ဒ႑ာရီမ်ားစြာျမႇဳပ္ႏွံထားတဲ့ ေပ်ာက္ကြယ္ေနေသာႏွလုံးသား
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
-
3/12/2014 08:34:00 PM
ကမၻာေက်ာ္ အသည္းႏွလံုးပံုေရကန္ႀကီးမွာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈအားနည္းခ်က္ေၾကာင့္ အႀကီးမားဆံုးစိန္ေခၚခ်က္ ၾကံဳေနရၿပီျဖစ္သည္
-----------------
ေရးသားသူ- ကိုစုိင္း
‘‘လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးကခက္ေတာ့ ဒီလမ္းကို ျပည္ပကေန ရိဒ္ေရအုိင္ကို လာလည္တဲ့သူနည္းတယ္’’ဟု ျမန္မာစကားကို ႀကိဳးစားပမ္းစားႏွင့္ ျပည္မက ျမန္မာတစ္ဦး နားလည္ေအာင္ ေျပာျပေနသူကေတာ့ ရိဒ္ေခၚဒါရ္ၿမိဳ႕နယ္ေန ေဒသခံခ်င္းတုိင္းရင္းသားႀကီး ကပူးႀကီးထန္ပီးျဖစ္သည္။
ေတာင္ေပၚသားတုိ႔ထုံးစံအတိုင္း အသားအေရကခပ္ညိဳညိဳ ကုိယ္ဟန္ေတာင့္ေတာင့္တင္းတင္းရွိသူ ထန္ပီးသည္ အသက္အရြယ္(၅၀)နီးပါးရွိေနၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း အျမင့္ေပေထာင္ေက်ာ္ျမင့္ေသာ ေတာင္ေအာက္မွ ေဂၚဖီထုပ္မ်ားကို ေတာင္ေပၚအထိ ထမ္းတင္ေနႏုိင္ဆဲ။ သူက ရိဒ္ေခါဒါရ္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ငယ္ငယ္ကတည္းက ဘယ္မွမေျပာင္းမေရႊ႕ဘဲ ေနထုိင္လာခဲ့သူ။ သုိ႔ေသာ္လည္း ျမန္မာစကားကုိေတာ့ လည္လည္၀ယ္၀ယ္ေျပာႏုိင္သည္။ ျမန္မာစကားကို ထုိကဲ့သုိ႔ေျပာႏုိင္သည္မွာ သူငယ္စဥ္က ရိဒ္ေခါဒါရ္ၿမိဳ႕ရွိ မူလတန္းေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းတြင္ စာသင္ၾကားခဲ့ရ၍ျဖစ္သည္ဟု သူက ဂုဏ္ယူ၀င့္ႂကြားစြာ ေျပာျပေနေသးသည္။
ရိဒ္ေခါဒါရ္ၿမိဳ႕သည္ ခ်င္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း ဖလမ္းခ႐ုိင္အတြင္း ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ အထက္ေပေပါင္း ၂,၅၈၀ ေပအထက္တြင္ တည္ရွိသည္။ ရိဒ္ေခါဒါရ္ၿမဳိ႕သည္ ျမန္မာ-အိႏၵိယ ႏွစ္ႏုိင္ငံကုန္သြယ္မႈျပဳလုပ္ရာ အဓိကအႀကီးဆုံးကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ရွိေသာ္လည္း တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေျခာက္လေက်ာ္သာ ကုန္စည္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ႏုိင္ေသာ လမ္းမေပၚတြင္တည္ရွိေနျခင္းကလည္း လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲေနမႈကို ေဖာ္ျပေနသည္။
