(အမ်ိဳး သမီးထု တကုိယ္ေရးသန္ရွင္းက်မၼာေရးအတြက္ လြန္စြာအေရးၾကီးလို ့ ရွက္စရာလို ့မယူဆဘဲ၊ဒီသတင္းကို မိမိရဲ ့ မိတ္ေဆြ၊ အေပါင္းအသင္းမ်ားအား က်ယ္က်ယ္ျပန္ ့ျပန္မွွ်ေ၀အသိေပးၾကပါ)

အိႏိၵယနိုင္ငံ၊ ကာလကတၱားရွိ Tata Cancer Hospital(ေခၚ)ကင္ဆာေဆးရံု မွ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ က်မၼာေရးအသိေပးႏိႈး ေဆာ္ထားခ်က္ကို မွ်ေ၀လိုက္ပါရေစ။

အဲဒီေဆးရံုမွာ သားအိမ္ကင္ဆာ၊ ဆီးအိမ္ကင္ဆာတို ့ျဖင့္
လာေရာက္ကုသမႈခံေနၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေ၀ဒနာရွင္မ်ားကို ေဆးမွတ္တမ္းျပဳစု၍
ေရာဂါရာဇ၀င္ကိုေလ့လာစမ္းစစ္တဲ့အခါမွာ၊ ထိုကင္ဆာေ၀ဒနာသည္အမ်ားစု ဟာ ဓမၼတာရာသီလာတဲ့အခါ pad(ေခၚ)လစဥ္သံုးပစၥည္းကို အတြင္းခံေဘာင္းဘီမွာ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာထားျပီး၊ ေတာ္ေတာ္နဲ ့ အသစ္လဲေလ့မရွိခဲ့ၾကတာကို အေျဖရွာေတြ ့ခဲ့ပါတယ္။
ရာသီေသြးဆင္းတဲ့အခါ အတြင္းခံေဘာင္းဘီမွာ ကပ္ထားတဲ့
pad(ေခၚ)လစဥ္သံုးပစၥည္း က အျပင္အ၀တ္အထည္ေတြကို မစြန္း ထင္းေစဖို့စုပ္ယူထိန္းထားေပးေလ့ရွိပါတယ္။

pad ေတြကို ဓာတုပစၥည္းေတြနဲ့ဖန္တီးျပဳလုပ္ထားျခင္းေၾကာင့္သာ၊အခုလို ရာသီေသြးရည္မ်ားနဲ႕အစုိဓာတ္ကုိ အခ်ိန္ၾကာၾကာ စုပ္ယူုထိန္းထားနိုင္တာပါ။ဒါေပမယ့္အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ၾကာ စုပ္ယူျပီးေနာက္ မွာေတာ့ pad မွာပါတဲ့ဓာတုပစၥည္းမ်ားပ်က္ျပယ္ကာ အထဲမွာစုပ္ယူထိန္းေပးထားတဲ့ေသြးပုပ္မ်ားကို
ဓာတ္ေျပာင္းလဲေစျပီး၊ အနီေရာင္မွ အစိမ္းေရာင္မႈိ္ျဖစ္သြားပါေတာ့တယ္။
ထိုမႈိမ်ားက ေယာနိလမ္းေၾကာင္းမွတဆင့္ သားအိမ္လမ္းေၾကာင္းနဲ ့ ဆီးလမ္း
ေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ပ်ံ ့ ႏွံ ့သြားကာ၊ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ဆီးအိမ္နဲ ့
သားအိမ္တို ့ ကို ကင္ဆာျဖစ္လာေစပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ pad ကို
အတြင္းခံမွာအၾကာၾကီးမထားဘဲ ၅-နာရီၾကာတို္င္း အသစ္လဲေပးပါလို ့ Tata
Cancer Hospital ကအၾကံျပဳထားပါတယ္။ ၄င္း လစဥ္သံုးပစၥည္းမ်ားသာမက၊ daily use(ေခၚ)ေန ့စဥ္သံုး ကပ္ခြာပစၥည္း ေတြကိုလည္း ၅-နာရီၾကာသံုးျပီးတိုင္း
အသစ္လဲလွယ္ ေပးသင့္ပါတယ္တဲ့။
၂၀၁၃ခုႏွစ္၊ Tata Cancer Hospital ရဲ ့ မွတ္တမ္းအရ၊ pad တစ္ခုတည္းကို
အခ်ိန္ၾကာၾကာသံုးစြဲခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေဖာ္ျပပါ ကင္ ဆာေရာဂါမ်ားနဲ ့
ကြယ္လြန္သူအမ်ိဳးသမီးဦးေရမွာ ၂၀၁၃ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလလယ္အထိ ၅၆ ဦးရွိေနပါျပီတဲ့။

ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳး သမီးထု တကုိယ္ေရးသန့္ရွင္းက်မၼာေရးအတြက္ လြန္စြာအေရးၾကီးလို ့ ရွက္စရာလို ့မယူဆဘဲ၊
ဒီသတင္းကို မိမိရဲ ့ မိတ္ေဆြ၊ အေပါင္းအသင္းမ်ားအား က်ယ္က်ယ္ျပန္ ့ျပန့္မွွ်ေ၀  အသိေပးပါလို ့ကင္ဆာေဆးရံုမွ ထပ္ေလာင္းအၾကံျပဳထားပါတယ္။



ေပါက္ေပါက္…မ်ွေ၀သည္ အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ဆရာရွင့္ ကြ်န္မကအသက္ ၂၇ ရွိပါၿပီ။ ရာသီပံုမွန္မလာတဲ႔အတြက္ဆရာဝန္နဲ႔ျပေတာ့ သားအိမ္အရြယ္စား ပံုမွန္ထက္ ေသးေနတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးလည္းမရနိုင္ဘူးလို႔ေျပာပါတယ္။ တကယ္ဘဲ ကေလး မရနိုင္ဘူးလားဆရာ။ မရနိုင္ဘူးဆိုရင္ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြသံုးရင္ ကေလးရနိုင္မလဲဆရာ။ ultrasound အေျဖ ထဲက size ေလးေရးေပးလိုက္ပါတယ္ဆရာ။ size 2×2.1×2cm, Rt Ovary 2.6×1.7 cm, Lt Ovary 2.3× 1.4 cm

သားအိမ္ရဲ႕ ပံုမွန္အရြယ္အစား အေရးၾကီးတယ္။ အရြယ္အစားဟာ အသက္အလိုက္ေျပာင္းလာတယ္။ ေဟာ္မုန္းအရလဲ ေျပာင္းမယ္။ အရြယ္မေရာက္ခင္မွာ 35 mm ရွည္မယ္။ ေရွ႕-ေနာက္က 10 mm ရွိမယ္။ အရြယ္ေရာက္ျပီးရင္ 8 cm x 6 cm x 4 cm (7.6 cm x 4.5 cm x 3.0 cm) ရွိလာမယ္။ ထုထည္ဆိုရင္ 75 cc ကေန 200 cc အထိရွိမယ္။အေလးခ်ိန္ 100 ကေန 200 grams ရွိမယ္။ ခန္႔မွန္းေခ် သူမရဲ႕ လက္သီးဆုပ္ေလာက္ ရွိမယ္။ သစ္ေတာ္သီးပံုရွိတယ္။ အထက္ကား-ေအာက္ရွဴးျဖစ္တယ္။

သားအိမ္ဟာ အမ်ိဳးသမီး မ်ိဳးပြါးစနစ္မွာ အဓိကက်တဲ့အဂၤါတခုျဖစ္တယ္။ လစဥ္ရာသီေသြးကလဲ သားအိမ္ အတြင္းဆံုးအလႊာ ပ်က္စီးျပီး ေသြးအျဖစ္က်လာတာျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ရွိတယ္ဆိုရင္ သားအိမ္ထဲမွာသာ သေႏၶသားက လာကပ္ရတယ္။

သားအိမ္ဟာ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ တင္ပါးဆံုကြင္းထဲမွာ ရွိတယ္။ သူ႔ေရွ႕မွာ ဆီးအိမ္၊ သူ႔ေနာက္မွာ အစာေဟာင္းအိမ္ရွိတယ္။ သူ႔ေအာက္မွာ ဆက္ေနတာက ေမြးလမ္းေၾကာင္း (ဗဂ်ိဳင္းနား) ရွိတယ္။ Fundus ထိပ္ပိုင္း၊ Corpus ကိုယ္ပိုင္း၊ Cervix လည္ပင္း (အားအိမ္ဝ၊ သားအိမ္ေခါင္း) ရွိျပီး Cervix မွာ Internal os အတြင္းေပါက္နဲ႔ External os အျပင္ေပါက္ဆိုျပီး သတ္မွတ္ထားတယ္။

အလႊာ (၃) ခုရွိတယ္။ Endometrium အင္ဒိုမီးထရီးယမ္း အတြင္းဆံုးလႊာဆိုတာ အပ်ိဳျဖစ္ကတည္းကေန ေသြးဆံုးတဲ့အထိ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း ေျပာင္းလဲေနတယ္။ ပါးရာကေနထူလာမယ္။ ရာသီလကုန္မွာ ဒီအလႊာပ်က္စီးရာကေန ေသြးထြက္တာကို ရာသီဆင္းတယ္လို႔ ေခၚတယ္။ Myometrium မိုင္ယိုမီထရီယမ္ အလယ္လႊာဆိုတာ ၾကြက္သား ျဖစ္တယ္။ ဒီအလႊာညွစ္လို႔ ရာသီလာရင္နဲ႔ ကေလးေမြးကာနီးရင္နာမယ္။ Perimetrium ပယ္ရီမီထရိယမ္ အေပၚဖံုးလႊာ ခပ္ပါးပါးေလရွိတယ္။

သားအိမ္ကို ေအာက္ကေန pelvic diaphragm, perineal body နဲ႔ urogenital diaphragm ေတြကေန ပင့္တင္ေပးထားတယ္။ ေဘးမွာလဲ ligaments ေတြနဲ႔ peritoneum (broad ligament of uterus) ေတြရွိေသးတယ္။
အမ်ားဆံုးရွိတဲ့ ဝန္ရိုးမ်ဥ္းဟာ တည့္တည့္မေနဘူး။ ေရွ႕ကိုျဖစ္ျဖစ္ေနာက္ကိုျဖစ္ျဖစ္ေကြးေနတယ္။ Anteverted (AV)
ေရွ႕ဆီးအိမ္ေပၚ ေကြးေနသူကမ်ားတယ္။ ေနာက္လန္တာလဲ ေရာဂါမဟုတ္ပါ။ Retroverted uterus (RV) ၆ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ရွိတယ္။

သားအိမ္ေရာဂါေတြကေတာ့
1. Uterine Fibroids သားအိမ္အက်ိတ္၊
2. Uterine Prolapse သားအိမ္က်၊
3. Carcinoma of the cervix သားအိမ္ဝ(ေခါင္း) ကင္ဆာ၊
4. Endometriosis (Adenomyosis) အင္ဒုိမီထရီယိုးဆစ္ေရာဂါ၊
5. Endometritis သားအိမ္ေရာင္တာ၊
6. Endometrial hyperplasia သားအိမ္ေရာဂါတမ်ိဳးနဲ႔
7. Pelvic inflammatory disease တင္ပါးဆံုတြင္းအဂၤါေတြေရာင္ျခင္းေတြျဖစ္ၾကတယ္။

ေမြးရာပါသားအိမ္ေရာဂါေတြကေတာ့
• Agenesis ေမြးရာပါ သားအိမ္ျဖစ္ထြန္းမႈ မေကာင္းတာ ရွားတယ္။ ၄ဝဝဝ ကေန ၁ဝဝဝဝ မွာ ၁ ေယာက္ ေလာက္ရွိတယ္။ သားအိမ္မပါတာ (ရာသီမလာႏိုင္) နဲ႔ ေသးငယ္တာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ အိမ္ေထာင္နဲ႔ အတူေနရာမွာ အခက္အခဲရွိႏိုင္တယ္။ ခြဲစိတ္ျပဳျပင္ေပးႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္အတြက္ကေတာ့ Surrogacy ဗိုက္အငွားနဲ႔သာရေတာ့မယ္။
• Uterus didelphys ဆိုတာ သားအိမ္ကႏွစ္ခန္းျဖစ္ေနတာ။ ဗဂ်ိဳင္းနားလဲ ၂ ခု၊ သားအိမ္ဝလဲ ၂ ခုစီရွိႏိုင္တယ္။
• Unicornuate uterus ဆိုတာ သားအိမ္အရြယ္အစား တဝက္ေလာက္သာရွိျပီး သားအိမ္ျပြန္လဲ တခုထဲရွိတယ္။
• Bicornuate uterus ဆိုတာ ႏွစ္မႊာျဖစ္ေနတာ။ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ေပမဲ့ ပ်က္တာမ်ားမယ္။
• Septate uterus ဆိုတာ သားအိမ္အတြင္းမွာ ႏွစ္ခန္းလိုအကန္႔ပါေနတာ။ ကိုယ္ဝန္ရဘို႔လဲခက္မယ္။ ရရင္လဲပ်က္မယ္။
• Arcuate uterus ဆိုတာ ပံုမွန္လိုရွိေပမဲ့ ထိပ္မွာခြက္ဝင္ေနတယ္။ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္တယ္။

3D ultrasound scan ရိုက္ရင္သိမယ္။ MRI scan လဲသံုးႏိုင္တယ္။ Hysterosalpingography အထူးဓါတ္မွန္ ရိုက္ႏိုင္တယ္။ Laparoscopy ကိရိယာနဲ႔ၾကည့္တာလဲလုပ္ႏိုင္တယ္။

တခ်ိဳ႕ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြကို ခြဲစိတ္ျပဳျပင္ေပးႏိုင္တယ္။ အားလံုးကိုေတာ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ႏိုင္ေအာင္လုပ္မရႏိုင္ပါ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၂-၆-၂ဝ၁၄ အျပည့္အစုံသုိ႔ »

Durham   ႏွင့္ Lancaster့ တကၠသိုလ္တို႔မွ ေလ့လာေတြ႕႐ွိခ်က္အရ မိခင္ေလာင္း၏ စိတ္ဖိစီးမႈက သေႏၶသားအေပၚတြင္ သက္ေရာက္မႈမ်ား႐ွိေစေၾကာင္း သိရသည္။ ေလ့လာသူမ်ားက ယခုေတြ႕ ႐ွိခ်က္မွာ လံုး၀အတိအက်ႀကီး မဟုတ္ေသးေသာ္လည္း မိခင္တြင္ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားျခင္းက ကေလးအား ဘယ္သန္ ျဖစ္ေစေၾကာင္း ေတြ႕ခဲ့ရသည္။ အခ်ိဳ႕သူမ်ား၌ ဘယ္သန္(သို႔) ညာသန္ျဖစ္ရျခင္းမွာ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇက ပိုမိုသက္ေရာက္မႈ႐ွိေစၿပီး လူတစ္ေယာက္လံုး၏ ဘ၀ကိုေျပာင္းလဲသြားေစႏိုင္သည္။ ေလ့လာမႈတြင္ ေလးဖက္ျမင္အာတရာေဆာင္း အသံုးျပဳ၍ မိခင္ေလာင္းမ်ားအား ကိုယ္၀န္ ၂၄ ပတ္ႏွင့္ ၃၆ ပတ္ၾကားတြင္ စစ္ေဆးခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ မိခင္အားလည္း ကေလးကိုယ္၀န္လြယ္ထားရစဥ္ မည္မွ်စိတ္ပင္ပန္းရသည္၊ စိတ္ဖိစီးရသည္ကို ေမးခြန္းမ်ားေမးခဲ့သည္။ ထိုအခါ အာထရာေဆာင္း ရလဒ္မ်ားအရ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားေသာ မိခင္၏ သေႏၶသားသည္ ဘယ္ဖက္လက္အား အသံုးျပဳ၍ ၎တို႔၏ မ်က္ႏွာအား အႀကိမ္မ်ားစြာ ပြတ္ သတ္ၿပီး၊ ညာလက္အသံုးျပဳမႈ သိသာစြာ ပိုနည္းေၾကာင္း ေတြ႕ခဲ့ရသည္။ ယင္းအေျခအေနမွာ ကေလးငယ္မွာ ဘယ္သန္ျဖစ္လာႏိုင္သည့္ အလား အလာ ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ ထ႔ို ေၾကာင့္ ေလ့လာသူမ်ားက ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္၌ စိတ္ဖိစီးမႈနည္းႏိုင္သမွ်နည္းရန္ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္ ဟု အႀကံျပဳခဲ့သည္။

အပိန္ေလး
Health Updates Journal အျပည့္အစုံသုိ႔ »

အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္အတြက္ အလွအပနဲ ့ဆြဲေဆာင္မႈအဂၤါရပ္ေတြထဲမွာရင္သားတစ္စံုလည္းပါ၀င္တာမို႕

ရင္းသားေတြသ ဘာ၀အတိုင္း ဖြံ့ထြားေတာင့္တင္းမေနဘဲ ေပ်ာ့အိတြဲက်လာတဲ့အခါမွာ မိမိကိုယ္ကိုဆြဲ ေဆာင္မႈမရွိေတာ့ဘူးလို ့ခံစားလာရျပီး၊ လြန္စြာစိတ္ကသိကေအာင့္ ျဖစ္ရပါတယ္။ အသက္အရြယ္ၾကီးရင့္ လာျခင္းက အဓိကအေၾကာင္းရင္းျဖစ္ေသာ္လည္း၊ အခ်ိုဳ ့့သူ ေတြမွာ ေအာက္ပါအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ အရြယ္မလြန္ခင္ကတည္းက ရင္သားေတြေပ်ာ့တြဲလာၾကရပါတယ္။

