Showing posts with label law. Show all posts
Showing posts with label law. Show all posts

ပုဒ္မ ၄၉၄ ။ ။ လင္သို ့မဟုတ္ မယားရွိေနစဥ္ကာလအတြင္း ထပ္မံ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း


မည္သူမဆို အသက္ရွင္လ်က္ျဖစ္ေသာ လင္ျဖစ္ေစ ၊ မယားျဖစ္ေစရွိလွ်က္ႏွင့္ အျခားတစ္ဦးတစ္ေယာက္ေယာက္အား လိမ္လည္ ထိမ္းျမားလက္ထပ္လွ်င္ ထိုသူကို (၇ ) ႏွစ္ထိ ေထာင္ဒဏ္အမ်ိဳးမ်ိဳးခ်မွတ္ႏိုင္သည့္အျပင္ ေငြဒဏ္လည္းခ်မွတ္္ႏိုင္သည္ ။

မူးယစ္ရမ္းကားလွ်င္ ခ်မွတ္ႏုိင္သည့္ ျပစ္ဒဏ္

ဥပေဒအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ
အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ဥပေဒပညာရွင္ မပါေသာ ပထမဆုံး တရားခြင္လက္ေတြ႕ သ႐ုပ္ျပမႈ ဒဂုံတကၠသိုလ္တြင္ က်င္းပ


ရန္ကုန္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၈

ဒဂုံတကၠသိုလ္ ဥပေဒပညာဌာန ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား စုေပါင္းၿပီး လုပ္ငန္းခြင္ ဥပေဒပညာရွင္ မပါဘဲ ပထမဆုံး တရားခြင္ လက္ေတြ႕သ႐ုပ္ျပ အခမ္းအနားကို ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔က ဒဂုံတကၠသိုလ္တြင္ က်င္းပခဲ့ေၾကာင္း အဆိုပါ တကၠသိုလ္ ဥပေဒပညာဌာန ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ မြန္မြန္တာက ေျပာၾကားသည္။

ပထမအႀကိမ္ တရားခြင္ သ႐ုပ္ျပ အခမ္းအနားကို ဝါရင့္ေရွ႕ေနႀကီးမ်ား အကူအညီႏွင့္ က်င္းပခဲ့ေသာ္လည္း ေက်ာင္းသားမ်ားသာ ပါဝင္ေသာ အဆိုပ ါသ႐ုပ္ျပ အခမ္းအနားကိုမူ ႏွစ္ေပါင္း သုံးဆယ္ေက်ာ္တြင္ ပထမဆုံးအႀကိမ္ က်င္းပျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္ေရွ႕ေနအသင္း ျပန္ၾကားေရးတာဝန္ခံ တရားလႊတ္ေတာ္ ေရွ႕ေန ဦးသန္းေဌးက ေျပာဆိုသည္။

ယင္းအခမ္းအနားအတြက္ ရန္ကုန္ ေရွ႕ေနအသင္းက တစ္ပတ္ခန္႔ ႀကဳိတင္ ေလ့က်င့္ေပးခဲ့ၿပီး သ႐ုပ္ျပ အခမ္းအနားအတြက္ ကုန္က်စရိတ္ မ်ားကိုလည္း တာဝန္ယူထားေၾကာင္း ၎ကဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။
“ေက်ာင္းသားေတြ လုပ္ငန္းခြင္ဝင္တဲ့အခါ အေထာက္အကူျဖစ္လို႔ ႏွစ္တိုင္း ဒီလိုက်င္းပသြားမယ္” ဟု ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ မြန္မြန္တာက ေျပာၾကားသည္။

တရားခြင္သ႐ုပ္ျပ အခမ္းအနားအတြက္ အျခားတကၠသိုလ္မ်ားက လာေရာက္ ကမ္းလွမ္းမႈမ်ား ရွိပါက လိုက္လံ ကူညီရန္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း ရန္ကုန္ ေရွ႕ေနအသင္းထံမွ စုံစမ္းသိရွိရသည္။

ႏွစ္ေပါင္း ၃၅ ႏွစ္ၾကာ ရပ္နားထားေသာ တရားခြင္ သ႐ုပ္ျပအခမ္းအနားကို ယခင္ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ပညာသင္ႏွစ္တြင္ ဒဂုံတကၠသိုလ္ ဥပေဒပညာဌာနက ျပန္လည္ စတင္ခဲ့သည္။