အိႏၵိယႏုိင္ငံ မီဇုိရမ္ျပည္နယ္ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ခ်င္းျပည္နယ္တုိ႔ၾကား ႏွစ္ႏုိင္ငံနယ္စပ္တြင္ တည္ရွိေနေသာ ၿမိဳ႕ကေလး။ ဒါက ေတာင္တန္းသားေတြ သိထားေသာ ၿမဳိ႕အေနအထား။ ျပည္မသားေတြအတြက္ေတာ့ ရိဒ္ေခါဒါရ္ၿမိဳ႕ဆုိတာ အသိဉာဏ္ထဲမွာ ရွိလိမ့္မည္မဟုတ္။ ဒါေပမဲ့ ရိဒ္ေရအုိင္ဟုအမည္ရေသာ ကမၻာေက်ာ္အသည္းႏွလုံးပုံ ေရအုိင္ႀကီးကုိေတာ့ ခ်စ္သူမ်ား၏ ၀ိညာဥ္မ်ားဆံုစည္းရာ ေရအုိင္ႀကီးအျဖစ္ လူတုိင္းသိေနၾကသည္။ ဘယ္မွာရွိေနတယ္ဆုိတာကေတာ့ လူတုိင္းသိႏုိင္ၾကလိမ့္မည္မဟုတ္။ ဒ႑ာရီထဲကလား၊ အျခားႏိုင္ငံကလားဆုိတာ ေ၀ခြဲမရျဖစ္ေနၾကမည္သာ။
‘‘လျပည့္ညေတြဆုိရင္ ရိဒ္ေရအုိင္ထဲက နဂါးႀကီိးတစ္ေကာင္ ကန္ေရျပင္ထဲကေနထြက္လာၿပီး ကန္ထဲမွာ ေရကစားေနေလ့ရွိတယ္’’ဟု ရိဒ္ေရအုိင္၏ ပါးစပ္ရာဇဝင္မ်ားထဲမွ ေျပာစမွတ္မ်ားေသာ စကားလုံးအခ်ဳိ႕ကို ရိဒ္ေရအုိင္ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ ခ်င္းတုိင္းရင္းသားႀကီး ကပူႀကီးထန္ေစးကေျပာသည္။
ရိဒ္ေရအုိင္ဆုိတာ ခ်င္းျပည္နယ္ေျမာက္္ပုိင္း ဖလမ္းခ႐ုိင္ထဲတြင္တည္ရွိၿပီး အုိင္၏ဧရိယာအက်ယ္အဝန္း ၈၃၂ ဧက ရွိသည္။ ထုိ႔အျပင္ ခ်င္းတုိင္းရင္းသားတုိ႔အတြက္ ညအိပ္ရာ၀င္ဒ႑ာရီပုံျပင္ေျမာက္ျမားစြာ ျမႇဳပ္ႏွံထားေသာ အုိင္တစ္ခုလည္းျဖစ္ပါသည္။
အေရွ႕ဘက္ေတာင္တန္းႀကီးသည္ အသည္းႏွလုံးပုံ၏ေအာက္ေျခ အခြၽန္ပုိင္းသဏၭာန္တည္ရွိၿပီး အေနာက္ဘက္ေတာင္တန္းႀကီးကေတာ့ ကန္ဘက္ကိုခြၽန္ထြက္ေနကာ အသည္းႏွလုံးပုံ၏ အေပၚပုိင္းခ်ဳိင့္၀ွမ္းပုံသဏၭာန္။ ခ်င္းေတာင္တန္းႀကီးက သဘာဝအတုိင္း အသည္းႏွလံုးပံုေရးဆြဲထားေသာ သဘာဝပန္းခ်ီကားတစ္ခ်ပ္။ ရိဒ္ေရအုိင္ႀကီး စတင္တည္ရွိေသာႏွစ္ကုိ မည္သူမွ် တပ္အပ္ေသခ်ာမေျပာႏုိင္ေသာ္လည္း အိႏိၵယႏုိင္ငံေန မိဇိုးလူမ်ိဳးတို႔၏ ႏွစ္စဥ္ဘုိးဘြားဝိညာဥ္မ်ား လာေရာက္ကန္ေတာ့ရာ ေဒသ။ မိမိအိမ္၏ စီးပြားလာဘ္လာဘရႊင္ေစရန္ ရိဒ္ေရအုိင္ထဲရွိ ဘိုးဘြားမ်ား၏ဝိညာဥ္မ်ားကို လာေရာက္ကန္ေတာ့ အကူအညီေတာင္းခံရာ လူသားမ်ား၏ ဘဝအေမာမ်ားကို ကူညီေျဖရွင္းေပးေနသည့္ ႏွလံုးသားတစ္ခု။
‘‘သူတို႔ရဲ႕အယူအဆက ဒီအုိင္ထဲမွာ ေသဆံုးသြားၿပီျဖစ္တဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ဘိုးဘြားဝိညာဥ္ေတြရွိတယ္။ သူတို႔ကို ႏွစ္စဥ္လာေရာက္ကန္ေတာ့ျခင္းျဖင့္ စီးပြားလာဘ္လာဘရႊင္တယ္ဆုိၿပီး ကားလမ္းေတြေကာင္းတဲ့အခ်ိန္ ဒီဇင္ဘာကေန ဧၿပီလအထိ လာေရာက္ကန္ေတာ့ၾကတာေတြ ျပဳလုပ္ၾကတယ္’’ဟု ေရအုိင္ႀကီးေဘးတြင္ေနထိုင္ေသာ
ကပူးႀကီးထန္ေစးကေျပာသည္။