• ႏို ့တိုက္မိခင္မ်ား။
• ရုတ္တရက္ကို္ယ္အေလးခ်ိန္ထိုးက်သြားသူမ်ား။
• အာဟာရခ်ိဳ ့တဲ့သူမ်ား။
• မိမိရင္သား အရြယ္အစားနဲ ့့မကိုက္ညီတဲ့ ဘရာဇီယာ(သို ့မဟုတ္)ေဘာ္လီ၀တ္ဆင္သူမ်ား။
• ႏို ့အံုထဲရွိ က်ဳ ံ ့/ဆန္ ့ႏိုင္ေသာတစ္ရႈးမ်ား
ေျပေလ်ာ့ႏိုင္စြမ္းအားနည္းသြားျခင္း။
• ေသြးဆံုးျပီးေနာက္ ဟိုမုန္းေျပာင္းလဲသြားျခင္း။
• ဘရာဇီယာ(သို ့မဟုတ္)ေဘာ္လီမပါဘဲ
ေျပးျခင္း/ၾကိဳးခုန္ျခင္း/ေလ့က်င့္ခဏ္းျပင္းျပင္းလုပ္ျခင္း။

ေအာက္ပါ ရိုးရွင္းလြယ္ကူတဲ့ နည္းလမ္း(၇)သြယ္က ရင္သားေတြကို ေဘးဥပါသ္လံုး၀မျဖစ္ေစဘဲ တင္းရင္း လာေစမယ့္ နည္းလမ္း ေကာင္းေလးေတြပါ။

(၁) ႏို ့သီေခါင္းကိုခ်န္ျပီး၊ ရင္သားတစ္စံုကို တေန ့၂-ၾကိမ္

သံလြင္ဆီျဖင့္အသာအယာလူးနယ္ေပးပါ။ သံလြင္ဆီရဲ ့အစြမ္းေၾကာင့္

ရင္သားအတြင္းပိုင္းရွိ ဆဲလ္နဲ ့ေသြးလည္ပတ္မႈအားေကာင္းလာျပီး

တစ္ရႈးမ်ားေတာင့္တင္းလာေစတဲ့အျပင္၊ ရင္သားအေပၚယံ အလႊာအေရျပားမ်ားလည္း

တင္းရင္းလာေစပါတယ္။ (သံလြင္ဆီနဲ ့ႏို့အံုကိုခပ္ၾကမ္းၾကမ္းဆြဲ၍လိမ္းျခင္းက ရင္သားမ်ားပိုမိုတြဲက်

သြားေစနိုင္လို ့ ခပ္ဖြဖြဆုပ္နယ္လိမ္းေပးပါ)

(၂) fenugreek(ေခၚ)ကုလားဟင္းခ်က္ရာတြင္သံုးသည့္ ပဲနံ ့သာပင္က

ႏူးညံ့တ့ဲအေရျပားမ်ားကို သူမတူေအာင္ တင္းရင္းေစတဲ့

အစြမ္းသတၱိမ်ားရွိၾကပါတယ္။(အိႏိၵယရိုးရာပရေဆးဆိုင္မ်ားနဲ ့ အခ်ိဳ ့city

mart မ်ားတြင္ fenugreek(ေခၚ)ပဲနံ ့သာပင္အမႈန ့္

ေျခာက္ဗူးေတြ၀ယ္ယူရရွိနို္င္၏) ပဲနံ ့သာပင္အမႈန္ ့ကို ေရနဲခပ္ပ်စ္ပ်စ္ေဖ်ာ္စပ္လိမ္းေပးျပီးေနာက္ ၁၅-မိနစ္ခန္ ့့အၾကာေရေအး ျဖင့္သန့္စင္ေဆးေၾကာပါ။

(၃) ေထာပတ္ဆီအႏွစ္မ်ားက ရင္သားကိုတင္းရင္းေစတဲ့အျပင္္ ျဖဴ၀င္းလွပလာေစလို့၊ ၄င္းဆီအႏွစ္ျဖင့္ ၃-မိနစ္ေလာက္ အသာ အယာလူးနယ္ေပးပါ။ နာရီ၀က္ခန ့္အၾကာ

ေရေအးျဖင့္ ေရခ်ိဳးသန္ ့စင္နိုင္ပါတယ္။

(၄) ၾကက္ဥအႏွစ္ကိုဖယ္၍ အကာအျဖဴရည္ကိုအျမွဳပ္ထေအာင္ေခါက္ပါ။

ထိုအျမွဳပ္ရည္ျဖင့္ ရင္သားကိုအသာအယာ လူးနယ္ ေပးျပီး၊

နာရီ၀က္ေလာက္အေျခာက္ခံထားပါ။ ထိုသို ့အေျခာက္ခံေနစဥ္အတြင္း ၾကက္သြန္နီ

ဥၾကီးၾကီး ၁-လံုးကိုအခြံႏႊာ က်ိတ္ ေခ်ျပီး ရလာေသာၾကက္သြန္နီသတၱဳရည္ကို

ေရေအး ၁-ဖန္ခြက္ေရာစပ္ပါ။ ျပီးရင္ ရင္သားေပၚရိွ ေျခာက္သြားေသာ ၾကက္ဥအ

ကာရည္ကို ေစာေစာကၾကက္သြန္နီရည္ျဖင့္ ေဆးေၾကာေပးပါ။

(၅) သခြားသီးကို အခြံႏႊာအေစ့ဖယ္၍ အသားကိုျခစ္ပါ။ သခြားသီးအသား

ထမင္းစားဇြန္း ၁-ဇြန္းစာကို ၾကက္ဥအႏွစ္ ၁-လံုး(အ ကာမသံုးပါနဲ ့)၊

ေထာပတ္လၻက္ရည္ဇြန္း ၁-ဇြန္းတို ့ျဖင့္ သမေအာင္ေရာေမႊျပီး ႏို ့အံုအႏွံ ့

အခ်ိန္ ၃-မိန္နစ္ခန္ ့ၾကာေအာင္ အ သာအယာ ပြတ္နယ္လိမ္းေပးပါ။

အသားထဲစိမ့္၀င္သြားေအာင္ မိနစ္ ၂၀-ခန္ ့ထားျပီးေနာက္ ေရခ်ိဳးနိုင္ပါတယ္။

ထိုအေရာအေႏွာ ၃-မိ်ဳးရဲ ့အစြမ္းေၾကာင့္ ရင္သားထဲရွိ တစ္ရႈးမ်ား သိသိသာသာ

ေတာင့္တင္းသန္မာလာေစပါတယ္။

(၆) ဒိန္ခ်ဥ္ လၻက္ရည္ဇြန္း ၁-ဇြန္း၊ ၾကက္ဥ ၁-လံုး

(အႏွစ္အကာအားလံုးသံုးပါ)၊ ဗီတာမင္အီး ၂လံုး ကိုေဖာက္ပါ။ (ဗီတာမင္အီး

ေဆးလံုးေလးမ်ားကို အလွကုန္ဆိုင္မ်ားတြင္ရ၏) ထိုအေရာအေႏွာ ၃-မ်ိဳးကို

သမေအာင္အခ်ိန္ၾကာၾကာ ေခါက္နယ္ျပီး၊ ႏို ့အံုအ ႏွံ ့ ၃-မိနစ္ခန္ ့ၾကာေအာင္

အသာအယာႏွိပ္ေပးပါ။ ၁၅-မိနစ္ခန ့္အၾကာ ေရခ်ိဳးေပးနိုင္ပါျပီ။

(၇) ေရကူးျခင္း၊ ၾကြက္သားတက္ေစတဲ့အေလးျပား(ခပ္ေပါ့ေပါ့) ဆြဲ၍အေလးမျခင္း၊

ဗိုက္ကိုခ်ပ္၍ ရင္သားတစ္စံုကို လက္ႏွစ္ ဖက္ျဖင့္ကိုင္၍့ ေအာက္ကပင့္ကာ

အေပၚဘက္သို ့အသာအယာမတင္ျခင္း စတဲေလ့က်င္းခဏ္းေလးေတြက ရင္သားစိုင္မ်ားကို

တင္းမာလာေစပါတယ္။

ၾကိဳတင္ကာကြယ္ျခင္းနဲ ့အျခားနည္းလမ္းေကာင္းမ်ား။

(၁) ေဆးလိပ္က ရင္သားထဲရွိၾကြက္သား က်ံဳ ့/ဆန္ ့နိုင္အားကို

ေလ်ာ့ပါးေစတာေၾကာင့္ ေဆးလိပ္မေသာက္ပါနဲ ့။

(၂) အယ္လ္ကိုေဟာနဲ ့ ကဖိန္းဓာတ္ပါေသာ အရက္ေသစာအေဖ်ာ္ယမကာအမ်ိဳးမ်ိဳး၊

အျမွဳပ္ထ၍ဆူလာေစေအာင္ ကာဗြန္ဒိုင္ ေအာက္ဆိုဒ္ထဲ့ထားေသာ အခ်ိဳရည္ဗူးမ်ားက

အေရျပားမ်ားကို အရြယ္မတိုင္မီအိုမင္းေစျပီး ရင္သားမ်ားလည္းတြဲက်ေစပါတယ္။

(၃) ၾကိဳးေလ်ာ့ေနေသာ ဘရာဇီယာ(သို ့မဟုတ္)ေဘာ္လီ ေတြမ၀တ္ပါနဲ ့၊

အိပ္ခ်ိန္မွလႊဲ၍ ဘရာဇီယာ(သို ့မဟုတ္)ေဘာ္လီကို ၀တ္ထားပါ။

(ကမၻာပထ၀ီေျမၾကီးရဲ ့ ဆြဲအားကလည္း သင့္ရင္သားစိုင္ေတြေအာက္ကို

တြဲက်ေစတယ္ဆိုတာ မယံုမရွိနဲ ့ေနာ္)

(၄) ရင္သားေပ်ာ့အိတြဲက်ျခင္းကလည္း အာဟာရခ်ိဳ ့တဲ့မႈနဲ ့ဆက္စပ္ေနပါတယ္။

ရင္သားစိုင္တြင္းရွိ တစ္ရႈးမ်ားနဲ ့ အသားအေရ တင္းရင္းမႈကိုအားေပးေသာ

ဗီတာမင၊္ သတၱဳဓာတ္ နဲ ့ကစီဓာတ္ၾကြယ္၀တဲ့ အစားအစာမ်ားမွာ ၾကက္သား၊

သိုးသား၊ ပင္လယ္ငါး မ်ား၊ ၾကက္ဥ၊ အဆီနဲေသာခ်ိစ္၊ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ႏြားႏို ့၊

အေစ့အဆန္မ်ား၊ ၾကက္သြန္နီ၊ ၾကက္သြန္ျုဖဴ၊ ပန္းေဂၚဖီစိမ္း၊ မုန္လာဥနီ၊

ပန္းေဂၚ ဖီအျဖဴ၊ ေဂၚဖီထုပ္၊ ပဲနံ ့သာရြက္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး..စသည္တို့ျဖစ္ၾကပါတယ္။


Credit: ျမ၀တီ အျပည့္အစုံသုိ႔ »

၁။ ကိုယ္ဝန္ ပဌမ (၃) လ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ရင္ ခါးတုတ္၊ ဗိုက္ေဖါင္းလာတာအျပင္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စမွာ ထြက္လာၾကတဲ့ ေဟာ္မုန္းေတြေၾကာင့္ ရင္သား တင္းျပီး ၾကီးထြားလာမယ္၊ နာမယ္။ ပ်ိဳ႕ခ်င္-အန္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ အားကုန္သလိုျဖစ္လို႔ မၾကာမၾကာ နားရ-အိပ္ရမယ္။

၂။ အေရျပားေျပာင္းလဲမႈမ်ား မ်က္ႏွာမွာ မွည့္ေျခာက္လို၊ အစက္အေပ်ာက္ေတြ၊ အေၾကာျပတ္တာေတြ၊ အဆီျပန္-ဝက္ျခံလိုေတြ ထြက္လာႏိုင္တယ္။ Lotion or moisturizer ေတြသံုးႏိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဝက္ျခံေဆးကို ဆရာဝန္ မေပးဘဲ မသံုးပါနဲ႔။

၃။ ႏွိပ္နယ္နည္း၊ (စပါ) နည္း (ဆြီဒင္) ႏွိပ္နယ္နည္းက ေကာင္းတယ္။ တတ္ကြ်မ္းက်င္တဲ့သူနဲ႔လုပ္ပါ။ Mud baths လို Sauna လို ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ေစမွာမ်ိဳး မလုပ္ပါနဲ႔။

၄။ လႈပ္ရွား-တက္ၾကြေနပါ။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္နဲ႔သင့္တဲ့ ေလ့က်င္ခန္းလုပ္ပါ။ ကေလးေမြးဖြါးတဲ့အခါ လြယ္ကူ ေခ်ာေမြ႔ေစဘို႔ရာ ျပင္ဆင္မႈျဖစ္တယ္။ ၇ ရက္တပါတ္မွာ ၂ နာရီကေန ၂ နာရီခြဲၾကာေအာင္လုပ္ပါ။ ျပင္းထန္တာမလုပ္ပါနဲ႔။ လမ္းေလွ်ာက္တာ၊ ေရကူးတာ လုပ္ႏိုင္တယ္။ အေလးမတာ၊ (ေအရိုးဘစ္) လုပ္တာ၊ ေျပးတာေတြ အရင္ေလာက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ မလုပ္ပါနဲ႔။

၅။ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္လို႔ ဒါေတြျဖစ္လာရင္ ရပ္လိုက္ပါ ဗိုက္နာလာမယ္၊ ရင္ပတ္နာလာမယ္၊ ေခါင္းမူးလာမယ္၊ ၾကြက္တက္မယ္၊ ေျခေထာက္ေရာင္မယ္၊ ကေလး မလႈတ္ဘူးထင္မယ္။

၆။ ကိုယ္လက္ဆန္႔တန္း-ေျဖေလွ်ာ့ေနထိုင္ပါ ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ သက္ေတာင့္သက္သာ ေျဖေလွ်ာ့ေနျခင္းဟာ ေကာင္းတယ္။ (ေယာဂ) နည္းလဲ လုပ္ႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္နဲ႔ သင့္တဲ့နည္းေတာ့ ေရြးခ်ယ္ရမယ္။ ေျခဆန္႔-လက္ဆန္႔ ေနတာ ေကာင္းတယ္။ တင္ပါးေနရာ၊ ေပါင္ေနရာေတြကို ေျပေလွ်ာ့ေနပါေစ။ ထိုင္ရင္ သက္ေတာင့္သက္သာ ဒူးေကြးေနပါေစ၊ ေရွ႕ကိုနဲနဲ ကုန္း-ကိုင္းေနပါေစ။ ခါးမတ္ထားပါ။

၇။ စိတ္မူ ေျပာင္းသလား ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တာနဲ႔ စိတ္က တက္လိုက္ က်လိုက္ျဖစ္တတ္တယ္။ ကေလးအတြက္၊ ကေလးအေမဘဝ စတာေတြ ေတြးေနရလို႔ စိတ္လႈတ္ရွားမယ္။ ဒီလိုျဖစ္တာ ပံုမွန္ပါ။ နားပါ။ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ၊ အေပါင္းအသင္းေတြနဲ႔ ေနထိုင္ပါ၊ စိတ္ေျဖေလွ်ာ့နည္းလုပ္ပါ။ လိုမယ္ထင္ရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။

၈။ ကိုယ္ဝန္နဲ႔ ဆံပင္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ရင္ ဆံပင္ပိုထူလာတယ္။ ေဟာ္မုန္းတန္ခိုးနဲ႔ ဆံပင္မကြ်တ္ေတာ့ဘူး။ ကေလးေမြးျပီး ၆ လေနရင္ အရင္လို ျပန္ျဖစ္လာမယ္။

၉။ (မိတ္ကပ္) အေရျပား ေျခာက္တယ္ဆိုရင္ Liquid or cream foundation သံုးႏိုင္တယ္။ အဆီျပန္လာခ်ိန္မွာ ေပါင္ဒါသံုးပါ။ (မိတ္ကပ္) သံုးရင္ အေမွာင္ မမ်ားေစနဲ႔ ထူမသြားေစနဲ႔။

၁ဝ။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အဝတ္အစား ေစ်းမ်ားတာ၊ မမ်ားတာထက္ ကိုယ္နဲ႔သင့္တာ ေကာင္းတယ္။ ဖက္ရွင္က်က်၊ သက္ေတာ့င့္သက္သာ၊ တတ္ႏိုင္တာဝတ္ပါ။ ကိုယ္ဝန္ရွိရင္ ၂၅ ကေန ၃၇ ေပါင္အထိ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တက္လာမယ္။ Supportive bra ၾကီးလာတဲ့ ရင္သား ပင့္တင္ထိန္းထားႏိုင္တဲ့ (ဘရာ) ဝတ္ပါ။ (ဆိုက္စ္) တိုးတိုး လာမယ္။ ခြါျမင့္ေတြ မစီးပါနဲ႔ေတာ့။ ေအာက္ခံထူထဲတာ၊ မျမင့္တာသံုးပါ။