The Voice Weekly
အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ျပစ္မႈ၏မူသေဘာတရား


ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ(Criminal Law)သည္အမ်ားႏွင္သက္ဆိုင္
ေသာဥပေဒ(Public Law)တရပ္
ျဖစ္သလိုျပစ္မႈ(Crime)သည္လည္း
ႏုိင္ငံေတာ္ကတားျမစ္ ဟန္ ့တား
ထား၍ျပစ္ဒဏ္ထိုက္သည့္ျပဳမူခ်က္
တစ္ရပ္မည္ေပသည္။ က်ဴးလြန္
သည္ဟုဆိုရာ၌ ျပဳလုပ္သင့္သည္
ကိုပ်က္ကြက္ျခင္း(Omission)
လည္းအက်ံဳးဝင္ေပသည္္။

ၿပစ္မႈက်ဴးလြန္သည္ဟုဆိုရာ၌ႏုိင္ငံေတာ္ကျပ႒ာန္းထားေသာဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္ကိုေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ျခင္း
ျဖစ္ေပရမည္။ သို ့မွသာသက္ဆိုင္
ရာအာဏာပိုင္မ်ားကအေရးယူျပီး
ျပစ္ဒဏ္စီရင္ပိုင္ခြင့္ရွိေစရမည္ျဖစ္သည္။
လူက်င့္ဝတ္ ကိုယ္က်င့္တရား
လူအက်င့္သိကၡာခ်ိဳးေဖာက္ရုံမ်ွၿဖင့္
ျပစ္မႈတစ္ရပ္က်ဴးလြန္သည္ဟုမဆိုသာေခ်။ႏုိင္ငံေတာ္ကျပစ္မႈဟုသတ္
မွတ္ထားမွသာလ်ွင္ျပစ္မႈက်ဴးလြန္
ရာေရာက္ေပသည္။ဥပမာ-ေက်းဇူးရွင္ကိုေက်းစြတ္ျခင္း လိမ္ေျပာျခင္း အစားက်ဴးျခင္း မိဘ
ဆရာတို ့စကားမနာခံျခင္းမလိုက္နာျခင္းမ်ားတို ့သည္လူကိုယ္က်င့္တရားေဖာက္
ဖ်က္က်ဴးလြႏ္ရာေရာက္ေသာ္လည္းး
ျပစ္ဒဏ္ထိုက္မည္ကားမဟုတ္ေခ်။
ေရနစ္သူအားမိမိကေရကူးတတါပါလ်ွက္မကယ္တင္ဘဲေနျခင္း အစား
အစာငတ္ျပတ္ေနသူအားမိမိက
ေကြ်ေမြးႏုိင္ပါလ်ွက္မ်က္ႏွာလြဲျခင္း
မ်ားသည္လူက်င္ဝတ္သိကၡာရႈ
ေထာင့္မွႀကည့္လ်ွင္မ်ားစြာမေလ်ာ္
ကန္သည့္လုပ္ရပ္မ်ားျဖစ္ေစကာမူ
ျပစ္မႈဥပေဒအရျပစ္ဒဏ္ဟူ၍သတ္မွတ္ထားျခင္းမရွိေသးေပ။ျပစ္ဒဏ္ထိုက္မည္လည္းမဟုတ္ေခ်။ရုတ္တရက္ခိုက္ရန္ေဒါသျဖစ္ႀကျပီးထိူုးႀကိတ္မိသူမ်ားႏွင္ေပ်ာ္ရြင္ကခုန္ႀကရာမွ
