျခခံလုိအပ္ခ်က္မ်ားကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္မယ့္ အနည္းဆုံး လုပ္ခေၾကးႏႈန္းထားမ်ား လ်င္ျမန္စြာ ထြက္ေပၚလာေရး ဝုိင္းဝန္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။


Eleven Media Group