၁၁။ ႏွစ္ေယာက္စာ စားပါ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ရင္ အရင္ကထက္ (ကယ္လိုရီ) ၃ဝဝ ပိုလိုတယ္။ ဒါအတြက္ ပိုတာကို ႏွစ္ေယာက္စာလို႔ ေျပာၾကတာ ျဖစ္တယ္။ စားရမွာေတာ့ အစံုးသားစာလို႔ေျပာရမွာဘဲ။ မနက္စာေတာ့ မလြတ္ေစနဲ႔။ အသားစိမ္၊ ဥစိမ္း၊ ႏြားႏို႔စိမ္း၊ (မာၾကဴရီ) မ်ားတဲ့ငါးေတြ ေရွာင္ပါ။

၁၂။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္အားေဆး ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ လိုမွာက နံပါတ္တစ္ (ေဖါလစ္-အက္စစ္) ျဖစ္တယ္။ (ကယ္လ္စီယမ္) နဲ႔ သံဓါတ္ကလဲ မပါမျဖစ္ဘူး။ Vitamin B12 လဲလိုတယ္။ ဒါေတြအားလံုး လူေတြစားတဲ့ အစာေတြထဲမွာ ပါေနပါတယ္။ လိုလာရင္ Prenatal vitamins ေဆးေသာက္ရမယ္။

၁၃။ ေရေသာက္မနည္းေစနဲ႔ တကိုယ္လံုးအတြက္ ေရဓါတ္မနည္းေစရပါ။ ဆီးလမ္းကိုလဲ ေကာင္းေစမယ္။ ဝမ္းမခ်ဳပ္ေစဘူး။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနတံုး တေန႔မွာ ေရဖန္ခြက္ ၈ ခြက္ကေန ၁၂ ခြက္အထိလိုတယ္။ ၂ဝ% က စားတဲ့ အစာထဲကရေနတယ္။ ရာသီဥတု၊ ကိုယ္ဝန္ အႏုအရင့္၊ လူအေသး-အၾကီး လိုက္မယ္။ ဆီးအေရာင္ ရင့္လာရင္ ေရလိုေနလို႔ဘဲ။

၁၄။ ေကာင္းေကာင္းအိပ္စက္ပါ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စ ပဌမ ၃ လမွာ ပိုအိပ္ခ်င္တယ္။ အိပ္ပါ။ ေမြးခါနီးရင္ အိပ္ဖို႔ ခက္လာတယ္။ ဆီးထထသြားခ်င္၊ ရင္ပူ၊ စိုးရိမ္စိတ္ေတြ ဝင္တတ္တယ္။ ဘယ္ဘက္ကို ေစာင္းအိပ္တာ ေကာင္းတယ္။ ဆီးထသြားရမွာ စိုးရိမ္ရင္ အိပ္ခါနီးမွာ ေရ-အရည္ ေလွ်ာ့ေသာက္ပါ။

၁၅။ ေဆးေသာက္တာ ဆရာဝန္ေမးျပီးမွ ေသာက္ပါ ဆရာဝန္မညႊန္ဘဲ ဘယ္ေဆးမွ မေသာက္ပါနဲ႔။ အေအးမိလို႔၊ ေခါင္းကိုက္လို႔၊ ဝမ္းခ်ဳပ္-ဝမ္းပ်က္လို႔ ဆိုင္ကေန အလြယ္ ဝယ္ရတဲ့ေဆး ေမးျပီးမွသာ ေသာက္ပါ။ နဂိုကတည္းက ေရာဂါတခုခုေၾကာင့္ ေဆးေသာက္ေနရရင္လဲ ဆရာဝန္က လိုရင္ ျပင္ေပးပါမယ္။

၁၆။ ခင္ပြန္းနဲ႔အတူေနတာ ရပါတယ္ ဆရာဝန္က တမင္တကာ မတားရင္ ခင္ပြန္းနဲ႔အတူ အရင္လိုေနႏိုင္တယ္။ နည္းနာ ဘာညာ ကိုယ့္ဖါသာ ၾကံဆလို႔လဲ ရတယ္။ လိုမယ္ထင္ရင္ တတ္သိသူေတြကို ေမးပါ။ အစိုးရိမ္ မၾကီးပါနဲ႔။

၁၇။ စိတ္မူ ေကာင္းေနပါေစ စိတ္တက္ၾကြေန ေက်နပ္ေနရင္ ကိုယ္ထဲမွာ ဓါတ္ေကာင္းေတြ မ်ားေနမယ္။ Endorphins ေခၚတယ္။ စိတ္တည္ျငိမ္ေနရင္ Dopamine နဲ႔ Serotonin ေတြ မ်ားေနမယ္။ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ေပးတာ ဒီလိုျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ စိတ္က်တာ၊ စိုးရိမ္တာသက္သာေစမယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုလဲ ယံုၾကည္စိတ္ မ်ားေစတယ္။

၁၈။ Kegels exercise (ကီးဂဲလ္-အိတ္ဆာဆိုက္) ကိုက္မွကိုက္ ဘယ္အခ်ိန္၊ ဘယ္ေနရာမွာျဖစ္ျဖစ္ လုပ္ႏိုင္တယ္။ သားအိမ္၊ ဆီးအိမ္၊ အစာေဟာင္းအိမ္၊ ေမြးလမ္းေၾကာင္းေတြကို ထိန္းမ-ပင့္တင္ေပးေနတဲ့ ၾကြက္သားနဲ႔ အရြတ္ေတြကို သန္မာေစတယ္။ ကေလးေမြးျပီးလဲ နဂိုအေနလို ထင္ေစႏိုင္တယ္။ ဆီးသြားေနတံုး မကုန္ေသးခင္ အတင္းဇြတ္ရပ္ဘို႔ ၾကိဳးစားပါ။ အဲလိုလုပ္ဘို႔ ညွစ္ရတဲ့ ေနရာေတြကို သေဘာေပါက္ရင္ အဲဒါေတြကို ၅ စကၠန္႔ ညွစ္လိုက္၊ ၅ စကၠန္႔ ေလွ်ာ့လိုက္၊ ၁ဝ ခါဆက္တိုက္လုပ္ပါ။ တေန႔ထဲမွာ ၅ ၾကိမ္အထိလုပ္ပါ။ ကေလးေမြးျပီးလဲ လုပ္ပါ။

၁၉။ လမ္းေလွ်ာက္ေပးပါ။ စေလွ်ာက္ရင္ သိပ္မေဝးေစနဲ႔။ ေျဖးေျဖးတိုးေလွ်ာက္ပါ။ ေမြးတဲ့အထိေလွ်ာက္ႏိုင္တယ္။ ရုပ္ေရာ စိတ္ပါ ပိုေကာင္းေစတယ္။

၂ဝ။ ယံုၾကည္စိတ္အျပည့္ရွိပါ ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတိျပဳေနမွာ ပံုမွန္ျဖစ္တယ္။ ယံုၾကည္စိတ္လဲ အျပည့္ရွိပါေစ။ အျပဳသေဘာ စကားေျပာတတ္သူေတြကိုသာ ေရြးေပါင္းပါ။ စာေကာင္းေပေကာင္း ဖတ္ပါ။ ရုပ္ရွင္ၾကည့္တာကအစ ဇာတ္လိုက္ကခ်ည္း ႏိုင္တာမ်ိဳး၊ မင္းသမီး-မင္းသား မငိုၾကဘဲ ညားတာမ်ိဳး၊ ကေလးသူရဲေကာင္း ဇာတ္လမ္းမ်ိဳး ေပ်ာ္စရာေတြသာၾကည့္ပါ။

Dr. တင့္ေဆြ

အျပည့္အစုံသုိ႔ »

မိန္းကေလးေတြဓမၼတာလာေနတုန္း ေခါင္းေလွ်ာ္လို႔ရလား၊ လက္ဖက္စားလို႔ရလား ဆိုတာကို က်ေနာ့္ကိုခဏခဏေမးၾကတယ္။ ဘာမွမျဖစ္ပါဘူး။ ဘာမွလည္းမဆိုင္ပါဘူး။ ဘယ္ေဆးစာအုပ္ထဲမွာမွလည္း မိန္းကေလးေတြ ဓမၼတာလာေနခ်ိန္ ေခါင္းမေလွ်ာ္ရဘူးလို႔မတားျမစ္ထ
ားပါဘူး။ လက္ဖက္လည္းစားလို႔ရသလို၊ ေခါင္းလည္းေလွ်ာ္ႏိုင္ပါတယ္။ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္းေနတာပိုေတာင္
ေကာင္းပါေသးတယ္။ ေခါင္းေလွ်ာ္လိုက္လို႔၊ လက္ဖက္စားလိုက္လို႔
ဓမၼတာထိန္သြားတယ္ဆိုတာမပာုတ္ပါဘ
ူး။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ေကသီပန္ကိစၥပါ။ သူမ်ားစီးပြားေရးမဖ်က္ခ်င္ဘူးဗ်
ာ။ ဒါေပမယ့္လည္းနည္းနည္းသိေအာင္ေတာ့ေျပာျပခ်င္တယ္။ အဲဒီေဆးဘာလုပ္လဲ၊ ဘာေတြပါလဲဆိုတာေတာ့ က်ေနာ္မသိပါ။ ေဆးရံုမွာလုပ္တုန္းကေတာ့ ေကသီပန္ေသာက္ျပီး ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်တဲ့သူေတြအမ်ားၾကီးျမင္ဖူးပါတယ္။ က်ေနာ္ထင္တာေတာ့ အဲဒီေဆးကိုအမ်ားအားျဖင့္သံုးၾကတာကေတာ့ အဲလိုမ်ိဳးကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်တဲ့ေနရာေတြၾကီးပါပဲ။ ေဆးရံုေရာက္ေတာ့ေျပာတာက ေသြးထိန္လို႔ ေဆးေသာက္တယ္တဲ့။ ကိုယ့္အေၾကာင္းကိုယ္အသိဆံုးပါဗ်ာ။ ကိုယ္ဘာေၾကာင့္ ေသြးထိန္သြားတာလည္းဆိုတာကို ကိုယ္အသိဆံုးပါ။ အဲဒါကိုဓမၼတာမလာလို႔ ေကသီပန္ေသာက္ပါတယ္ဆိုျပီးလုပ္ေရာ။ ဒီေဆးကကိုယ္၀န္ကိုလံုး၀ပ်က္က်သြားေအာင္ အားမေကာင္းေစပါ။ ပ်က္သလို၊ မပ်က္သလိုနဲ႔ ပာိုမေရာက္ ဒီမေရာက္ Incomplete abortion ေတြျဖစ္ကုန္ေရာ။ က်ေနာ္ေတာ့အဲဒီေသြးသန္႔ေဆးဆိုတာကို ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်ေဆးလို႔ပဲျမင္တယ္။ ျပီးေတာ့တကယ္လည္း ပ်က္တာလည္းမပာုတ္ပါဘူးဗ်ာ။ ကိုယ္၀န္ရွိေနမွျဖင့္ အျပင္အကူအညီမယူဘဲ အဲဒီေဆးတစ္ခုတည္းနဲ႔ကေတာ့ ပ်က္ကိုမပ်က္တာ။ ၾကားထဲကခံရတာပဲ အဖတ္တင္မယ္။ ေသြးသန္႔ရေအာင္ဘယ္ေသြးေတြကမသန္႔ျဖစ္ေနလို႔လဲ။ လစဥ္ဓမၼတာေသြးဆင္းတယ္ဆိုတာက ေသြးမသန္႔လို႔ဆင္းတာမွမပာုတ္တာပဲ။ သားအိမ္ကကေလးလာဖို႔ျပင္ဆင္ထားျပီး ကေလးမလာေတာ့လို႔ ျပင္ဆင္ထားတာေတြ ေသြးနဲ႔အတူဆင္းတာက ဓမၼတာလာတာပါ။ ညစ္ပတ္တဲ့ေသြးေတြဆင္းတာမပာုတ္ပါဘူး။ ေနာက္ျပီးရွိပါေသးတယ္။ ဓမၼတာေပၚေဆးဆိုတာ။ အမွန္ေတာ့ သံုးလခံထိုးေဆး (Depo) ကိုေျပာတာပါ။ ကိုယ္၀န္ရွိေနတာမပာုတ္ဘဲ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ဓမၼတာမလာတာဆိုရင္ေတာ့ ဒီေဆးထိုးရင္ ဓမၼတာျပန္ေပၚပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္၀န္ရွိေနလို႔ဆိုရင္ေတာ့ ဆယ္လံုးထိုးဦး မေပၚေတာ့ပါဘူး။ နားလည္မွဳလြဲမွားေနတာေလးေတြပါ။

academic medicines
Myanma Spectrum အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ေမးတဲ့အေရအတြက္မနည္းလို႔ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ျခင္းဟာ က်န္းမာေရးျပႆနာတခု ျဖစ္ပါတယ္။ အေမး-အေျဖေတြကိုေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ (ဘေလာ့ခ္) မွာသာတင္ျပီး၊ (ေဖ့စ္ဘြတ္) မွာ မတင္ခဲ့ပါ။ အသိမေပးဘဲ၊ ကူးယူျပီး တျခား ေနရာမွာ ပံုေတြနဲ႔ ေဝေဝဆာဆာ တင္ၾကလို႔ အျပစ္တင္ခံရပါတယ္။ ခုတခါ (ဘေလာ့ခ္) ကို စည္းကမ္းနဲ႔မညီလို႔ဆိုျပီး အဖ်က္ခံလိုက္ရလို႔ တမ်ိဳးလုပ္ရပါေတာ့မယ္။ နားလည္မႈေပးေစခ်င္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္-ကေလးဖြါးတာဟာ ‘အသက္ဖက္နဲ႔ ထုပ္ထားရသလို’ အႏၲရာယ္ၾကီးလွတယ္။ ဒီလို မ်ိဳးပြါး-က်န္းမာေရး ကိစၥေတြနဲ႔ ေသဆံုးၾကရတဲ့ ထိပ္ဆံုးအေၾကာင္းရင္းေတြထဲမွာ သားပ်က္ရာ ပိုးဝင္တာလဲပါတယ္။ လူေတြ အမ်ားဆံုးေနၾကရျပီး၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ အမ်ားဆံုးရွိတဲ့ ေနရာေဒသေတြမွာ ပိုမ်ားတယ္။ ဒီအထဲမွာ တရားမဝင္ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ရာကေန ျဖစ္ၾကရတာက တကမာၻလံုးမွာ တႏွစ္ကို အမ်ိဳးသမီးေပါင္း ၆၈ဝဝဝ ေယာက္ရွိတယ္။

Septic abortion ဆိုတာ ကိုယ္ဝန္ ပ်က္ရင္း-ဖ်က္ရင္း ပိုးဝင္လာတာကို ေခၚတာ။ ပိုးက နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဝင္ႏိုင္တယ္။ ဝင္သြားလို႔ သားအိမ္ အတြင္းဆံုးအလႊာ ေရာင္ရင္ Endometritis ျဖစ္မယ္။ ေသေသျခာျခာ ေဆးမကုရင္ ပိုးက ဆက္ပ်ံ႕ႏွံ႔ လိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆံုး ဗိုက္ကိုအထဲမွာ ဖံုးထားေပးေနတဲ့ အလႊာကို ေရာင္ေစတဲ့ Peritonitis ျဖစ္တာဟာ အေရးေပၚေရာဂါ တခုပါ။ အမ်ားဆံုး ျဖစ္မွွာေတာ့ (PID) တင္ပါးဆံုတြင္းအဂၤါေတြ ေရာင္တာျဖစ္ပါတယ္။

သားပ်က္ရာ ပိုးဝင္သူေတြ ရာသီထိန္မယ္၊ ဖ်ားမယ္၊ ခ်မ္းမယ္၊ ဗိုက္နာမယ္၊ ေမြးလမ္းကေန ေသြးဆင္းမယ္၊ ဆင္းတာက အနံ႔ရွိမယ္၊ ခါးကိုက္မယ္၊ ေသြးဖိအား က်ေနမယ္၊ ကိုယ္မပူဘဲ ေအးေနတာလဲ ရွိတတ္တယ္၊ ဆီးေအာင္တာျဖစ္ျဖစ္ ဆီးနဲတာျဖစ္ျဖစ္ ရွိမယ္၊ အသက္ရွဴတာ ခက္မယ္၊ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါ လကၡဏာေတြနဲ႔ တြဲေနတတ္တယ္၊

ကိုယ္လဲပူ၊ ဗိုက္လဲ အတင္းနာလို႔ အူအတက္ေရာင္တာနဲ႔ မွားတတ္တယ္။ ပံုမွန္ကိုယ္ဝန္ ဆိုတာလဲ မေမ့ရဘူး။ ဆီးလမ္း ပိုးဝင္တာေတြနဲ႔ ဆင္တူတာကို ခြဲျခားရမယ္။ ေသြးဆင္း ပံုမမွန္တာ၊ ေရွာ့ခ္ရတာ နဲ႔ ေသြးထဲ ပိုးဝင္တာေတြနဲ႔လဲ ဆင္တူတတ္တယ္။ ရာသီလာခ်ိန္ နာတာ၊ ထိခိုက္မိတာ။ ဒါေတြအျပင္ မ်ိဳးဥအိမ္ အလံုး၊ ေမြးလမ္းေၾကာင္းေရာင္၊ မ်ိဳးဥအိိမ္ လိမ္ေနတာ၊ တင္ပါးဆံုတြင္းအဂၤါေတြေရာင္၊ ရိုးရိုးကုိယ္ဝန္၊ သားအိမ္ျပင္ပကိုယ္ဝန္တည္တာ၊ တျခားရွားပါးတာေတြလဲ ရွိေသးတယ္။