သူတပါးျပတင္းေပါက္ကိုခ်ိဳးဖ်က္မိသူမ်ား၏အျပစ္မ်ားမွာအထက္ပါလူမႈေရးပ်က္ကြက္မႈမ်ားႏွင္စာေသာ္မေျပာပေလာက္ေသာ္ျငားလည္းျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒအရျပစ္ဒဏ္ထိုက္
မည္သာျဖစ္သည္။
ၿပစ္မႈႏွင့္တရားမႏွစ္နာမႈ(Tortႈ)တို ့ကိုခြဲျခားနားလည္ရန္လည္းလိုအပ္
ေပသည္။ျပစ္မႈသည္တရားမနစ္နာမႈထက္ႀကီးေလးေသာက်ဴးလြန္မႈ
မ်ိဳးျဖစ္၍ျပစ္ဒဏ္ထိုက္ျပီးတရားမနစ္နာမႈမ်ားတြင္ေလ်ွာ္ေႀကးသာ
ေတာင္းဆိုႏုိင္ခြင့္ရွိသည္။ၿပစ္မႈမ်ားမွာလူအစည္းရုံး(သို ့မဟုတ္)ျပည္
သူအမ်ားအားထိခိုက္နစ္နာေစမႈ
မ်ိဳးျဖစ္၍တရားမနစ္နာမႈမ်ားမွာမူ
တစ္ဦးတစ္ေယာက္ေသာသူ(သို ့
မဟုတ္)ပုဂၢလိကနစ္နာမႈမ်ိဳးသာလ်ွငိ
ဖန္တီးေပၚေပါက္ေစေလသည္။
ၿပစ္မႈမ်ားမွာတစ္ကိုယ္ေကာင္းဆန္
ျပီး ဘယ္သူေသေသငေတမ ပါျပီး
ေရာ သေဘာႏွင့္တစ္ခ်ီတည္းအပြႀကံ
ေသာက်ဴးလြန္မႈမ်ိဳးျဖစ္တတ္ေပ
သည္။ဥပမာ-ဓါးျပတိုက္ျခင္း လိမ္ညာျခင္း သူတစ္ပါးဂုဏ္သိကၡာက်ဆင္းေစရန္အႀကံျဖင္တမင္ရည္ရြယ္ေျပာဆို
ျခင္းေစာ္ကားျခင္း ခါးပိုက္ႏႈိက္ျခင္း
ေမွာင္ခိုလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ျခင္းတို ့
ပင္ျဖစ္သည္။တရားမနစ္နာမႈမ်ား
သည္ျပစ္မႈမ်ားတြင္အက်ံဳးဝင္သည္ဆိုေသာ္လည္းျပစ္မႈတိုင္းမွာမူတရားမနစ္နာမႈမဟုတ္ေပ။ လက္ေရာက္က်ဴးလြန္ျခင္း မတရားအက်ဥ္းခ်ျခင္း မတရားစြပ္စြဲ
ျခင္း အသေရဖ်က္ျခင္းစသည္မ်ား
သည္ျပစ္မႈအေနႏွင့လည္းေလ်ာ္
ေႀကးရလိုမႈစြဲဆိုႏုိင္သည္။သို ့ေသာ္
လိမ္လည္အတုလုပ္ျခင္း လက္မွတ္လိမ္ထိုးျခင္း မဟုတ္မမွန္သက္ေသခံျခင္း အိမ္ေထာင္ရိွလ်က္ႏွင့္မရိွပါဟု လိမ္ညာလက္ထပ္ျခင္း(Bigamy)
လူသတ္မႈမ်ားသည္ျပစ္မႈမ်ားသာ
လ်ွင္ျဖစ္သည္။သာမန္ပူးေပါင္းႀကံ
စည္ျခင္း မိမိကိုယ္က်ိဳးအတြက္အသုံး
ျပဳျခင္း ပုဂၢလိကေႏွာက္ယွက္ျငိဳျငင္
ေစျခင္းမတရားပစၥည္းသိမ္းယူျခင္းစသည္မ်ားမွာ တးရားမနစ္နာမႈမ်ား
သာျဖစ္သည္။