ရိဒ္ေရအုိင္ကုိ ျမန္မာ-အိႏိၵယ နယ္ေျမပုိင္းျခားမႈ သဘာဝအမွတ္အသားတစ္ခုျဖစ္ေသာ တီအုိေခ်ာင္းႀကီးက ရစ္ေခြစီးဆင္းလ်က္ရွိသည္။ ရိဒ္ေရအုိင္သည္ တျဖည္းျဖည္း ေရနည္းခန္းေျခာက္လာလ်က္ရွိရာ ယခုဆိုလွ်င္ ၁၅ ေပခန္႔ နိမ့္ဆင္းသြားၿပီဟု ရိဒ္ေရအုိင္ပတ္ဝန္းက်င္ေန ေတာင္တန္းသားတို႔က ဆုိၾကသည္။ ထုိကဲ့သို႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ အေၾကာင္းရင္းေတာ့ရွိရမည္ဟု ပညာရွင္တုိ႔က ေလ့လာစူးစမ္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာခဲ့ရာ အုိင္၏ေရနည္းျခင္း အဓိကအေၾကာင္းရင္းမွာ အုိင္၏ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ သစ္ေတာသစ္ပင္မ်ား ျပဳန္းတီးလာေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ေထာက္ျပၾကသည္။
ရိဒ္ေရအုိင္ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္ယာ စိုက္ပ်ိဳးထားမႈကုိ ျမင္ေတြ႕ႏုိင္သည္။ ေတာင္ယာစိုက္ပ်ိဳးၾကသည္ဆုိသည့္အတုိင္း အုိင္၏ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ သစ္ေတာသစ္ပင္မ်ား ခုတ္လွဲၾကရာမွ စတင္ျဖစ္ေပၚလာၾကသည္ဟု သံုးသပ္ၾကသည္။
ေရအုိင္၏ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ မတာၿခံစည္း႐ိုးပင္ေခၚ သစ္ပင္ငယ္မ်ား ေပါက္ေရာက္ေနၿပီး အဆိုပါအပင္မ်ားသည္ ရိဒ္ေရအုိင္အတြင္း အနည္ပုိ႔ခ်မႈနည္းေအာင္ သဘာဝကေပးထားေသာ အေကာင္းဆံုးလက္ေဆာင္တစ္ခု ျဖစ္သည္။ ထိုအပင္မ်ားကုိ ေဒသခံတုိင္းရင္းသားတုိ႔က ခုတ္လဲွၾကေသာအခါ မိုးရာသီေတာင္ေပၚမွ ေရမ်ားစီးက်လာခ်ိန္ ေရႏွင့္အတူေမ်ာပါလာမည့္ အမႈိက္သ႐ုိက္မ်ားကို စစ္ယူထားႏုိင္မႈ အားနည္းလာသည္။ ထုိအပင္မ်ား ခုတ္ယူလုိက္ေသာအခါ ကန္အတြင္း အနည္က်မႈမ်ားလာခဲ့ၿပီး အုိင္၏ေရဝပ္ဧရိယာ တျဖည္းျဖည္းက်ဥ္းေျမာင္းလာခဲ့သည္။
ရိဒ္ေရအုိင္အေၾကာင္း ေလ့လာစာတမ္းျပဳစုေနသူ ႐ုကၡေဗဒဌာနမွ ေဒါက္တာတစ္ဦးက ‘‘ကုန္းျမင့္ကေန ေရစပ္ေရာက္တဲ့အထိ ၄၃ ေပေလာက္မွာ မတာၿခံစည္း႐ိုးပင္ရွိတယ္။ မတာၿခံစည္း႐ိုးပင္ေနာက္မွာ ေဗဒါကုိင္းပင္ေတြရွိတယ္။ သူတို႔က ကြၽန္းေမ်ာပံုသဏၭာန္တည္ရွိေနၿပီး ေရေအာက္ၾကမ္းျပင္ေပၚ အနည္က်မႈကို သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔ ကာကြယ္ေပးေနတယ္။ ဒီအပင္ေတြကုိ ခုတ္လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ေရအုိင္ထဲကို အေပၚကေရစီးက်လာတဲ့အခါ အနည္ေတြကိုစစ္ခ်ရမယ့္ အျမစ္ေတြက နည္းသြားၿပီး ေရအုိင္ တျဖည္းျဖည္း ေရတိမ္လာရျခင္းျဖစ္တယ္’’ဟု ၎၏ေတြ႕ရွိခ်က္ကုိ ေျပာျပသည္။