ျမန္မာျပည္မွာ ကိုယ္ဝန္ကို တမင္တကာဖ်က္တာ တရားဥပေဒက ခြင့္မျပဳပါ။ လုပ္ေးသူမွာလဲ အျပစ္ရွိတယ္။ တရားဝင္ ေဆးရံု-ေဆးခန္းေတြမွာ လုပ္တာရေပမဲ့လဲ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ျခင္းမွာ ေနာက္ဆက္တြဲေတြ မကင္းပါ။ ေရာဂါေနာက္ဆက္တြဲ၊ ေမ့ေဆး ေနာက္ဆက္တြဲ၊ ေဆးဝါးေနာက္ဆက္တြဲ၊ ခြဲစိတ္မႈေနာက္ဆက္တြဲ။ တခ်ိဳ႕မွာ သားအိမ္ ေပါက္ထြက္သြားတာ ေတြ႔ရတတ္တယ္။ အူထိခိုက္ထားတာ၊ ဆီးအိမ္ ထိခိုက္တာေတြလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ပိုးက ေသြးထဲေရာက္သြားတာလဲ အေတာ္ဆိုးတယ္။

ဘာလို႔ျဖစ္ရသလဲ
• သားပ်က္လို႔ ထြက္ရမဲ့အရာေတြက သားအိမ္ထဲမွာ က်န္ေနရာကေနလဲ ျဖစ္တယ္။
• ဖ်က္ဘို႔သံုးတဲ့ ပစၥည္း-နည္းေတြေၾကာင့္လဲ ျဖစ္တယ္။
• ေမြးလမ္းေၾကာင္း ထဲမွာ အျမဲလိုလို ရွိေနၾကတဲ့ (ဗက္တီးရီးယား) ေတြက အထက္ကို တက္လာရာကေန ဝင္ႏိုင္သလို လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါပိုးေတြေၾကာင့္လဲ ျဖစ္တယ္။ ပိုးအမ်ိဳးအစားေတြကေတာ့ E coli, B beta-hemolytic Streptococci, Staphylococcal, Bacteroides, Neisseria gonorrhoeae, Chlamydia trachomatis, Clostridium perfringens, Mycoplasma hominis နဲ႔ Haemophilus influenza ေတြ ျဖစ္တယ္။

ဘာေတြလုပ္ရမလဲ -
• အာလ္ထြာ-ေဆာင္း ရိုက္၊
• (hCG) ကုိယ္ဝန္ ဆီးစစ္တာ လုပ္မယ္။
• ပိုးဝင္ေနရင္ တခါတည္း D and C သားအိမ္ မျခစ္ေသးဘဲ ေနရေသးတယ္။
• ဒါမွမဟုုတ္ Oxytocin ေဆးသြင္းတာနဲ႔ က်ေစရမယ္။
• လိုအပ္ရင္ Dextrose Water, Dextrose Saline, Ringer’s Lactate, Normal Saline ေဆးသြင္းေပး၊
• ေအာက္စီဂ်င္လဲ လိုျခင္လိုမယ္။
• ေဆးရံုေရာက္တာနဲ႔ ေဆးစစ္-ေသြးစစ္တာေတြ လုပ္မယ္။
• နာေနတာ၊ ဖ်ားေနတာေတြ အတြက္ Antibiotics ေဆးေတြ ေပးမယ္။
• ေမ့ေဆးအတြက္ ျပင္ဆင္မယ္။
• ေသြးသြင္းဘို႔ လိုႏိုင္တယ္။
• သားအိမ္က အလုပ္မလုပ္ရင္ Oxytocin ေဆးသြင္းေပးမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ Intracervical vasopressin or Carboprost tromethamine ေဆးကို သားအိမ္အဝထဲထည့္ေပးမယ္။
• D and C သားအိမ္ျခစ္တာ လုပ္ရႏိုင္တယ္။ ျခစ္ျပီးေနာက္မွာလိုလို႔ ထပ္လုပ္ရတာလဲ ရွိတယ္။
• မရတဲ့အဆံုး သားအိမ္ ထုတ္ျပစ္ရသူလဲ ရွိႏိုင္ေသးတယ္။

ကိုယ္ဝန္ ပ်က္ရင္း-ဖ်က္ရင္း ပိုးဝင္လာတာကို ဘယ္လိုကုသမလဲ -
• အေရးေပၚမီးယပ္ေရာဂါလို႔ သတ္မွတ္တယ္။ ပိုးအမ်ိဳးေတြကမ်ားလို႔ အသံုးျပဳတဲ့ ပဋိဇီဝေဆးေတြကလဲ မ်ားလွတယ္။ Antibiotics Tripple Regime ပိုးေသေဆး (၃) မ်ိဳး တြဲေပးရတယ္။ (၁) Ampicillin 1-2G တေန႔ ၄ ၾကိမ္၊ ၂၄-၄၈ နာရီ။ (၂) Metronidazole 500 mg တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊ ၂၄-၄၈ နာရီ။ (၃)Gentamycin 80 mg တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊ ၅ ရက္။ (၄) တျခားပိုးေသေဆးေတြကေတာ့ Cephalosporins IV Cefuroxime 750-1500 mg တေန႔ ၃-၄ ၾကိမ္၊ ၂၄-၇၂ နာရီ။ Ofloxacin, Ciprofloxacin 400 mg တေန႔ ၁ ၾကိမ္။
• D and C ပိုးေသေဆးေပးျပီး သားအိမ္ျခင္းျခင္း၊
• ေမ့ေဆးနဲ႔လုပ္မယ္။ သားအိမ္ ေပါက္မသြားေအာင္အထူးသတိထားပါ။
• နာတာသက္သာေအာင္ IM Pethadine 100 mg ၄-၆ နာရီတခါထိုးေပးပါ။ Promethazine 25 mg ၈-၁၂ နာရီတခါ၊ ၂၄-၄၈ နာရီအထိ တြဲထိုးပါ။
• ATT 0.5 mg + Human Immuno Tetanus Globulin 250-500 IU ေမးခိုင္ကာကြယ္ေဆး (၂) မ်ိဳးထိုးေပးပါ၊

ေနာက္တြဲျဖစ္ႏိုင္တာေတြကေတာ့ -
E. Coli, Klebsiella, Proteous, Bacteroids ဆိုးတဲ့ပိုးေတြကေနထြက္တဲ့ အဆိပ္အေတာက္ေၾကာင့္ Septic Shock (ေရွာ့ခ္) ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အေရးေပၚေဆးကုသမႈလုပ္ရမယ္။

ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ေဆးေတြရဲ႕ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးမ်ား -
ဒီေမးခြန္းလဲ အခုတေလာ ေျဖေနရပါတယ္။ ေဆး (၃) မ်ိဳးသံုးတယ္။ တခ်ိဳ႕က တမ်ိဳးထဲ၊ တခ်ိဳ႕က ၂ မ်ိဳးထဲသာသံုးတယ္။
(၁) Cytotec (ဆိုက္တုတက္) ရဲ႕ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးမ်ား -
အန္၊ ေလတက္၊ ဝမ္းခ်ဳပ္၊ ေခါင္းကိုက္၊ ရာသီလာစဥ္နာျခင္း၊ ရာသီမမွန္ျခင္း

(၂) Mifepristone (Mifeprex ) ေဆးရဲ႕ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးမ်ား -
ပ်ိဳ႕၊ အန္၊ ဝမ္းပ်က္၊ အားနည္း၊ ေခါင္းမူး။ ဒီလိုျဖစ္ေနာက ၂၄ နာရီေက်ာ္အထိၾကာရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။
ေသြးဆင္းမယ္ (ကိုယ္ဝန္အရင့္အႏုအေပၚမူတည္မယ္)၊ ၾကြက္တက္သလိုနာမယ္။ ဗိုက္နာမယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ဖ်ားမယ္။

(၃) Methotrexate ေဆးရဲ႕ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးမ်ား -
အန္၊ အစာမေက်၊ ေခါင္းကိုက္၊ ေခါင္းမူး၊ ေမာပန္း၊ မ်က္စိၾကည့္မေကာင္း။ အေရအတြက္နည္းသူေတြမွာ (အလာဂ်ီ) ရတာနဲ႔ ဆိုးဝါးတာေတြျဖစ္ႏိုင္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ အျပည့္အစုံသုိ႔ »

1. ဆရာ ကန္ေတာ့ပါ။ ကိုဝန္ရွိရင္ရာသီမလာေတာ့ဘူးလားဆရာ သိခ်င္ပါတယ္။
2. ဆရာရွင့္ ကိုယ္ဝန္ရွိတဲ့လကၡဏာေတြထဲမွာ ေျခလက္ေတြေညာင္းတာမ်ိဳးပါလား။
3. ရာသီမလာခင္တစ္ရက္ ကုိယ္ဝန္စစ္ေတာ့ မရိွပါ။ အခု ရာသီလာမဲ့ရက္ထက္ သံုးရက္ေလာက္ ေက်ာ္ေနပါၿပီ။ မစစ္ရဲေသးလို႔ပါ။ ကိုယ္က ကုိယ္ဝန္လိုခ်င္တာဆိုေတာ့ မရိွရင္ ငိုမိမွာစိုးလို႔ပါ။ ရင္သားေတြကေတာ့ အရမ္း နာက်င္ပါတယ္။ အျဖဴကလည္း ေတာ္ေတာ္ဆင္းပါတယ္။ အဲဒါ ရာသီေနာက္က်တာပါလားရွင္။

ကိုယ္ဝန္ရွိျခင္း လကၡဏာေတြကို တခ်ိဳ႕မွာ ဘာမွမခံစားရဘူး။ တခ်ိဳ႕ၾက လူမမာၾကီးလို အေတာ္ခံစားရတယ္။

ကိုယ္ဝန္ရွိျခင္း လကၡဏာ (၂ဝ)
၁။ ရာသီမလာေတာ့ပါ၊ ဒါေပမဲ့ ေပါင္းစပ္ျပီးသား မ်ိဳးဥက သားအိမ္ အတြင္းဆံုးလႊာကို လာျပီးတြယ္ကပ္ခ်ိန္မွာ ေသြးနဲနဲ စြန္းမယ္။ ဆီးစပ္ေနရာကလဲ နာတာခံစားရႏိုင္တယ္။ ရာသီလာလို႔နာတာနဲ႔ ခြဲျခားရမယ္။ မ်ိဳးဥထြက္ခ်ိန္ဆိုတာ (လလည္ရက္) နဲ႔ ၆-၁ဝ ရက္မွာျဖစ္တယ္။
၂။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကိုယ္ဝန္ရွိေနတယ္လို႔ထင္ျခင္း၊
၃။ ပ်ိဳ႕-အန္ျခင္း၊ အစားမစားခ်င္ျဖစ္လာျခင္း၊
၄။ အတူေနခ်င္စိတ္္ ေျပာင္းလဲလာျခင္း၊
၅။ ရင္သားနာျခင္း၊
၆။ ရင္သား ပိုၾကီးထြားလာျခင္း၊
၇။ ရင္သား အေရာင္ရင့္အဝိုင္းမွာ အသီးငယ္ေလးေတြ ထြက္လာျခင္း၊ ရွိျပီးသားေတြက ပိုျပီးသိသာလာျခင္း၊
၈။ ညႇစ္ရင္ ႏို႔ရည္ၾကည္ နဲနဲထြက္ႏိုင္ျခင္း၊
၉။ ဆီးခဏခဏသြားရျခင္း၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ားစုက ၆-၈ ပါတ္မွာ ျဖစ္ၾကတယ္။ ဆီးလမ္းပိုးဝင္တာ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ နဲ႔ ဆီးသြားေစတဲ့ေဆးေတြေၾကာင့္လဲ အဲလို ဆီးခဏခဏသြားခ်င္တာနဲ႔ ခြဲျခားရမယ္။
၁ဝ။ ခ်င္ျခင္းတပ္ျခင္း၊
၁၁။ အားကုန္ျခင္း၊
၁၂။ အသားအေရေျပာင္းလဲလာျခင္း၊
၁၃။ မတ္တပ္ရပ္လိုက္ရင္ ေခါင္းမူးမယ္၊ သတိလစ္ခ်င္သလိုျဖစ္မယ္။
၁၄။ ဆီး-ေသြးစစ္လွ်င္ အေပါင္းျပျခင္း၊
၁၅။ ဗိုက္ထဲက ကေလးလႈတ္တာကိုသိေနျခင္း အမ်ားဆံုးက ၂ဝ ပါတ္ေက်ာ္မွသာ သိတယ္။၊ ၁၃-၂၅ ပါတ္အထိလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
၁၆။ ဗိုက္ေၾကာ စသည္ျပတ္ျခင္း (ေနာက္ပိုင္းမွသာျဖစ္တယ္)၊
၁၇။ ဓါတ္မွန္ရိုက္ရင္ ျမင္ရျခင္း၊
၁၈။ (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္လွ်င္ေတြ႔ရျခင္း၊ ကိုယ္ဝန္ ၄ ပါတ္ခြဲမွာ Gestational sac ျမင္ရျပီ။ Yolk sac ကို ၅ ပါတ္၊ Embryo ကို ၅ ပါတ္ခြဲမွာျမင္ရျပီ။
၁၉။ ကေလးႏွလံုးခုန္သံ နားေထာင္၍ရျခင္း၊ Doppler ကရိယာနဲ႔နားေထာင္ရင္ ၈-၁ဝ ပါတ္အထိ မၾကားႏိုင္ေသးပါ။ ၁၂-၁၄ ပါတ္ေရာက္မွသာ ၾကားရတာမ်ားတယ္။ စၾကားရခ်ိန္မယ္ တမိနစ္ကို ၁၈ဝ အထိျမန္တယ္။ ေနာက္ပိုင္း ပံုမွန္ ၁၂ဝ-၁၆ဝ အထိရွိတယ္။ (အာလ္ထြာေဆာင္း) နဲ႔စမ္းရင္ ၆ ပါတ္မွာ ၉ဝ-၁၁ဝ၊ ၉ ပါတ္မွာ ၁၄ဝ-၁၇ဝ၊
၂ဝ။ သားအိမ္ၾကီးလာျခင္း၊ ကိုယ္ဝန္ ၁၂ ပါတ္ကစျပီး ဆီးစပ္ေနရာကေန သားအိမ္အျမင့္ကို လက္နဲ႔စမ္းလို႔ရျပီ။


သိပ္မသိသာတဲ့၊ လူတိုင္းျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္မဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့ -
ေခါင္းကိုက္တာ၊ စိတ္မူေျပာင္းျခင္း၊ စိတ္တိုျခင္း၊ (ဒီအခ်က္ေတြဟာ ရာသီမလာခင္ျဖစ္ခ်င္တာေတြနဲ႔ အတူတူျဖစ္တယ္။) ဝမ္းခ်ဳပ္တာ Progesterone ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ ဒီေဟာ္မုန္းက အစာကိုေအာက္ဆင္းတာ ေႏွးေစတယ္။ (ဗဂ်ိဳင္းနား) နံရံေတြက ပိုထူလာတယ္။ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ပိုျပီးစိုတာ၊ ျဖဴတဲ့ ႏို႔လိုဆင္းတယ္။ ကိုယ္ဝန္ရွိေနတဲ့ကာလ တေလွ်ာက္လံုးမွာလဲ အဲလိုရွိေနႏိုင္တယ္။ ေဆးကုစရာ မလိုပါ။ ဒါေပမဲ့ အနံ႔ဆိုးလာရင္၊ ယားယံလာရင္၊ ဆင္းတာက အေရာင္ ေျပာင္းလာရင္ေတာ့ ေဆးစစ္ျပီး ကူသမႈခံယူရမယ္။

ကိုယ္ဝန္ရွိ-မရွိ စမ္းသပ္ျခင္း
Urine Pregnancy Test ဆီးစစ္နည္းကို သိပ္ေစာေစာစမ္းရင္ ကိုယ္ဝန္ရွိေနေပမဲ့ အႏုတ္ျပႏိုင္တယ္။ ရာသီလာရမဲ့ရက္ထက္ တပါတ္ေနလို႔ မလာေသးရင္ စမ္းပါ။ ကိုယ္ဝန္ရွိမယ္ထင္ေပမဲ့ အႏုတ္ျပေနရင္ ေနာက္တပါတ္ အၾကာမွာ တခါထပ္စမ္းပါ။ မနက္ခင္းသြားဆီးကို စစ္ပါ။ ေရလဲ မေသာက္ေသးဘဲ ၄ နာရီေလာက္ ဆီးေအာင့္ထားျပီး သြားတဲ့ဆီးလဲ ရတယ္။ ကိုယ္ဝန္ ၄-၅ ပတ္ရွိေနသူဆိုရင္ ဘယ္အခ်ိန္သြားတဲ့ဆီးျဖစ္ျဖစ္ရတယ္။