ျပစ္မႈႏွင့္တရားမနစ္နာမႈတုိ ့၏အဓိျခားနားခ်က္မ်ားမွာ
၁။ ျပစ္မႈမ်ားမွာျပစ္မႈေႀကာင္းအရတရားစြဲဆိုႏုိင္ျပီးတရားမနစ္နာမႈမွာ
တရားမေႀကာင္းအရသာလ်ွင္အ
ေရးယူႏုိင္သည္။
၂။ျပစ္မႈမ်ားတြင္ေထာင္ဒဏ္ ေငြဒဏ္လိုအပ္သလိုခ်မွတ္ႏုိင္ျပီး
တရားမနစ္နာမႈတြင္ေလ်ာ္ေႀကးကိုသာလ်ွင္ခ်မွတ္စီရင္ႏုိင္သည္။
၃။ျပစ္မႈမ်ားတြင္တရားရုံးခြင္ျပဳခ်က္
ျဖင့္သာလ်ွင္အမႈရုပ္သိမ္းႏုိင္သည္။
တရားမနစ္နာမႈတြင္မိမိသေဘာအရအခ်ိန္မေရြးအမႈကိုရုပ္သိမ္းႏုိင္
သည္။
၄။ျပစ္မႈမ်ားတြင္ျပစ္မႈဆိုင္ရာက်င့္
ထုံးဥပေဒကိုလိုက္နာရျပီးတရားမမႈမ်ားတြင္တရားမက်င့္ထုံးဥပေဒကိုလိုက္နာရသည္။
၅။ျပစ္မႈမ်ားတြင္ကာလစည္းကမ္းသတ္ခ်က္မရွိ တရားမနစ္နာမႈမ်ား
တြင္ကာလစည္းကမ္းသတ္ဥပေဒအရကာလစည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္ရွိသည္။ျပစ္မႈမ်ားတြင္ကာလစည္းကမ္းသတ္မရွိျခင္းဆိုရုိးစကားတစ္ရပ္မွာ-
Nullum tempus occurit regi
=No time can prejudice the king or state
ဆိုရုိးစကားမွာ ဘုရင္ သို ့မဟုတ္ႏုိင္ငံေတာ္ကအေရးယူျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍အခ်ိန္ကာလသတ္
မွတ္ခ်က္မရွိေစရ ဟုဆိုလိုေပသည္။

ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒမ်ားႏွင့္သက္
ဆိုင္ေသာဥပေဒျဖစ္ရကားဥပေဒႏွင့္ဆန္ ့က်င္ေသာျပဳမူခ်က္တစ္ရပ္ကို
အေျခခံ၍တရားမေႀကာင္းျဖင့္အ
ေရးယူပိုင္ခြင့္မရိွေခ်။ထိုအခ်က္ႏွင္ပတ္သက္ေသာဆိုရုိးစကားတစ္ရပ္
မွာ-Ex turpi causa non oritur
action=No right of action
arises from abase cause.

မတရားမမွန္ကန္ေသာအခ်က္ကို
အေျခခံ၍တရားစြဲဆိုပိုင္ခြင့္မရွိဟုဆိုလိုေပသည္။
ဥပမာဆိုေသာ္ အရႈံးအႏုိင္ေလာင္းကစားရာမွရႈံေသာသူက ေငြစကၠဴအတုေပးခဲ႕ေသာ္
ထိုေငြစကၠဴအတုရေသာေႀကာင့္နစ္နာပါသည္ဟုတရားစြဲဆိုပိုင္ခြင့္မရွိေခ်အေႀကာင္းမွာဥပေဒႏွင့္ဆန့္က်င္
ေသာေလာင္းကစားမႈမွေပၚေပါက္
လာေသာေႀကာင့္ျဖစ္သည္္

ဥပေဒ သုတ
အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ယာဥ္ႀကီးနဲ႔ယာဥ္ငယ္ မေတာ္တစ တိုက္မႉျဖစ္ပြားရင္ ယာဥ္ငယ္ကႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆ မွားသလား မွန္သလား


ယာဥ္ႀကီးနဲ႔ယာဥ္ငယ္ မေတာ္တစ တိုက္မႉျဖစ္ပြားရင္ ယာဥ္ငယ္ကႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆဟာ မွားယြင္းေသာယူဆခ်က္မ်ားသာျဖစ္ပါတယ္ ဥပေဒမွာေတာ့ အမွားက်ဴးလြန္သူသာလ်င္ အျပစ္ရွိပါတယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါရွိထားပါတယ္ ထို႔အျပင္စက္တပ္ယာဥ္က လမ္းကူးသူ သုိ႔မဟုတ္ အေႏွးယာဥ္ကိုေရွာင္ရင္း တစ္ျခားတစ္ဖက္ဖက္က လူတစ္ဦးဦးကိုျဖစ္ေစ တိုက္မိလို႔ ေသဆံုးသြားခဲ့လ်င္ လမ္းကူးသူ သုိ႔မဟုတ္ အေႏွးယာဥ္ အပါအဝင္ စက္တပ္ ယာဥ္ေမာင္းပါ အေရးယူခံရမွာျဖစ္တဲ့အျပင္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံရမွာျဖစ္ပါတယ္ ဒါကိုေတာ့ သတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္ ထို႔ေၾကာင့္ ယာဥ္စည္းကမ္း လမ္းစည္းကမ္း လိုက္နာဖုိ႔အေရးႀကီးလွပါတယ္

ဥပေဒအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ
အျပည့္အစုံသုိ႔ »

အခြန္လြတ္သာသနာေျမေလ်ွာက္ထားပံု


သာသနာေျမလွဴဒါန္းလိုေသာ ပုဂၢိုဳလ္သည္ အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမႏွင့္အခြန္ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ အပိုဒ္ ၃၀ အရလည္းေကာင္း ၊ ေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်းရြာမ်ားနည္းဥပေဒ အခန္း၆ ၊ ပုဒ္မ ၅၁ (၁) အရလည္းေကာင္း ၊ ခရိုင္၀န္ (ခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ) ထံေလွ်ာက္ထားရပါသည္ ။ ေလွ်ာက္ထားသူသည္ ေဂါပကအဖြဲ ့ ( သို ့မဟုတ္) သာသနာေရးအဖြဲ ့အစည္း (သို ့မဟုတ္) ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းေတာ္ၾကီး (သို ့မဟုတ္) ဒကာ ၊ဒကာမမ်ားက ေလ်ွာက္ထားရပါမည္ ။

ဥပေဒအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ
အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ခုေနာက္ပိုင္း media ေတြမွာေဖာ္ျပေနတဲ့ က်ဴးေက်ာ္ ကိစၥ ဥပေဒ


ခုေနာက္ပိုင္း media ေတြမွာေဖာ္ျပေနတဲ့ က်ဴးေက်ာ္ ကိစၥေတြကို ကြ်န္ေတာ္ သိသေလာက္ရွင္းျပခ်င္ပါတယ္ "ေျမယာ က်ဴးေက်ာ္နဲ ့ပတ္သက္ျပီးသိသင့္တဲံဥပေဒရွိပါတယ္ သူတစ္ပါးပိုင္ေျမ သို ့မဟုတ္ အစိုးရဌာနပိုင္ေျမေပၚ က်ဴးေက်ာ္ေနထိုင္သူမ်ားကို မူလေျမပိုင္ရွင္ သို ့မဟုတ္ အစိုးရဌာနပိုင္ေျမ ျဖစ္က ဖယ္ရွားလို က သက္ဆိုင္ရာဌာနဧ။္ အမိန္ ့စာထုတ္ျပန္ကာ မဖ်က္ခင္ notic စာကပ္မွာျဖစ္ပါတယ္ ဘယ္ႏွစ္ရက္အတြင္းေျပာင္းေရႊ ့ပါဆိုတာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းျဖစ္ပါလိမ့္မယ္ ထိုသတ္မွတ္ရက္အတြင္းက်ဴးေက်ာ္ေနထိုင္သူက မိမိအေဆာက္အဦးကို ျဖုတ္သိ္မ္းလိုက ျဖူတ္သိမ္းႏိုင္ပါတယ္ သတ္မွတ္ရက္ေက်ာ္လြန္ရင္ေတာ့ က်ဴးေက်ာ္ေနထိုင္သူ အျပစ္သာျဖစ္ပါတယ္ ဥပေဒမွာပါတဲ့အခ်က္အရ မူလေျမပိုင္ရွင္က က်ဴးေက်ာ္ေနထိုင္သူေတြကို တရားစြဲလို ့ ရပါတယ္ သို ့မဟုတ္ အစိုးရဌာနပိုင္ေျမဆို ပိုဆိုးပါတယ္ အစိုးရပိုင္ေျမေပၚ က်ဴးေက်ာ္ေနထိုင္လ်င္ ထိုေနထိုင္ေသာကာလအတြက္ က်ဴးေက်ာ္ေနထိုင္သူက ဒဏ္ေငြေပးေဆာင္ရပါတယ္။

ဥပေဒအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ
အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ပုဒ္မ ၁၄၄