ရိဒ္ေရအုိင္၏ေအာက္ေျခသည္ ကန္အေပၚေရျပင္ထက္ အပူခ်ိန္ေလ်ာ့နည္းတတ္ေသာသေဘာရွိၿပီး ေရအုိင္၏ေအာက္ေျခအပူခ်ိန္သည္ သုညဒီဂရီဆဲလ္စီးယပ္စ္ရွိေနေသာအခါ အေပၚေရျပင္အပူခ်ိန္က ၄ ဒီဂရီဆဲလ္စီးယပ္စ္ ရွိေနတတ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ရာသီဥတုေအးသည့္ကာလျဖစ္ေသာ ဒီဇင္ဘာအတြင္း အုိင္၏ေရျပင္သည္ အနီေရာင္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားတတ္ျခင္းကုိ ေဒသခံတုိင္းရင္းသားမ်ားက အုိင္အတြင္းေနထိုင္ေသာ နဂါးလူးေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ရိဒ္ေရအုိင္အေၾကာင္းေလ့လာေနသူ ကထိကဦးေက်ာ္လင္းက အုိင္၏ေအာက္ေျခ ေရျပင္ေအးလာေသာအခါ ေအာက္ေျခရွိအနည္မ်ားက အေပၚပုိင္းေရအပူခ်ိန္ရွိရာသုိ႔ တက္လာခဲ့ၿပီး အုိင္၏ေရျပင္ ေနာက္က်ိရျခင္းျဖစ္သည္ဟု သူ၏ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္ထဲမွ အခ်ိဳ႕ကိုသံုးသပ္ျပသည္။
သို႔ေသာ္ အသည္းႏွလံုးပံု ရိဒ္ေရအုိင္ႀကီး ေရနည္းခန္းေျခာက္လာျခင္းသည္ လူသားတုိ႔အတြက္ စိုးရိမ္စရာအေျခအေနတစ္ခု ျဖစ္ေနသည္ဆုိသည္ကိုေတာ့ ေတာင္ယာစုိက္တုိင္းရင္းသားတုိ႔ ခဏေမ့ေလ်ာ့ေနခဲ့ၾကသည္။
ထိန္းသိမ္းရန္မဆိုထားႏွင့္၊ ရိဒ္ေရအုိင္ကုိ သြားေရာက္လည္ပတ္ရာ ကားလမ္းေၾကာင္းႀကီးျဖစ္ေသာ ေတာင္တန္းေပၚက လမ္းမႀကီးက ေႏြရာသီတြင္ ဖံုထူေနဆဲ၊ မုိးရာသီတြင္ ရႊံ႕ႏြံမ်ားေနဆဲ၊ ေတာင္ၿပိဳျခင္းမ်ားရွိေနဆဲ၊ ထို႔ေၾကာင့္ ခရီးသြားမ်ားလည္း သြားလာမႈနည္းပါးဆဲ။
ထုိအေျခအေနသည္ ကမၻာတြင္ အသည္းႏွလံုးပံုရိဒ္ေရအုိင္ဟု နာမည္ႀကီးေနေသာ အုိင္ႀကီးသို႔ ႏွစ္စဥ္လာေရာက္လည္ပတ္သူ ျပည္မသားမဆုိထားႏွင့္၊ ေတာင္တန္းသားတို႔ပင္ လာေရာက္လည္ပတ္ရန္ အခ်ိန္ယူစဥ္းစားရလ်က္ရွိေသာ အေနအထားတြင္ ရွိေနေသးသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမွ ျပည္နယ္၏ဝင္ေငြကုိ တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ ရွာထားေပးႏုိင္သည္ဟူေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာ ရိဒ္ေရအုိင္ေပၚတြင္ က်ဆင္းေနေသာ ႏွင္းေငြ႕မ်ားအလား ေဝဝါးေနဆဲျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ မိမိတုိ႔လူမ်ိဳးမ်ား၏ ပုိင္ဆုိင္မႈနယ္နိမိတ္တြင္ ရွိခဲ့ဖူးသည္ဟူေသာ သမုိင္းစာမ်က္ႏွာႏွင့္ ရိဒ္ေရအုိင္၏ ဒ႑ာရီဆန္ဆန္ အိပ္ရာဝင္ပံုျပင္ကိုေတာ့ အိႏိၵယႏုိင္ငံ မိဇိုရမ္ျပည္နယ္ ဌာေနတုိင္းရင္းသားမ်ားကေတာ့ ရိဒ္ေရကန္ကုိ တန္ဖိုးထားၾကသည္။ မိဇုိရမ္စာသင္ေက်ာင္းတြင္ မူလတန္းကေလးငယ္မ်ားအတြက္ ဗဟုသုတရဖြယ္ ရိဒ္ေရအုိင္ႀကီးအေၾကာင္း ေအာ္ဟစ္က်က္မွတ္ေနသံ ရိဒ္ေရကန္ထက္ဝန္းက်င္ ေတာင္တန္းမ်ားေပၚတြင္ လြင့္ပ်ံ႕ေနပါက အံ့ၾသဖြယ္ရွိမည္ မဟုတ္ေပ။ ။
ဓာတ္ပုံ- ကိုစိုင္း
7Day News Journal