ဆီးစစ္ရမဲ့ရက္ဆိုတာ မ-မ်ိဳးဥထြက္ခ်ိန္ (လလည္ရက္) ရဲ႕ေနာက္ ၆-၁၂ ရက္မွာျဖစ္တယ္။ ဒိထက္ေစာျပီး ဘယ္နည္းနဲ႔ စမ္းစမ္း မသိႏိုင္ဘူး။ မ-မ်ိဳးဥက ပံုမွန္ ၁၄ ရက္မွာ ထြက္ေပမဲ့ ေနာက္က်ေနသူေတြဆိုရင္ မတူႏိုင္ဘူး။ ကိုယ္ဝန္ ရွိ-မရွိ စမ္းတယ္ဆိုတာ တိက်ဘို႔ရာ ဘယ္ရက္မွာ အတူေနခဲ့သလဲဆိုတာထက္ ဘယ္ရက္မွာ မ်ိဳးဥထြက္သလဲက အေရးပါတယ္။ သုက္ပိုးေတြက ပံုမွန္ဆိုရင္ သားအိမ္ျပြန္ထဲမွာ မ်ိဳးဥထြက္အလာကို ေစာင့္ေနရင္း ၅ ရက္အထိ ရွင္ေနႏိုင္တယ္။ သားအိမ္ အတြင္းလႊာမွာ လာတြယ္ကပ္ဘို႔ ေနာက္ထပ္ ၁၂ ရက္ၾကာေစာင့္ရေသးတယ္။ ဆိုလိုတာက ဘယ္ေလာက္တိက်တဲ့ နည္းနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ သုက္ပိုးဝင္လာျပီးေနာက္ (၅ + ၁၂ = ၁၇) ရက္ထက္ေစာျပီး မသိႏိုင္ဘူး။ တခ်ိဳ႕စမ္းသပ္နည္းက hCG ေဟာ္မုန္း (100 mIU/mL) ရွိရင္စမ္းလို႔ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ေနာက္ထပ္ ၃-၄ ရက္ ေစာင့္ရျပန္ေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံမႈျပဳျပီးတဲ့ေနာက္မွာ ၃ ပါတ္ (၂၁ ရက္) အတြင္းစမ္းရင္ မမွန္တဲ့ အႏုတ္ ျပႏိုင္တယ္။

Blood pregnancy tests ေသြးစစ္နည္းကိုလဲ လုပ္ႏိုင္တယ္။ ဆီးစစ္တာထက္ ပိုေသျခာတယ္။ အရည္အေသြးေရာ အေရအတြက္ပါ စမ္းႏိုင္တယ္။ ေယဘုယ် ေျပာရရင္ hCG ေဟာ္မုန္းက ကိုယ္ဝန္ရွိစ လေတြမွာ တရက္နဲ႔ တရက္ ဆတိုး မ်ားမ်ားလာတယ္။ ၄၈ နာရီျခား ေသြးစစ္ေနရင္ ကိုယ္ဝန္ရဲ႕အေျခအေနကို မွန္းလို႔ပိုေကာင္းမယ္။ ဆိုပါစို႔ ကိုယ္ဝန္က ေကာင္းျပီး ရင့္ရင့္လာတာ၊ ပ်က္ခ်င္တာနဲ႔ သားအိမ္ျပင္ပ သေႏၶတည္တာ၊ အမႊာျဖစ္ေနတာေတြ ခြဲသိမယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုလုပ္ဘို႔ လူတိုင္း မလိုပါ။ Quantitative blood tests ေဟာ္မုန္းအနည္း-အမ်ားကို စမ္းတဲ့ေသြးစစ္နည္းကေတာ့ မ်ိဳးစပ္ျပီးသား သေႏၶက သားအိမ္အတြင္းဆံုးလႊာကို လာကပ္ျပီဆိုတာနဲ႔ သိႏိုင္တယ္။

ရာသီလဲ မလာ၊ ကိုယ္ဝန္ရွိတယ္လဲထင္ရင္ ဆီးစစ္ေပမဲ့ အေပါင္းမျပရင္ ၂-၃-၄ ရက္ ေစာင့္ျပီး ထပ္စစ္ပါ။ တခ်ိဳ႕ေဆးညႊန္းေတြက ၇ ရက္တပတ္ ေစာင့္ခိုင္းတယ္။ ၇ ရက္အၾကာ တခါထပ္စစ္လို႔ အႏုတ္ ျဖစ္ေနမယ္၊ ရာသီလဲ မလာေသးရင္ ဆရာဝန္က စမ္းဘို႔ လိုမယ္။ (အာလ္ထြာင္းေဆာင္း) ရိုက္ခ်င္ရိုက္မယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၅-၁ဝ-၂ဝ၁၃
Pregnancy Signs ကိုယ္ဝန္ရွိျခင္း လကၡဏာ (၂ဝ)

ကိုယ္ဝန္ရွိျခင္း လကၡဏာေတြကို တခ်ိဳ႕မွာ ဘာမွမခံစားရဘူး။ တခ်ိဳ႕ၾက လူမမာၾကီးလို အေတာ္ခံစားရတယ္။

၁။ ရာသီမလာေတာ့ပါ၊ ဒါေပမဲ့ ေပါင္းစပ္ျပီးသား မ်ိဳးဥက သားအိမ္ အတြင္းဆံုးလႊာကို လာျပီးတြယ္ကပ္ခ်ိန္မွာ ေသြးနဲနဲ စြန္းမယ္။ ဆီးစပ္ေနရာကလဲ နာတာခံစားရႏိုင္တယ္။ ရာသီလာလို႔နာတာနဲ႔ ခြဲျခားရမယ္။ မ်ိဳးဥထြက္ခ်ိန္ဆိုတာ (လလည္ရက္) နဲ႔ ၆-၁ဝ ရက္မွာျဖစ္တယ္။
၂။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကိုယ္ဝန္ရွိေနတယ္လို႔ထင္ျခင္း၊
၃။ ပ်ိဳ႕-အန္ျခင္း၊ အစားမစားခ်င္ျဖစ္လာျခင္း၊
၄။ အတူေနခ်င္စိတ္္ ေျပာင္းလဲလာျခင္း၊
၅။ ရင္သားနာျခင္း၊
၆။ ရင္သား ပိုၾကီးထြားလာျခင္း၊
၇။ ရင္သား အေရာင္ရင့္အဝိုင္းမွာ အသီးငယ္ေလးေတြ ထြက္လာျခင္း၊ ရွိျပီးသားေတြက ပိုျပီးသိသာလာျခင္း၊
၈။ ညႇစ္ရင္ ႏို႔ရည္ၾကည္ နဲနဲထြက္ႏိုင္ျခင္း၊
၉။ ဆီးခဏခဏသြားရျခင္း၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ားစုက ၆-၈ ပါတ္မွာ ျဖစ္ၾကတယ္။ ဆီးလမ္းပိုးဝင္တာ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ နဲ႔ ဆီးသြားေစတဲ့ေဆးေတြေၾကာင့္လဲ အဲလို ဆီးခဏခဏသြားခ်င္တာနဲ႔ ခြဲျခားရမယ္။
၁ဝ။ ခ်င္ျခင္းတပ္ျခင္း၊
၁၁။ အားကုန္ျခင္း၊
၁၂။ အသားအေရေျပာင္းလဲလာျခင္း၊
၁၃။ မတ္တပ္ရပ္လိုက္ရင္ ေခါင္းမူးမယ္၊ သတိလစ္ခ်င္သလိုျဖစ္မယ္။
၁၄။ ဆီး-ေသြးစစ္လွ်င္ အေပါင္းျပျခင္း၊
၁၅။ ဗိုက္ထဲက ကေလးလႈတ္တာကိုသိေနျခင္း အမ်ားဆံုးက ၂ဝ ပါတ္ေက်ာ္မွသာ သိတယ္။၊ ၁၃-၂၅ ပါတ္အထိလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
၁၆။ ဗိုက္ေၾကာ စသည္ျပတ္ျခင္း (ေနာက္ပိုင္းမွသာျဖစ္တယ္)၊
၁၇။ ဓါတ္မွန္ရိုက္ရင္ ျမင္ရျခင္း၊
၁၈။ (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္လွ်င္ေတြ႔ရျခင္း၊ ကိုယ္ဝန္ ၄ ပါတ္ခြဲမွာ Gestational sac ျမင္ရျပီ။ Yolk sac ကို ၅ ပါတ္၊ Embryo ကို ၅ ပါတ္ခြဲမွာျမင္ရျပီ။
၁၉။ ကေလးႏွလံုးခုန္သံ နားေထာင္၍ရျခင္း၊ Doppler ကရိယာနဲ႔နားေထာင္ရင္ ၈-၁ဝ ပါတ္အထိ မၾကားႏိုင္ေသးပါ။ ၁၂-၁၄ ပါတ္ေရာက္မွသာ ၾကားရတာမ်ားတယ္။ စၾကားရခ်ိန္မယ္ တမိနစ္ကို ၁၈ဝ အထိျမန္တယ္။ ေနာက္ပိုင္း ပံုမွန္ ၁၂ဝ-၁၆ဝ အထိရွိတယ္။ (အာလ္ထြာေဆာင္း) နဲ႔စမ္းရင္ ၆ ပါတ္မွာ ၉ဝ-၁၁ဝ၊ ၉ ပါတ္မွာ ၁၄ဝ-၁၇ဝ၊
၂ဝ။ သားအိမ္ၾကီးလာျခင္း၊ ကိုယ္ဝန္ ၁၂ ပါတ္ကစျပီး ဆီးစပ္ေနရာကေန သားအိမ္အျမင့္ကို လက္နဲ႔စမ္းလို႔ရျပီ။

သိပ္မသိသာတဲ့၊ လူတိုင္းျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္မဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့ -
ေခါင္းကိုက္တာ၊ စိတ္မူေျပာင္းျခင္း၊ စိတ္တိုျခင္း၊ (ဒီအခ်က္ေတြဟာ ရာသီမလာခင္ျဖစ္ခ်င္တာေတြနဲ႔ အတူတူျဖစ္တယ္။) ဝမ္းခ်ဳပ္တာ Progesterone ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ ဒီေဟာ္မုန္းက အစာကိုေအာက္ဆင္းတာ ေႏွးေစတယ္။ (ဗဂ်ိဳင္းနား) နံရံေတြက ပိုထူလာတယ္။ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ပိုျပီးစိုတာ၊ ျဖဴတဲ့ ႏို႔လိုဆင္းတယ္။ ကိုယ္ဝန္ရွိေနတဲ့ကာလ တေလွ်ာက္လံုးမွာလဲ အဲလိုရွိေနႏိုင္တယ္။ ေဆးကုစရာ မလိုပါ။ ဒါေပမဲ့ အနံ႔ဆိုးလာရင္၊ ယားယံလာရင္၊ ဆင္းတာက အေရာင္ ေျပာင္းလာရင္ေတာ့ ေဆးစစ္ျပီး ကူသမႈခံယူရမယ္။

ကိုယ္ဝန္ရွိ-မရွိ စမ္းသပ္ျခင္း
Urine Pregnancy Test ဆီးစစ္နည္းကို သိပ္ေစာေစာစမ္းရင္ ကိုယ္ဝန္ရွိေနေပမဲ့ အႏုတ္ျပႏိုင္တယ္။ ရာသီလာရမဲ့ရက္ထက္ တပါတ္ေနလို႔ မလာေသးရင္ စမ္းပါ။ ကိုယ္ဝန္ရွိမယ္ထင္ေပမဲ့ အႏုတ္ျပေနရင္ ေနာက္တပါတ္ အၾကာမွာ တခါထပ္စမ္းပါ။ မနက္ခင္းသြားဆီးကို စစ္ပါ။ ေရလဲ မေသာက္ေသးဘဲ ၄ နာရီေလာက္ ဆီးေအာင့္ထားျပီး သြားတဲ့ဆီးလဲ ရတယ္။ ကိုယ္ဝန္ ၄-၅ ပတ္ရွိေနသူဆိုရင္ ဘယ္အခ်ိန္သြားတဲ့ဆီးျဖစ္ျဖစ္ရတယ္။

ဆီးစစ္ရမဲ့ရက္ဆိုတာ မ-မ်ိဳးဥထြက္ခ်ိန္ (လလည္ရက္) ရဲ႕ေနာက္ ၆-၁၂ ရက္မွာျဖစ္တယ္။ ဒိထက္ေစာျပီး ဘယ္နည္းနဲ႔ စမ္းစမ္း မသိႏိုင္ဘူး။ မ-မ်ိဳးဥက ပံုမွန္ ၁၄ ရက္မွာ ထြက္ေပမဲ့ ေနာက္က်ေနသူေတြဆိုရင္ မတူႏိုင္ဘူး။ ကိုယ္ဝန္ ရွိ-မရွိ စမ္းတယ္ဆိုတာ တိက်ဘို႔ရာ ဘယ္ရက္မွာ အတူေနခဲ့သလဲဆိုတာထက္ ဘယ္ရက္မွာ မ်ိဳးဥထြက္သလဲက အေရးပါတယ္။ သုက္ပိုးေတြက ပံုမွန္ဆိုရင္ သားအိမ္ျပြန္ထဲမွာ မ်ိဳးဥထြက္အလာကို ေစာင့္ေနရင္း ၅ ရက္အထိ ရွင္ေနႏိုင္တယ္။ သားအိမ္ အတြင္းလႊာမွာ လာတြယ္ကပ္ဘို႔ ေနာက္ထပ္ ၁၂ ရက္ၾကာေစာင့္ရေသးတယ္။ ဆိုလိုတာက ဘယ္ေလာက္တိက်တဲ့ နည္းနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ သုက္ပိုးဝင္လာျပီးေနာက္ (၅ + ၁၂ = ၁၇) ရက္ထက္ေစာျပီး မသိႏိုင္ဘူး။ တခ်ိဳ႕စမ္းသပ္နည္းက hCG ေဟာ္မုန္း (100 mIU/mL) ရွိရင္စမ္းလို႔ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ေနာက္ထပ္ ၃-၄ ရက္ ေစာင့္ရျပန္ေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံမႈျပဳျပီးတဲ့ေနာက္မွာ ၃ ပါတ္ (၂၁ ရက္) အတြင္းစမ္းရင္ မမွန္တဲ့ အႏုတ္ ျပႏိုင္တယ္။

Blood pregnancy tests ေသြးစစ္နည္းကိုလဲ လုပ္ႏိုင္တယ္။ ဆီးစစ္တာထက္ ပိုေသျခာတယ္။ အရည္အေသြးေရာ အေရအတြက္ပါ စမ္းႏိုင္တယ္။ ေယဘုယ် ေျပာရရင္ hCG ေဟာ္မုန္းက ကိုယ္ဝန္ရွိစ လေတြမွာ တရက္နဲ႔ တရက္ ဆတိုး မ်ားမ်ားလာတယ္။ ၄၈ နာရီျခား ေသြးစစ္ေနရင္ ကိုယ္ဝန္ရဲ႕အေျခအေနကို မွန္းလို႔ပိုေကာင္းမယ္။ ဆိုပါစို႔ ကိုယ္ဝန္က ေကာင္းျပီး ရင့္ရင့္လာတာ၊ ပ်က္ခ်င္တာနဲ႔ သားအိမ္ျပင္ပ သေႏၶတည္တာ၊ အမႊာျဖစ္ေနတာေတြ ခြဲသိမယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုလုပ္ဘို႔ လူတိုင္း မလိုပါ။ Quantitative blood tests ေဟာ္မုန္းအနည္း-အမ်ားကို စမ္းတဲ့ေသြးစစ္နည္းကေတာ့ မ်ိဳးစပ္ျပီးသား သေႏၶက သားအိမ္အတြင္းဆံုးလႊာကို လာကပ္ျပီဆိုတာနဲ႔ သိႏိုင္တယ္။

ရာသီလဲမလာ၊ ကိုယ္ဝန္ရွိတယ္လဲထင္ရင္ ဆီးစစ္ေပမဲ့ အေပါင္းမျပရင္ ၂-၃-၄ ရက္ ေစာင့္ျပီး ထပ္စစ္ပါ။ တခ်ိဳ႕ေဆးညႊန္းေတြက ၇ ရက္တပတ္ ေစာင့္ခိုင္းတယ္။ ၇ ရက္အၾကာ တခါထပ္စစ္လို႔ အႏုတ္ ျဖစ္ေနမယ္၊ ရာသီလဲ မလာေသးရင္ ဆရာဝန္က စမ္းဘို႔ လိုမယ္။ (အာလ္ထြာင္းေဆာင္း) ရိုက္ခ်င္ရိုက္မယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ အျပည့္အစုံသုိ႔ »

အမ်ဳိးသမီးေတြ ခံစားရတဲ့ ထိပ္တန္း က်န္းမာေရးေဝဒနာ ငါးခုမွာ ေမာပန္းႏံုးခ်ည့္တာက တစ္ခုအေနနဲ႔ ပါဝင္ေနပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြက မၾကာခဏ ေမာပန္း ႏံုးခ်ည့္ေနရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း ေတြကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။

၁) သိုင္းရြိဳက္ ျပႆနာမ်ား

လည္ပင္းမွာ သိုင္း႐ြိဳက္လို႔ ေခၚတဲ့ လိပ္ျပာပံုသဏၭာန္ ဂလင္းငယ္ကေန ေဟာ္မုန္းေတြ ထုတ္ၿပီး ခႏၶာကုိယ္က စြမ္းအင္ရဖို႔ ေလာင္စာေတြကို ဘယ္လို အသံုးခ်ရမယ္ဆိုတာကို ထိန္းညႇိေပးပါတယ္။ သိုင္း႐ြိဳက္က အလုပ္ လုပ္လြန္တာ ဒါမွမဟုတ္ ခ်ဳိ႕ယြင္းေနတာေၾကာင့္ သင့္အေနနဲ႔ အိပ္ငိုက္တဲ့ ခံစားခ်က္ကုိ တစ္ခ်ိန္လံုး ျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္။ သိုင္း႐ြိဳက္ျပႆနာေတြက အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ ပိုအျဖစ္မ်ားပါတယ္။