ပုဒ္မ-၁၄၄-ရဲ ့ အမိန္ ့ကို ထုတ္ျပန္လိုက္တာနဲ ့ ျပည္သူေတြဟာ လူ( ၅ ) ဦးထက္ မစုရေတာ့ပါဘူး ။ lလူစုျပီဆိုရင္ သက္ဆိုင္ရာ အဓိကရုဏ္းႏွိမ္ႏွင္းေရးအဖြဲ ့ေတြက လက္နက္ကိုင္အင္အား အျပည့္နဲ ့ ဆႏၵျပလူုုစုလူအုပ္ ေရွ့မွာ ရွိေနရပါလိမ့္မယ္ ။ ဒီ့ေနာက္မွာ သံဆူးၾကိဳးတားထားေပးရပါတယ္ ။ အေရးေပၚေဆးရံုလူနာတင္ကားေတြကို ေသေသခ်ခ်ာ ရွိေနရပါလိမ့္မယ္ ။ ေဆးရံုမွာလဲ တာ၀န္က်ဆရာ၀န္ေတြကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု ရွိေနရပါတယ္ ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ လူအုပ္လူစုက ဆႏၵျပေနရာက လူ ( ၅ ) ဦးထက္ေက်ာ္ျပီးသား ျဖစ္ေနတဲ ့အတြက္ ပုဒ္မၼ-၁၄၄- အမိန္ ့ကို ခ်ိဳးေဖါက္ျပီးသားျဖစ္ေနျပီမို ့ သံဆူးၾကိဳးကို ကာထားရာကေနျပီး မက်ဴးေက်ာ္လာဖို ့ကို လူအုပ္လူစု ၾကားေအာင္ အသံခ်ဲ ့စက္နဲ ့ ေအာ္ေျပာရပါတယ္ ။ ဒါေတြကိုေတာင္မွ လူအုပ္လူစုက လက္မခံဘဲနဲ ့ သံဆူးၾကိဳးကာထားတာကို ေက်ာ္ျဖတ္ျပီး အတင္း၀င္ေရာက္လာမယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ ဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖါက္သြားျပီမို ့ ဥပေဒရဲ ့ဒီ၈ရီအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါ့ေၾကာင့္ သံဆူးၾကိဳးကာထားတာမ်ားကို ေက်ာ္ျဖတ္တဲ ့အတြက္ ဆႏၵျပလူအုပ္ကို ပထမဦးစြာ မ်က္ရည္ယိုဗံုးကို အသံုးျပဳရပါတယ္ ။ မ်က္ရည္ယိုဗံုးကို အသံုးျပဳေသာ္ျငားလဲ လူအုပ္လူစုက အတင္းေရွ့ဆက္ျပီး အၾကမ္းဖက္လွဳပ္ရားလာလို ့ ထိမ္းမနိုင္ သိမ္းမရ ရုန္းရင္းဆန္ခတ္ အဓိကရုဏ္းျဖစ္လာနိဳင္တယ္လို ့ သတ္မွတ္ရျပီဆိုရင္ ေသနတ္နဲ ့ ပစ္ဖို ့ အမိန္ ့ေပးရေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါဟာ ဥပေဒပုဒ္မၼ-၁၄၄- ရဲ ့အမိန္ ့ကို ေဆာင္ရြက္ရတာျဖစ္တယ္ ။ ဒီေတာ့ခါ ေသနတ္နဲ ့ပစ္တဲ ့အခါ မိုးေပၚေထာင္ပစ္လို ့ မရဘူးဆိုတာ ဥပေဒ ပုဒ္မၼ-၁၄၄- မွာ ဖြင့္ဆိုထားတာပါ ။ လူအုပ္လူစုဟာ ေသနတ္နဲ ့ ပစ္တဲ ့အခါ မိုးေပၚေထာင္ပစ္လို ့ရွိရင္ သူတို ့ကို တကယ္မပစ္ဘူးဆိုတဲ ့ အသိ၀င္သြားျပီးတဲ ့ေနာက္ အတင့္ရဲျပီးေတာ့ နဂိုရ္ထက္ အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ားကို ျပဳလုပ္တတ္တဲ ့ အက်င့္ရွိေနတတ္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ေသနတ္နဲ ့ ပစ္တဲ ့အခါ လူအုပ္ လူစုကို ပစ္ရပါတယ္ ။ ပစ္တဲ ့အခါမွာလဲ အဆူအပူဆံုး လူစုကို ပစ္ရပါတယ္ ။ ဆႏၵျပတဲ ့အခါမွာ ေခါင္းေဆာင္ေတြရွိတဲ ့ေနရာဟာ အဆူအပူဆံုး ေနရာျဖစ္တာမို ့တည့္တည့္ပစ္ရပါတယ္ ။ အဲဒီလိုပစ္ျပီးမွ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရတဲ ့သူေတြ ေသဆံုးသြားတဲ ့သူေတြကို အေရးေပၚေဆးရံု လူနာတင္ကားနဲ ့ ခ်က္ခ်င္း တင္ယူသြားရပါတယ္ ။ လူအုပ္လူစုဟာ ဒီလိုထိထိေရာက္ေရာက္ ပစ္ခတ္နွိမ္ႏွင္းမွသာ ရုန္းရင္းဆန္ခတ္ အဓိကရုဏ္းျဖစ္ေနတာကို ရပ္တန္ ့ျပီး သူတို ့ရဲ ့ အသက္အနၱရယ္ကို စိုးရိမ္ရလာတဲ ့အတြက္ ေနာက္ဆုပ္သြားၾကတာမ်ိဳးျဖစ္တတ္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ပုဒ္မၼ-၁၄၄- အမိန္ ့ကို ထုတ္ျပန္ျပီးလို ့ ရွိရင္ ဒီလို ဥပေဒရဲ ့ အကာအကြယ္နဲ ့ဥပေဒရဲ ့ အမိန္ ့ဒီဂရီေတြကို ေစာင့္ေရွာက္ခံယူ လိုက္နာျခင္းနဲ ့ တာ၀န္ယူျခင္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္ ။ - ျပည္သူေတြက မလိုက္နာလို ့ ရွိေနရင္ ခုနက တင္ျပထားတဲ ့အတိုင္း ေဆာင္ရြက္စရာေတြကို ေဆာင္ရြက္ၾကပါလိမ့္မယ္ ။

ဥပေဒအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ
အျပည့္အစုံသုိ႔ »

အသားေရဖ်က္မွဳနဲ ့ ျပစ္ဒဏ္


မည္သူမဆိုအျခားလူတစ္ဦးဦးဧ။္ အသားေရကိုဖ်က္ေၾကာင္း စစ္ေဆးေပၚေပါက္လ်င္ ၊ ထိုသူကို ၂ ႏွစ္ထိ အလုပ္မဲ့ ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေစ ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ႏိုင္ပါသည္ ။

ဥပေဒအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ
အျပည့္အစုံသုိ႔ »

သဘာဝမက်သည့္ လိင္ဆက္ဆံမႈျပဳျခင္း (ပုဒ္မ ၃၇၇)


ပုဒ္မ ၃၇၆ လူအမ်ားစု သိျပီးျဖစ္ေပမဲ့ ပုဒ္မ ၃၇၇ အေၾကာင္းသိတဲံသူနဲေသးတဲ့အတြက္ ရွင္းျပခ်င္ပါတယ္ ရာဇသတ္ႀကီးပုဒ္မ ၃၇၇ သည္ သဘာဝမက်သည့္ လိင္ဆက္ဆံမႈျပဳျခင္း ေယာက်ာ္းအခ်င္းခ်င္း ျပဳက်င့္ျခင္း ၊ တိရိစာၦန္ႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းတို႔ကုိ က်ဴးလြန္ပါက ေထာင္ဒဏ္ တသက္တကၽြန္းျဖစ္ေစ၊ ၁၀ ႏွစ္ျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ေထာင္ဒဏ္ႏွင့္ ေငြဒဏ္ ၂ ရပ္ စလုံးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ႏိုင္သည့္ ဥပေဒတခု ျဖစ္သည္။

အျခားဆက္စပ္အေၾကာင္းအရာမ်ား



ဥပေဒအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ
အျပည့္အစုံသုိ႔ »

၄၁၃ ။ ပုဒ္မ ၄၁၂ အရ ေရးေပၚအေျခ အေန ေၾကာညာသည့္ကိစၥရပ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ဥပေဒ