ဘာလုပ္သင့္သလဲ

သိုင္း႐ြိဳက္ ေဟာ္မုန္းပမာဏနဲ႔ သိုင္း႐ြိဳက္အက်ိတ္ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြကို သိႏိုင္ဖို႔ စစ္ေဆးမႈခံယူၿပီး လိုအပ္သလို ကုသမႈကို ျပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။

၂) ႏွလံုးေရာဂါ

ႏွလံုးေရာဂါကို အမ်ဳိးသားတစ္ဦးရဲ႕ေရာဂါလို႔ ထင္ေနၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ႏွလံုးေရာဂါက အမ်ဳိးသမီးေတြအတြက္ ျပင္းထန္တဲ့ေရာဂါ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏွလံုးက်န္းမာေရး အဖြဲ႕အစည္းအရ အေမရိကန္အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေလျဖတ္တာနဲ႔ တျခား ႏွလံုးေသြးေၾကာဆိုင္ရာ ေရာဂါေတြနဲ႔ ေသဆံုးႏိုင္ေျခက ကင္ဆာေရာဂါနဲ႔ ေသဆံုးႏိုင္ေျခထက္ ႏွစ္ဆနီးပါး ပိုျမင့္မားေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ႏွလံုးေရာဂါရွိတဲ့အခါ ႏွလံုးကေန ေသြးကို အလံုအေလာက္ မညႇစ္ထုတ္ႏိုင္ေတာ့တာေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုးအႏံွ႔ ေသြးေရာက္ရွိမႈ နည္းကာ ေမာပန္းႏံုးခ်ည့္မႈ အျဖစ္ မ်ားရပါတယ္။

ဘာလုပ္သင့္သလဲ

အဝလြန္တာ၊ ေသြးတိုးတာနဲ႔ ႏွလံုးေရာဂါမ်ဳိး႐ိုး ရွိတာစတဲ့ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေတြသာ သင့္မွာရွိခဲ့ရင္ ႏွလံုးက်န္းမာေရး စစ္ေဆးမႈကို ခံယူသင့္ပါတယ္။

၃) ဗီတာမင္ဒီ ခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္း

လူေတြ ဗီတာမင္ဒီ ခ်ဳိ႕တဲ့ရတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းရင္းက ေနေရာင္ျခည္နဲ႔ ထိေတြ႕မႈ နည္းပါးလြန္းတာေၾကာင့္ပါ။ ႏြားႏို႔ကို မေသာက္တာနဲ႔ အသားအေရာင္ ရင့္လြန္းတာေတြကလည္း ဗီတာမင္ဒီကို နည္းပါးေစပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လူေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အစာေျခလမ္းေၾကာင္းက ဗီတာမင္ဒီကို ေကာင္းေကာင္း မစုပ္ယူႏိုင္တာေၾကာင့္လည္း ဗီတာမင္ဒီ ခ်ဳိ႕တဲ့တတ္ပါတယ္။ ဗီတာမင္ဒီ ခ်ဳိ႕တဲ့တာက နာတာရွည္ ေမာပန္း ႏံုးခ်ည့္တာကို ျဖစ္ေစႏိုင္သလို အ႐ိုးေတြရဲ႕ သန္စြမ္းမႈကိုလည္း ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္။

ဘာလုပ္သင့္သလဲ

သင့္အေနနဲ႔ တစ္ေန႔တာ လိုအပ္တဲ့ ဗီတာမင္ဒီပမာဏကို ရရွိမႈ ရွိ၊ မရွိ သိေအာင္ စစ္ေဆးမႈကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ မလံုေလာက္ရင္ ျဖည့္စြက္ေဆးကို မွီဝဲပါ။ ၂၀၁၁ လမ္းၫႊန္ခ်က္အရ လူႀကီးတစ္ဦးဟာ တစ္ေန႔မွာ ဗီတာမင္ဒီ ၆၀၀ အိုင္ယူ လိုအပ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အသက္ ၇၁ ႏွစ္ေက်ာ္သူေတြအေနနဲ႔ တစ္ေန႔မွာ ဗီတာမင္ဒီ ၈၀၀ အိုင္ယူေလာက္ လိုအပ္ပါတယ္။

၄) သံဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့ေသာ ေသြးအားနည္းေရာဂါ

ေသြးေတြက သင့္ခႏၶာကိုယ္ထဲကို ေအာက္ဆီဂ်င္ အလံုအေလာက္ မသယ္ေဆာင္ႏိုင္ရင္ ေမာပန္း ႏံုးခ်ည့္ေနႏိုင္ပါတယ္။ ေသြးအားနည္းတာက ရာသီလာစဥ္အတြင္း ေသြးထဲကေန သံဓာတ္မ်ားမ်ား ဆံုး႐ႈံးတဲ့ လကၡဏာတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘာလုပ္သင့္သလဲ

ေသြးထဲမွာ သံဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့မႈ ရွိ၊ မရွိ သိႏိုင္ေအာင္ ေသြးစစ္ေဆးမႈကို ျပဳလုပ္ပါ။ ခ်ဳိ႕တဲ့ေနရင္ သံဓာတ္အားျဖည့္ေဆးကို မွီဝဲေပးပါ။

၅) အိပ္ေရးပ်က္ျခင္း

အလုပ္၊ မိသားစုနဲ႔ တျခားလူမူေရးကိစၥေတြကို ေဆာင္ရြက္ေနရခ်ိန္မွာ ညတိုင္း ရွစ္နာရီေလာက္ အခ်ိန္ေပးၿပီး အိပ္စက္ႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲႏိုင္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးအမ်ားစုက အလုပ္႐ႈပ္လြန္းတဲ့ ေနထိုင္မႈပံုစံေတြ ရွိတာေၾကာင့္ အိပ္ခ်ိန္ အလံုအေလာက္ရဖို႔ သိပ္မလြယ္ပါဘူး။ အဲဒီလို အိပ္ေရးမဝတာေၾကာင့္ ေမာပန္း ႏံုးခ်ည့္ေနတတ္ပါတယ္။

ဘာလုပ္သင့္သလဲ

အိပ္ေရးဝဝ အိပ္ေပ်ာ္ေအာင္ ႏူးညံ့တဲ့ ေတးသီခ်င္းေတြကို ဖြင့္ၿပီး နားဆင္ပါ။ ေခါင္းအံုးေပၚကို လာဗန္ဒါရနံ႔ဆီ ဆြတ္ေပးၿပီး နာ့ဗ္ေၾကာစနစ္ ၿငိမ္သက္ၿပီး အပန္းေျပေအာင္ လုပ္ပါ။ လက္ဖက္စိမ္း လက္ဖက္ရည္ ဒါမွမဟုတ္ ခ်ာမိုမိုင္း လက္ဖက္ရည္ ေသာက္ၿပီး ပူပင္ေသာကကို ေလွ်ာ့ခ်ပါ။ အိပ္ရာထဲမွာ တလူးလူး တလိမ့္လိမ့္နဲ႔ အိပ္မေပ်ာ္ႏုိင္ ျဖစ္ေနရင္ ထၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ကာ တျခား အပန္းေျပမယ့္ အလုပ္မ်ဳိး လုပ္လိုက္ပါ။ ၁၅ မိနစ္ေလာက္ၾကာမွ အိပ္ရာထဲ ျပန္ဝင္ပါ။

၆) အိပ္ေပ်ာ္ေနစဥ္ ေခတၱ အသက္႐ွဴရပ္သြားျခင္း

သင္အိပ္တဲ့အခါ ထြက္လာတဲ့ ေဟာက္သံက လႊျဖတ္သလိုပဲလို႔ သင့္ခင္ပြန္းက စေနာက္ေလ့ ရွိပါသလား။ ေဟာက္တာက ရယ္စရာကိစၥေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အိပ္ေပ်ာ္ေနစဥ္မွာ ေခတၱ အသက္႐ွဴရပ္သြားတဲ့ လကၡဏာျဖစ္ၿပီး ပံုမွန္အတိုင္း အသက္႐ွဴႏိုင္ဖို႔ ထပ္ကာထပ္ကာ ႀကိဳးစားေလ့ ရွိတဲ့ အေျခအေနပါ။

ဘာလုပ္သင့္သလဲ

ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားတာက အိပ္စက္ခ်ိန္မွာ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းအေပၚ ဖိအားသက္ေရာက္မႈ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိပ္ရင္း ခဏတာ အသက္႐ွဴရပ္ရတာ ျဖစ္ၿပီး သက္သာဖို႔အတြက္ဆိုရင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ပံုမွန္ျဖစ္ေအာင္ ထိန္းေပးဖို႔ လိုပါတယ္။

၇) စိတ္ဓာတ္က် ေရာဂါ

စိတ္ဓာတ္က်တာနဲ႔ ေမာပန္းႏံုးခ်ည့္တာက အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ ေဝဒနာေတြပါ။ စိတ္ဓာတ္က်ေနတဲ့ လူေတြက သူမ်ားေတြထက္ ေလးဆေလာက္ ပိုၿပီး ေမာပန္း ႏံုးခ်ည့္မႈ ျဖစ္ေစႏိုင္သလို ေမာပန္းႏံုးခ်ည့္တဲ့ သူေတြကလည္း စိတ္ဓာတ္က်ႏိုင္ေျခ သံုးဆ ပိုမ်ားပါတယ္။

ဘာလုပ္သင့္သလဲ

စိတ္ဓာတ္က်ေရာဂါကို ကုသမႈခံယူတာက သင့္ကို စြမ္းအင္ေတြ ပိုရွိေစကာ လန္းဆန္းေနပါလိမ့္မယ္။ သင္ဘယ္လို ခံစားရတယ္ဆိုတာကို ဆရာဝန္ကို ေျပာျပပါ။ စိတ္က် ကုသေဆးနဲ႔ ႏွစ္သိမ့္ ေဆြးေႏြးမႈတို႔ကို ခံယူလိုက္ရင္ စိတ္က်ေရာဂါက သက္သာသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

.
Good Health

အျပည့္အစုံသုိ႔ »

(၁) ဆရာခင္ဗ်ာ ကၽြန္ေတာ့္အမ်ိဳးသမီးက လက္ထဲမွာ တားေဆးေခ်ာင္းထည့္ၿပီးကတည္းက ရာသီလာတာ မရပ္ေတာ့ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ အဲ့ဒါဘယ္လိုလုပ္ရမလည္းမသိဘူးျဖစ္ေနလို႔ပါ။ က်ေတာ္တို႔ကလည္း အခုသူမ်ားႏိုင္ငံမွာဆိုေတာ့ စကားကလည္း သိပ္မေျပာတတ္နဲ႔ဆိုေတာ့ဒုကၡေရာက္ေနလို႔ပါ။ ကူညီပါအံုးဆရာ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
(၂) ကြ်န္မ အသက္ ၃၁ ႏွစ္ပါ။ အိမ္ေထာင္က်တာ တစ္ႏွစ္ရိွပါၿပီ။ Implant ေခၚ လက္ေမာင္းအေရျပားေအာက္တြင္ ထည့္မည့္ ကိုယ္ဝန္တားေဆးေခ်ာင္း ထည့္ခ်င္လို႔ပါ။ သူ၏ ဆိုးက်ိဳး ေကာင္းက်ိဳးမ်ားကိုသိခ်င္ပါသည္။ ထိုတားေဆးသည္ ၅ ႏွစ္ခံလို႔ ေျပာပါသည္။ ေသာက္ေဆးမ်ားကဲ့သို႔ ဆိုးက်ိဳးမရိွဘူးလို႔ ေျပာပါသည္။ ဟုတ္ပါသလား။ ကိုယ္မလိုခ်င္လို႔ ျပန္ထုတ္လွ်င္ ခ်က္ခ်င္း ကေလးျပန္ရသည္ လို႔လည္း ေျပာပါသည္။ ဟုတ္ပါသလား ဆရာ။
(၃) ေဒါက္တာရွင့္ ကေလးက ၁၆ လရွိပါျပီ။ သားဦးပါ။ ကေလးေမြးျပီး ၂ လမွာ လက္ေမာင္းထဲကိုထည့္တဲ့ သားဆက္ျခား အေခ်ာင္းေလး ထည့္ထားပါတယ္။ ထည့္ျပီး ၁ ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္ ရာသီေသြးလံုးဝ မေပၚပါဘူးဆရာ။ ျပီးခဲ့တဲ့ တလေက်ာ္က တခါလာလိုက္ပါတယ္။ သိပ္မမ်ားပါဘူး။ အခုလကေတာ့ ၆ ရက္ေန႔ကစျပီး နည္းနည္းလာပါတယ္။ ကိုယ္ေတြ လက္ေတြ အရမ္းလည္း ကိုက္ပါတယ္။ ၈ ရက္ေန႔ကေန ၁၂ ရက္ေန႔အထိ အေတာ္မ်ားပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ၂ ရက္ေလာက္ ျခားျပီး ဆက္လာေနတာ အခု ၂၂ ရက္ ေန႔အထိ လာေနလို႔ပါ။ ရာသီေသြးလည္း မ်ားပါတယ္။ ရာသီေသြးေပၚတဲ့ရက္က ၾကာေနေတာ့ စိတ္ပူလိ႔့ပါ။ အရင္တုန္းကလည္း တခါမွ မျဖစ္ဘူးေတာ့ အခုလို အၾကာၾကီးလာေနတာ တခုခုမ်ား မွားလို႔လားလို႔ စိုးရိမ္လို႔ပါ။ လူကလည္း အားနည္းသလို ျဖစ္ျပီး မူးမူးေနပါတယ္။ အခုလို သားဆက္ျခားတဲ့နည္းသံုးရင္ အဲ့လို ျဖစ္တတ္လား သိခ်င္လို႔ပါ။ ရာသီေသြးက ပံုမွန္မေပၚဘူးဆိုတာ ဟုတ္ပါသလား။ အခုလို အားနည္းျပီး မူးေနတာကို ေဆးေသာက္လုိ႔ရလား သိခ်င္လို႔ပါ။

ကိုယ္ဝန္ တားနည္းေတြ အမ်ားၾကီး ရွိတယ္။ အေရျပားေအာက္မွာ ထည့္ထားရတဲ့နည္းကို အမ်ိဳးသမီး အေတာ္မ်ားမ်ား စိတ္ဝင္စားၾကတယ္။ သားအိမ္ထဲလိုမ်ိဳး အတြင္းက်က်မွာ လုပ္ရတာ မဟုတ္ေတာ့ ရွက္စိတ္ နည္းေစတယ္။ သူမ်ားလဲ ျမင္တာ မဟုတ္ဘူး။ တေန႔တလံုး ေဆးေသာက္ရတာမ်ိဳးလဲ မဟုတ္။ သံုးလတခါ ေဆးထိုးေနဘို႔လဲမလို အၾကာၾကီး ခံတယ္။ အခါတိုင္း အခါတိုင္း သံုးဘို႔ (ကြန္ဒြမ္) ေတြလဲ ဝယ္ေနစရာ မလိုဘူး။ (ကြန္ဒြမ္) သံုးပါ ေျပာလို႔ အေဖၚ-ခင္ပြန္းက ျငင္းေနမွာလဲ မပူရဘူး။

Implants ဆိုတာ အေရျပားေအာက္မွာ ထည့္ထားရတဲ့ အေခ်ာင္းေလးပါ။ ဆံညွပ္အရြယ္၊ ေကြးႏိုင္ဆန္႔ႏိုင္တဲ့ ျပြန္ေခ်ာင္းကေလးတခု ျဖစ္တယ္။ လက္ေမာင္းအတြင္းဖက္ အေရျပားေအာက္မွာ ထံုေဆး-ပိုးသန္႔ေဆးသံုးျပီး ထည့္ထားရတယ္။ သူကေန Progestogen ေဟာ္မုန္းကို ၃ ႏွစ္ၾကာေအာင္ ထုတ္ေပးေနမယ္။ လစဥ္ မ-မ်ိဳးဥအိမ္ကေန မ-မ်ိဳးဥမထြက္ေစေအာင္ တားဆီးေပးတယ္။ သားအိမ္အဝရွိတဲ့ ခြ်ဲက်ိတဲ့ အရည္ကိုလဲ ျပစ္ေစးလာေစလို႔ က်ားသုက္ပိုးကို သားအိမ္ထဲ မဝင္ေစေအာင္ ထားမယ္။ သားအိမ္ အတြင္းသား နံရံကိုလဲ ပါးလႊာေစလို႔ သေႏၡတြယ္ကပ္မွာကိုလည္း တားဆီးေပးမယ္။

၉၉% မက ထိေရာက္တယ္။ လစဥ္ရာသီလာအျပီး ၅ ရက္ေျမာက္ေန႔က စထည့္ထားရင္ ခ်က္ခ်င္းထိေရာက္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကိုယ္ဝန္ရွိမေနစေရဘူး။ ကေလးဖြါးျပီးစမွာလဲ ထည့္ႏိုင္တယ္။ သားပ်က္ျပီးစလဲထည့္ႏိုင္တယ္။ ကေလးႏို႔တိုက္တာကိုလဲ သက္ေရာက္မႈမျပဳ။ လစဥ္ ရာသီမလာမီ လကၡဏာေတြကိုလဲ သက္သာေစတယ္။

ဘာဘဲလုပ္လုပ္ သတိၾကီးစရာေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ မေတာ္တာ၊ မထင္တာ ျဖစ္လာတတ္တယ္။ ရာသီ မမွန္တာ၊ ထည့္ထားတဲ့ေနရာ ပိုးဝင္တာ၊ နာက်င္တာ၊ ထည့္ေပးတာက ေနရာမက်တာ၊ ထည့္ထားတဲ့ ပစၥည္းက ဟိုေရာက္ ဒီေရာက္သြားတာ စသျဖင့္။ ၁၉၉ဝ ေက်ာ္မွာ စေပၚတံုးက အလြန္ဆြဲေဆာင္မႈရွိတဲ့ ကိုယ္ဝန္တားနည္းျဖစ္လာရာကေန ၂ဝ၁၁ အစပိုင္းေရာက္ေတာ့ ကိုယ္ဝန္ ရသြားသူေပါင္း ၆ဝဝ ရွိတယ္လို႔ ျဗိတိန္ တီဗြီေတြမွာ ေျပာလာတယ္။ မၾကာခင္မွာဘဲ အဲလိုေျပာတာ မဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း မီဒီယာက နားလည္မႈလြဲတာပါလို႔ (ဂါးဒီးယန္း) သတင္းစာကေန ျပန္ေရးတယ္။ ၁ဝ ႏွစ္အတြင္ ကိုယ္ဝန္ရသူေပါင္း ၅၄၈ ေယာက္ရွိတယ္ ဆိုတာဟာ မေအာင္ျမင္မႈႏွဳန္း တႏွစ္မွာ ဝ႕ဝ၁၄% သာျဖစ္တယ္။ ေအာင္ျမင္မႈႏွဳန္းက ၉၉႕၉၈% ျဖစ္တယ္။

1. Nexplanon ဆိုတာ Organon ကုမၸဏီကထုတ္ျပီး Etonogestrel ပါတယ္။ ၃ ႏွစ္ခံတယ္။
2. Norplant ကေနာက္မွေပၚလာတာ။ ၁၉၈၃ ကတည္းက ဖင္လန္ႏိုင္ငံမွာ စသံုးခဲ့တယ္။ Levonorgestrel (Progestin) 36 mg ပါျပီး (2.4 mm × 34 mm) အရြယ္ရွိတဲ့ Silicone capsules (၆) ခု ျဖစ္တယ္။ ၅ ႏွစ္ ခံတယ္။ ယပ္ေတာင္ ပံုေလးလို လွလွပပေလး ထည့္ေပးတယ္။ အေပၚကေန ျမင္ေနရတတ္တယ္။ ေသျခာစမ္းရင္ သိႏိုင္တယ္။ အိႏၵိယကထုတ္တဲ့ Norplant capsules ၆ ေတာင့္ထဲမွာ Aprogestin ပါတယ္။ ဝတဲ့သူေတြလဲ ရတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ၅ ႏွစ္ထားႏိုင္တယ္။
3. Jadelle (Norplant II) နာမည္နဲ႔ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာ ရွိတယ္။ (2.5 mm × 43 mm) အရြယ္ (စီလီကြန္) (၂) ေခ်ာင္းထဲမွာ 75 mg Levonorgestrel ပါတယ္။ ၁၉၉၆ က စသံုးတယ္။ အစက ၃ ႏွစ္ ေနာက္ေတာ့ ၅ ႏွစ္ အာမခံတယ္။ အစႏွစ္မွာ တေန႔ကို 100 µg/day ေနာက္၊ 40 µg/day နဲ႔ 30 µg/day ႏွဳန္းနဲ႔ ၅ ႏွစ္ၾကာ ထုတ္ေပးေနမယ္။ လက္ေမာင္း အတြင္းဖက္၊ အေရျပားေအာက္မွာ (ဗြီ) ပံုသဏၭာန္ ထည့္ေပးမယ္။ ထည့္နည္းကို http://www.rxlist.com/jadelle-drug.htm မွာ အတိအက် ျပေပးထားတယ္။
4. Implanon (Etonogestrel) ကို ျဗိတိန္မွာ ၁၉၉၉၊ ကတည္းက စသံုးတယ္။ 4 cm x 2 mm အရြယ္ရွိတယ္။ တေတာင္ဆစ္ ေအာက္နား အေရျပားေအာက္မွာ ထည့္ေလ့ရွိတယ္။ အခု အဲဒါ Nexplanon နဲ႔ အစားထိုးလိုက္ျပီ။ ခပ္ဆင္ဆင္ပါဘဲ။ ဒါေပမဲ့ ဓါတ္မွန္မွာ ေပၚႏိုင္တာ လုပ္ထားတယ္။ Applicator ပါလို႔ ထည့္ရတာလဲ လြယ္တယ္။ အရင္ဟာကို ၃ ႏွစ္ ေက်ာ္ရင္ေတာ့ အသစ္နဲ႔ အစားထိုးတာ ေကာင္းတယ္။ Implanon ကိုသာ USA မွာ ၂ဝဝ၆ ဇူလိုင္ကစျပီး လိုင္စင္ေပးထားတယ္။ Etonogestrel 68 mg ပါျပီး၊ ၃ ႏွစ္ခံ၊ (၁) ေခ်ာင္းထဲ ျဖစ္တယ္။ ထံုေဆးသံုးျပီး လူနာက ညာသန္ဆိုရင္ ဘယ္လက္ဖ်ံမွာ တေဒါင္ဆဆစ္ အထက္ လက္ေမာင္း အတြင္းဘက္ ၈-၁ဝ စင္တီမီတာ ေနရာမယ္ ထည့္ေပးတယ္။ ၅-၁၅ မိနစ္အလုပ္သာ ျဖစ္တယ္။ ၄% ေလာက္မွာ ေသြးျခည္ဥတာ၊ ေဖါင္းတာ၊ နီရဲတာ၊ နာေနတာ ျဖစ္တတ္တယ္။

မထည့္ခင္ ကိုယ္ဝန္ရွိမေနတာ ေသျခာေစသင့္တယ္။ ဆီးစစ္ပါ။ ရာသီစလာတဲ့ရက္ကေန ၅ ရက္အတြင္း လုပ္သင့္တယ္။ ကေလး ဖြါးျပီးစ၊ ကေလး ၃ ပါတ္အရမွာ လုပ္ႏိုင္တယ္။ ကေလးႏို႔တိုက္တာမွာ ျပႆနာမရွိေစဘူး။ ႏို႔ထဲမွာ ေဟာ္မုန္း နဲနဲေလးေတာ့ ပါေနႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ပ်က္ျပီးသူက ခ်က္ခ်င္းထည့္ႏိုင္တယ္။ ထည့္ျပီး ၂၄ နာရီကစျပီး သက္ေရာက္မႈ ရွိမယ္။ ျပန္ထုတ္ျပီးရင္ မၾကာခင္ ကိုယ္ဝန္ ရႏိုင္လာတယ္။

ေရရွည္မွာ ဘာျဖစ္သလဲ။ ကင္ဆာ မျဖစ္တာေတာ့ သိထားတယ္။ တျခားဆိုတာေတြ သိပ္မသိလွေသးပါ။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳး မရွိေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ေဟာ္မုန္း တန္ခိုးက ၾကီးတယ္။ တခုေကာင္းတာက တခုခုျဖစ္ရင္ ထုတ္ျပစ္လိုက္ယံုဘဲ။ ေဆးထိုးတာသူေတြနဲ႔ မတူဘူး။ ေဆးသတၲိက ခ်က္ခ်င္း ရပ္သြားတာ။ ေမြးလမ္းေၾကာင္းကေန ေသြးဆင္းေနခ်ိန္၊ အသဲေရာဂါရွိေနရင္၊ ေသြးခဲပိတ္ေရာဂါရွိေနရင္ မသံုးရဘူး။ မ်ိဳးဥအိမ္ အက်ိတ္ရွိသူေတြလဲ မသံုးသင့္ဘူး။ လူေကာင္ ဝလြန္းသူေတြအတြက္လဲ ကိုယ္ဝန္တားဘို႔ မေသျခာလွဘူး။ ဥပမာ Body mass index ဆိုတာက 35kg/sq metre ေက်ာ္ေနရင္။ ကိုယ္ဝန္ ရွိေနရင္၊ အသဲေရာဂါ ရွိေနရင္၊ အခု ဒါမွမဟုတ္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္က ရင္သား-ကင္ဆာရွိရင္၊ (မိုင္ဂရင္း) အမူးေရာဂါ ရွိရင္ မသံုးသင့္ဘူး။

ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ = ေခါင္းကိုက္၊ ေခါင္းမူး၊ ေသြးနဲနဲစြန္းမယ္၊ ရာသီမ်ားမယ္၊ မဆင္းဘဲေနမယ္၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္တိုး၊ ရင္သားနာ၊ စိတ္က်၊ စိတ္မူေျပာင္း၊ ပ်ိဳ႕ခ်င္မယ္၊ ရာသီမလာတာ လူတိုင္းေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ကိုယ္ေရာင္သလိုျဖစ္မယ္၊ ဝက္ျခံပိုထြက္မယ္၊ လူကပိုဝလာ၊ (မဟုတ္ဘူးေျပာတာလဲရွိတယ္)၊ စိတ္မူေျပာင္းလဲ၊ (မဟုတ္ဘူးေျပာတာလဲရွိတယ္)၊ လိင္စိတ္ ေျပာင္းလဲ၊ (မဟုတ္ဘူးေျပာတာလဲရွိတယ္)။

မသံုးသင့္သူေတြ = ေမြးလမ္းကေန ဘာမွန္းမသိဘဲ ေသြးဆင္းေနသူ၊ အသဲေရာဂါဆိုးရွိေနသူ၊ ေသြးခဲပိတ္ေရာဂါရွိေနသူ၊ မ်ိဳးဥအိမ္-အက်ိတ္ ရွိေနသူေတြ၊ St John's wort (Hypericum perforatum, Tipton's Weed, Chase-devil, Klamath weed) ေခၚတဲ့ စိတ္က်ေရာဂါ အတြက္ သံုးတဲ့ တိုင္းရင္းေဆး ေပးေနသူေတြ၊ Rifampicin, Rifabutin, Phenytoin, Carbamazepine, Phenobarbital နဲ႔ Primidone ေဆးေတြ ေသာက္ေနရသူေတြ HIV ေဆးေပးေနသူေတြမွာ သတိထားရမယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ဝ ႏွစ္တာ သမိုင္းကို ဆန္းစစ္တဲ့အခါ စိတ္မသက္သာစရာေတြ ေတြ႔လာရတယ္။ ၆-၁-၂ဝ၁၁ လန္ဒန္က လာတဲ့ သတင္းတပုဒ္မွာ ၃ ႏွစ္ခံ Implanon implant သံုးတဲ့ အမ်ိဳးသမီး ၅ဝဝ မယ္ ကိုယ္ဝန္ရခဲ့တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ (တီဗြီ-စတိုရီ) ေတြလည္း ျပၾကတယ္။ ေနာက္ထပ္ ဒါေပမဲ့တခု ဆက္လာပါတယ္ (မီဒီယာ) သမားေတြဟာ အေျခခံသခ်ၤာကို နားလည္မႈ လြဲေနတယ္တဲ့။ ေျပာတဲ့သူက Medical statistician ေဆးပညာ-စာရင္းဇယား ပညာရွင္ပါ။ ၁ဝ ႏွစ္အတြင္း ကုိယ္ဝန္ ၅၈၄ ဆိုတာဟာ Failure rate မေအာင္ျမင္ႏွဳန္း ဝ႕ဝ၁၄% သာျဖစ္ပါတယ္၊ Success rate ေအာင္ခ်က္က ၉၉႕၉၈၆% ပါတဲ့။

UK မွာ ၁၉၉၉ တည္းက အမ်ိဳးသမီးေပါင္း ၁႕၄ သန္း Implanon ထည့္ထားၾကတယ္။ ၁၆ဝ၇ က (ကြန္ပလိန္႔) တက္တယ္။ ၉၉% ထိေရာက္တယ္။ ညႊန္ၾကားခ်က္လဲ ထုတ္ထားလိုက္တယ္။ လူနာေတြကို သတင္းအခ်က္အလက္ အစံု အသိေပးပါ။ အက်ိဳးနဲ႔ အျပစ္ေတြ၊ တျခားနည္းနာေတြ၊ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြ ပါေစရမယ္။ ျပႆနာေပၚရင္ ရွင္းလင္းခ်က္၊ ေတာင္းပန္ခ်က္၊ ဘယ္လို ကိုင္တြယ္မလဲ၊ ထည့္ေပးထားသူေတြကို (ေဖါလိုအပ္) ေခၚယူစစ္ေဆးမႈ စီစဥ္ေပးပါ၊ မထည့္ခင္က ကုိယ္ဝန္ဟာ သားအိမ္ထဲ၊ သားအိမ္ျပင္ပမွာ ရွိေန-မေန ေသျခာေစပါ။

Dr. တင့္ေဆြ အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ကေလးမီးဖြးတဲ့အခါ တကယ္နာပါတယ္။ ဘယ္ကနာနာ နာတာကို ခံႏိုင္ရည္က ေယာက္်ားျဖစ္ျဖစ္၊ မိန္းမျဖစ္ျဖစ္ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ မတူၾကပါ။ သားဖြါးခန္းမွာ အံက်ိတ္ေမြးသြားတဲ့သူေတြ ရွိသလို လံုေအာင္ ပိတ္ထားတဲ့ အခန္းကေက်ာ္ေအာင္ ေအာ္ရသူေတြလဲ မနည္းပါ။ သူမ်ားနာေနတာကို ၾကည့္ရက္သူ မရွိသင့္ပါ။ နာတာ သက္သာေစေအာင္ (ပါရာစီတေမာ) ဘယ္ႏွစ္လံုးေပးေပး ကေလး ေမြးခ်င္လို႔ သားအိမ္ညွစ္တာကို သက္သာဘို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ တခ်ိဳ႕ေဆးရံုေတြကေတာ့ ဒီေဆးေပးပါတယ္။ နဲနဲသက္သာသက္သာ အနည္းဆံုး စိတ္သက္သာရင္လဲ အက်ိဳးရွိတာဘဲ မဟုတ္လား။ ထိေရာက္တဲ့ အနာသက္သာနည္းေတြ ရွိပါတယ္။ ျပည့္စံုမႈ နည္းတဲ့ ေနရာေတြမွာေတာ့ ဒီနည္းေတြကို မလုပ္ႏိုင္ၾကပါ။

1. Epidurals (အက္ပီဂ်ဴရယ္) ခါးထံုေဆးသြင္းနည္း
Epidural ဆိုတာ Anaesthetic ေမ့ေဆး (ထံုေဆး) နဲ႔ Pain-killing drugs မနာေစတဲ့ေဆး ၂ မ်ိဳး ေရာထားတာျဖစ္တယ္။ ခါးရိုးမၾကီးထဲကို ထိုးေပးေနရတဲ့ ေဆးသြင္းနည္းျဖစ္တယ္။ Dura ေခၚတဲ့ ခါးရိုးမၾကီးထဲက အာရံုေၾကာမၾကီးကို ဖံုးေနတဲ့ အလႊာတခုရဲ႕ အျပင္မွာ ေဆးထိုးရတယ္။ Dura က အေတာ္အတန္ ခိုင္တဲ့အိတ္ ျဖစ္တယ္။ ေဆးထိုးလိုက္တာနဲ႔ ဗိုက္ေအာက္ပိုင္းတခုလံုး ဘာမွန္းမွ မသိေအာင္ ထံုသြားေတာ့မယ္။

• Anaesthetist ေမ့ေဆး-ဆရာဝန္ကေန လုပ္ေပးရတယ္။ ေဆးသြင္းမဲ့ေနရာကို ေရြးျပီး Local anaesthetic ထံုေဆး အရင္ ထိုးရေသးတယ္။ ေဆးထိုးအပ္ကို ေနရာမွန္မွာထိုး၊ Catheter ပိုက္ကေလးတခု သြင္းေပးျပီး အပ္ကို ျဖဳတ္ရတယ္။ ျပီးေတာ့ ထံုေဆးကို ပိုက္ကေလးကေန သြင္းေပးေနတယ္။ ၉ဝ% ထိေရာက္တယ္။