တိုင္းျပည္အတြင္းျပည္တြင္းမျငိမ္မသက္မွဳမ်ားျဖစ္ေပၚလ်င္ က်င့္သံုးႏိုင္သည့္အမိန္ ့ဥပေဒ

(ခ) နုိင္ငံေတာ္ သမၼတ သည္ လုိအပ္ပါက စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအမိန္႔တစ္ရပ္ထုတ္ျပန္နုိင္သည္။ ယင္းစစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အမိန္႔တြင္ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အား အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆုိင္ရာ လုပ္ပုိင္ခြင့္ နွင့္ တာ၀န္မ်ား ကုိ လည္းေကာင္း ရပ္ရြာ ေအးခ်မ္းသာယာေရးနွင့္ တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရးနွင့္သက္ဆုိင္သည့္ တရားစီရင္ေရးဆုိင္ရာ လုပ္ပုိင္ခြင့္ နွင့္ တာ၀န္မ်ား ကုိလည္းေကာင္း သတ္မွတ္ေပးရမည္ ။ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္သည္ ယင္းလုပ္ပုိင္ခြင့္နွင့္ တာ၀န္မ်ားကုိ မိမိကုိယ္တုိင္ က်င့္သုံးေဆာင္ရြက္ျခင္း သုိ႔မဟုတ္ သင့္ေလ်ာ္သည့္ စစ္ဘက္ အာဏာပုိင္ တစ္ဦးဦး ကုိ က်င့္သုံးေဆာင္ရြက္ေစျခင္း ျပဳနုိင္သည္။

ဥပေဒအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ
အျပည့္အစုံသုိ႔ »

အေလးအခ်ိန္အတြယ္ တင္းေတာင္းႏွင့္ အတိုင္းအတာဆိုင္ရာျပစ္မွဴမ်ား (အေလးခိုးျခင္း) ၂၆၄ / ၂၆၅


မည္သူမဆို မမွန္ေသာ အလးကိုျဖစ္ေစ ၊ မမွန္ေသာ အတိုင္းအတာကိုျဖစ္ေစ လိမ္လည္လွည့္ျဖားလိုေသာသေဘာျဖင့္ အသံုးျပဳလ်င္ ၊ သို ့တည္းမဟုတ္ အေလး တင္းေတာင္း အတိုင္းအတာတစ္ခုခုကို ၊ထိုအေလးတင္းေတာင္းအတိုင္းအတာႏွင့္ကြဲလြဲေသာ အေလး တင္းေတာင္း အတိုင္းအတာအျဖစ္ လိမ္လည္လွည့္ျဖားလိုေသာ သေဘာျဖင့္အသံုးျပဳလွ်င္ ၊ ထိုသူကို ၁ ႏွစ္အထိေထာင္ဒဏ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေစ ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖစ္ေစခ်မွတ္ႏိုင္သည္ ။

ဥပေဒအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ
အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ပုဒ္မ ၃၁၂ - ကေလးဖ်က္ခ်ျခင္း


ပုဒ္မ ၃၁၂ ။ ။(ကေလးဖ်က္ခ်ျခင္း ) မည္သူမဆို ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိန္းမဧ။္ အသက္ကို ကယ္ဆယ္လိုေသာ သေဘာရိုးျဖင့္မဟုတ္ပဲ ၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိန္းမကို ကိုယ္၀န္ပ်က္ေစရန္ ၊ မိမိအလိုအေလ်ာက္ျပဳလ်င္ ၊ ထိုသူကို ၃ ႏွစ္အထိေထာင္ဒဏ္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေစ ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္ ။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိ္န္းမသည္ လွဳပ္ရွားေသာ ကိုယ္၀န္ႏွင့္ ျဖစ္လွ်င္ ထိုသူကို ၇ ႏွစ္အထိေထာင္ဒဏ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးခ်မွတ္ရမည့္အျပင္ ေငြဒဏ္လဲခ်မွတ္ႏိုင္သည္ ။ ( ### မိမိ ကိုယ္၀န္ကို မိမိပ်က္ေစေသာ မိန္းမသည္ အထက္ပါ ုပုဒ္မႏွင့္ အက်ံဳး၀င္သည္)

ဥပေဒအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ
အျပည့္အစုံသုိ႔ »