• ေမြးဖြါးျဖစ္စဥ္ (၃) ပိုင္းထဲမွာ ဘယ္အခ်ိန္ျဖစ္ျဖစ္ သံုးႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕က သားအိမ္ဝ ၅-၆ စင္တီမီတာ ပြင့္ခ်ိန္မွာ ထိုးတယ္။ ၁ဝ စင္တီမီတာအထိ ပြင့္တာကို အစြမ္းကုန္ပြင့္ျခင္းလို႔ သတ္မွတ္တယ္။
• ဒီထံုးေဆက ဘိန္းပါတဲ့ေဆးနဲ႔ ကြာတာက ထံုေပမဲ့ High ေခၚတဲ့ ဘိန္းသတၲိမ်ိဳး မရွိဘူး။ မနာေပမဲ့ အရာအားလံုးကို သိေနမယ္။
• ေသြးတိုး ရွိေနသူေတြမွာလဲ သံုးႏိုင္တယ္။
• သတိထားစရာေတြ ရွိတယ္။
- ကိုယ္ေအာက္ပိုင္းတခုလံုး ထံုေနလို႔ မတ္တပ္မရပ္ႏိုင္ပါ။
- လံုးဝၾကီးထံုမေနတာလဲ ရွိႏိုင္တယ္။
- ေနမေကာင္းသလို၊ ေခါင္းမူးသလို၊ ယားသလို၊ ခ်မ္းသလိုျဖစ္ႏိုင္တယ္။
- အထဲက ကေလးကိုလဲ ေတာက္ေလွ်ာက္ စစ္ေဆးေနရမယ္။
- မိခင္ေလာင္းကိုလဲ အသက္ရွဴတာနဲ႔ ေသြးဖိအား စစ္ေနရမယ္။
- ေမြးရတဲ့အခ်ိန္ နဲနဲပိုၾကာႏိုင္တယ္။ ဆရာဝန္-ဆရာမကေန ညွစ္ပါေျပာတာနဲ႔ ကိုယ့္ဖါသာသိတာနဲ႔ မတူလို႔ ျဖစ္တယ္။

o Synotocinon (Pitocin) drip ေဆးသြင္းတာလဲ သူမ်ားေတြထက္ လိုႏိုင္တယ္။
- ကေလးက ပံုမွန္ဆင္းလာသလို မဟုတ္တာလဲဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ကူေပးရတတ္တယ္။ Forceps ညွပ္ဆြဲေပးတာ Ventouse (Vacuum device) ေလဟာနယ္စုပ္နည္း လိုႏိုင္တယ္။
- ေသြးဖိအား က်ႏိုင္တယ္။ Drip သြင္းေပးဘို႔ လိုႏိုင္တယ္။အဲလိုျဖစ္ရင္ ကေလးဆီ ေအာက္စီဂ်င္ေရာက္တာ နည္းေစမယ္။ အေရးေပၚ ျပင္ဆင္မႈ လုပ္ထားရမယ္။
- ဆီးသြားခ်င္ေနတာ မသိလို႔ ဆီးျခဴပိုက္ တပ္ထားရမယ္။ ေမြးျပီးတဲ့ေနာက္ ဆီးမသြားႏိုင္ေသးတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ၁-၂ ရက္ ပိုက္တပ္ထားရတတ္တယ္။
- ကိုယ္ပူႏိုင္တယ္။ ပိုးဝင္တာနဲ႔ ေဆးထိုးအပ္က အာရံုေၾကာထိတာလဲ အထူးသတိထားရမယ္။
- ေခါင္းကိုက္တာ ခံစားေနရတတ္တယ္။

2. Mobile epidural ေဆးေလွ်ာ့ထိုးေပးနည္း
(အက္ပီဂ်ဴရယ္) ခါးထံုေဆးသြင္းနည္းလို လံုးဝ ထံုမေနလို႔ အေတာ္အသင့္ လႈတ္ရွားႏိုင္တယ္။

3. Gas and air ဓါတ္ေငြ႔နဲ႔ ေလ
Entonox ကို ခပ္လြယ္လြယ္ လူနာေတြကိုယ္တိုင္က အဲလိုေခၚၾကတယ္။ ဓါတုေဗဒသင္ဘူးသူတိုင္းသိတဲ့ Laughing gas ရယ္ေမာေစတဲ့ဓါတ္ေငြ႔ Nitrous oxide နဲ႔ Oxygen ေအာက္စီဂ်င္ကို ၅ဝ-၅ဝ ေရာသံုးတယ္။ သြား-ဆရာဝန္ေတြလဲ သံုးၾကတယ္။ Mouthpiece ဒါမွမဟုတ္ Mask ကေနရွဴေပးယံုဘဲ။ ဗိုက္စနာကတည္းက သံုးႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕က ဗိုက္နာနည္းေစလို႔ဆိုျပီး မသံုးခ်င္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ သံုးရတာ လြယ္တယ္။ အတိုင္းအဆ ကိစၥမရွိဘူး။ ကေလးကိုလဲ မထိခိုက္ဘူး။ တခ်ိဳ႕မွာ ပ်ိဳ႕ခ်င္တယ္။ ႏႈတ္ခမ္းေျခာက္တယ္။ ေရ-ေရခဲေပးလို႔ရတယ္။

4. Pethidine and Diamorphine (ပက္သဒင္း) နဲ႔ (ဒိုင္-ေမာ္ဖင္း)
ဘိန္းကေနထုတ္တဲ့ အားျပင္တဲ့ အနာသက္သာေဆးျဖစ္တယ္။ အသားေဆးထိုးရတယ္။ ၁ဝ မိနစ္ေနရင္ အစြမ္းျပတယ္။ High ေခၚတဲ့ ဘိမ္းစြမ္းေတာ့ျပမယ္။ ေနရတာ မေကာင္းသလို ေနႏိုင္တယ္။ ေခါင္းမူးေဝေဝေနမယ္။ ကေလးဆီလဲ ေဆးေရာက္တယ္။ (ပက္သဒင္း) က ေရတိုျဖစ္လို႔ ေမြးဖြါးျခင္း အဆင့္ (၁) ေနာက္ပိုင္းၾကမွ ထိုးသင့္တယ္။ ကေလးကိုလဲ သက္ေရာက္မႈ နည္းေစမယ္။

5. Meptazinol (မက္ပတာဇင္ေနာ)
Meptid လို႔လဲေခၚတဲ့ ထိုးေဆးျဖစ္တယ္။ Pethidine နဲ႔ Diamorphine လို ေဆးစြဲတာမျဖစ္ေစဘူး။ သက္ေရာက္တာ ျမန္တယ္။ ေနရတာ မေကာင္းသလို ေနႏိုင္တယ္။ ေခါင္းမူးေဝေဝေနမယ္။ ကေလးကိုသက္ေရာက္တာ နည္းတယ္။

6. Spinal block ခါးထိုးထံုေဆး
အခု သိပ္မသံုးေတာ့ဘူး။ ခါးကေနေအာက္ပိုင္း ထံုသြားမယ္။ ဗိုက္ခြဲေမြးေပးႏိုင္တယ္။ ညွပ္ဆြဲတာလဲ သံုးႏိုင္တယ္။ ခ်က္ခ်င္း လမ္းမေလွ်ာက္ႏိုင္ေသးဘူး။ ဆီးမသြားႏိုင္ေသးဘူး။ ေနမေကာင္းသလို ေနႏိုင္တယ္။ ခ်မ္းႏိုင္တယ္။ ယားႏိုင္တယ္။ အခ်ိန္ အေတာ္ၾကာ ေခါင္းကိုက္တာ က်န္ေနႏိုင္တယ္။

7. Combined spinal epidural (CSE) ခါးထံုေဆး ၂ မ်ိဳးတြဲနည္း
အရင္ဆံုး Fentanyl ထံုေဆးကို Spinal injection ထိုးမယ္။ ေနာက္ Epidural catheter သြင္းထားမယ္။ ေဆးကိုေတာ့ ေစာေစာကေဆး အစြမ္းကုန္ခါနီး ၁ နာရီ ၂ နာရီေနမွ သြင္းေပးမယ္။

Painless childbirth ဗိုက္မနာဘဲ ကေလးေမြးျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2011/02/painless-childbirth.html

Dr. တင့္ေဆြ အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ကေလး ေမြးရတယ္ဆိုတာ တကယ္နာပါတယ္။ သားအိမ္ ၾကြက္သားေတြဟာ စိတ္ကေန ထိန္းမရဘဲ ေမြးခါနီးရင္ ညွစ္လို႔ နာရတာ ျဖစ္တယ္။ ဒီအနာမ်ိဳးကို Painkillers အနာသက္သာေဆးေတြက မႏိုင္ဘူး။ ဘိန္းပါတဲ့ Morphine အုပ္စုေဆး ကသာ ထိေရာက္တယ္။ ေမြးဖြါးျဖစ္စဥ္ အေစာပိုင္းမွာသာ သံုးရျပီး ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး မ်ားလွတယ္။ သိပ္မသံုးၾကပါ။

နာတာကလဲ ေစာေစာပိုင္းမွာ နာလိုက္၊ နားလိုက္၊ ေနာက္ နာတာၾကာျပီး နားတာက တိုလာတယ္။ နာပံု-နာနည္းကလဲ တိုးသထက္ တိုးနာတယ္။ ေစာေစာက စကားစျမီေျပာေနတဲ့ လူနာ ရံႈ႕မဲ့လာမယ္၊ ေနာက္ ေအာ္လာမယ္၊ အသံ က်ယ္သထက္ က်ယ္လာတယ္။ ေမြးေပးမဲ့ ဆရာဝန္-ဆရာမေတြက မသနားလို႔ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ေက်နပ္မႈ ရေနၾကတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ေမြးလူနာဟာ ေမြးဖြါးျဖစ္စဥ္ ပံုမွန္ ျဖစ္ေနတာကို သတိထားေနလို႔ပါ။ Progress တိုးတက္မႈ ျဖစ္စဥ္က အေတာ္ အေရးၾကီးတယ္။ လူနာ ေအာ္သံ တိတ္သြားရင္ မၾကိဳက္ခ်င္ဘူး။ တနာရီတခါစမ္းလို႔ သားအိမ္အဝဟာ လက္ ၁လံု၊ ၂ လံုး စသျဖင့္ တိုးတိုး ပြင့္ရမွာက တန္႔ေနရင္ မၾကိဳက္ခ်င္ဘူး။

အခ်က္ (၇) ခ်က္ျပည့္စံုမွ ကေလး ေမြးလမ္းကေန ထြက္ပါမယ္။
1. Os full သားအိမ္အဝ လံုးဝပြင့္မယ္၊ ၁ဝ စင္တီမီတာ၊
2. Membranes rupture ေရမႊာေပါက္မယ္၊
3. Show ေသြးနဲနဲနဲ႔ အခြ်ဲ ဆင္းမယ္၊
4. Desire to urinate and defecation ဆီးသြားခ်င္၊ ဝမ္းသြားခ်င္ ျဖစ္လာမယ္၊
5. Anal pressure စအို ဝိုင္းလာမယ္၊
6. Bulge ညွစ္ေနခ်ိန္မွာ အျပင္ကစူလာေနတာ ျမင္ရမယ္၊
7. Urge မျဖစ္မေန ညွစ္ခ်င္လာမယ္။

မျဖစ္မေန ညွစ္ခ်င္လာတယ္ဆိုတာကို မိခင္ေလာင္းက ထိန္းမရပါ။ နာမယ္မွန္း သိလ်က္နဲ႔ သူ႔ချမာ ညွစ္ပါမယ္။

အနာသက္သာဘို႔ အေထာက္အကူ ေပးႏိုင္တာေတြ ရွိပါတယ္။ ေရ၊ သစ္သီးရည္ မ်ားမ်ား ေသာက္ပါ။ အုံုးရည္ေသာက္ပါ။ အစားမာ လိုတာထက္ ပိုမစားပါနဲ႔။ ကေလးဖြါးေနတံုး ေပ်ာ္စရာ၊ ရီေမာစရာေတြ ေျပာဆိုေပးတာ ေကာင္းတယ္။ တခ်ိဳ႕က ဝါသနာပါရင္ ကဘို႔ေတာင္ အၾကံေပးတယ္။

ကေလးေမြးတာ အနာသက္သာေအာင္ လက္ခံထားတဲ့ နည္းေတြ ရွိတယ္။
1. ေအာက္စီဂ်င္ နဲ႔ ႏိုက္ထရပ္စ္ေအာက္ဆိုက္ အေရာကို ရွဴတာ ကေလးေရာ မိခင္ေလာင္းပါ စိတ္ခ်ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ နာတာအကုန္ မသက္သာေစပါ။
2. Epidural analgesia (အပီဂ်ဴရယ္) ခါးထံုေဆး၊ အထိေရာက္ဆံုးနည္း ျဖစ္တယ္။ ကေလး-မိခင္ စိတ္ခ်ရတယ္။ တကမာၻလံုးမွာ သံုးတယ္။ သံုးဘူးသူ ၈၅% မိခင္ေတြက လိုလားႏွစ္ျခိဳက္ၾကတယ္လို႔ ဆိုတယ္။

Epidural analgesia (အပီဂ်ဴရယ္) ခါးထံုေဆးနည္း
ေမ့ေဆး-ဆရာန္ကသာ လုပ္ေပးမယ္။ ခါးရိုးမၾကီးထဲမွာ ဦးေႏွာက္ကေန ေအာက္ကို တန္းဆင္းေနတဲ့ အာရံုေၾကာမၾကီး ရွိတယ္။ ခါးရိုးဆစ္ေတြရဲ႕ေနာက္က အထက္-ေအာက္တန္းေနတဲ့ ျပြန္လိုေနရာထဲမွာ အကာသံုးလႊာနဲ႔ ဖံုးေနတာ ျဖစ္တယ္။ ဒီအာရံုေၾကာမၾကီးကေန ဘယ္-ညာ ႏွစ္ဘက္ကေန အာရံုေၾကာေတြ ထြက္ျပီး ဆိုင္ရာဆိုင္ရာ ေနရာေတြကို အလုပ္လုပ္ ေပးေနတာပါ။ အဖံုးလႊာေတြထဲက အျပင္ဆံုးအလႊာရဲ႕ အျပင္ေနရာထဲကို Indwelling catheter (ကသီတာ) ေဆးထိုးပိုက္ ေသးေသးေလးနဲ႔ သြင္းျပီး Diluted anaesthetic drugs ထံုေဆး ထိုးေပးရတယ္။ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ Lumber vertebrae ခါးရိုးဆစ္ ႏွစ္ခုၾကားကေန ထိုးတာပါ။ Indwelling catheter ကို ဆြဲမထုတ္ဘဲ ထားရတယ္။ ေအာက္ပိုင္းက ထံုေနေပမဲ့ လူနာက လံုးဝ သတိေကာင္းေနတယ္။

လုပ္စရာ လုပ္ျပီးတာနဲ႔ Epidural catheter ကိုထုတ္တယ္။ ဆက္ေတာ့ ထံုေနပါအံုးမယ္။ ဘာလုပ္လုပ္ အႏၲရာယ္ဆိုတာ ရွိတာပါ။ ဒီလိုလုပ္ရတာမွာ ေသြးဖိအားက်မယ္၊ ကေလးကို သတိထားရမယ္၊ အဆင္မသင့္လို႔ အာရံုေၾကာထိမွာကို သတိၾကီးရတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ေခါင္းကိုက္ေနတတ္တယ္။ ကေလးေမြးျဖစ္စဥ္ကို ၾကည့္ျပီးမွ ဒီနည္းလုပ္မယ္-မလုပ္ဘူး ဆံုးျဖတ္ရတယ္။

ဒီနည္းကို Regular labor ေမြးလမ္းက ေမြးတာ၊ Cesarean Section ကေလး ဗိုက္ခြဲေမြးတာ Induced labors ကေလး တမင္ ေမြးလာေအာင္ လုပ္တာ၊ Forceps ညွပ္ဆြဲေမြးတာ၊ Vacuum ေလဟာနယ္နဲ႔ စုပ္ေမြးတာေတြမွာ သံုးပါတယ္။

ကေလးေမြးတာမွာ မနာေအာင္ တမင္လုပ္ေပး ေမြးတာကို Twilight sleep ေခၚၾကတယ္။ အႏုတ္ဘက္ကေန ေထာက္ျပတာေတြလဲ သိဘို႔ သင့္ပါတယ္။
• မိခင္ျဖစ္မဲ့သူဟာ သူ႔ရဲ႕ Sense of responsibility တာဝန္ရွိတတ္မႈကို ေမ့ထားရာက်တယ္။
• ေနာင္လဲဘဲ ကေလးဖြါးရတာ သာယာမႈလို႔ ထင္မွတ္ႏိုင္တယ္။
• ခရစ္ယန္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕က Sin against the will of God မေကာင္းမႈလို႔ ေျပာတယ္။
• သဘာဝတရား မတားသင့္ဘူး။
• ေမြးတဲ့အခါ သဘာဝအရ နာတာဟာ မိခင္နဲ႔ကေလးၾကား စည္းေႏွာင္မႈတခု ျဖစ္တယ္။
• ဗိုက္ခြဲေမြးရသူေတြမွာ ပိုလို႔ေတာင္ ရွိမယ္။
• ဒီလို စည္းေႏွာင္မႈမ်ိဳး ဖခင္ေတြက ဝယ္ယူမရႏိုင္ၾကပါ။
• ေဆးမွန္သမွ် ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး မကင္းပါ။ ကုန္ကုန္ေျပာရရင္ (ပါရာစီတေမာ) ကေန ကာရံမသင့္ရင္ ေသေစႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာရင္ ျငင္းဘို႔ ခက္တယ္။

မနာေအာင္ ေမြးနည္းကို ၁၈၄၆ ကတည္းက စခဲ့တာပါ။ ဘုရင္မၾကီး Queen Victoria ကလဲ အနာမခံႏိုင္လို႔ ေမ့ေဆး-ထံုေဆး သံုးခ်င္ခဲ့တယ္။ Fanny Longfellow က ပဌမဆံုး မနာေအာင္ ေမြးနည္းသံုးခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ First lady ျဖစ္တယ္။

ကေလးေမြးျပီးျပီးခ်င္း ေနာက္ကေလး မယူခ်င္ေတာ့ပါဘူး ေျပာသူ ရွိသလို၊ ႏုတ္အာၾကမ္းသူေတြက သူနာေနတံုးမွာ သူ႔ေယာက္်ားကို က်ိန္ဆဲတတ္တယ္။ ကေလးကိုလဲ သန္႔ရွင္း၊ သစ္လြင္ေနတဲ့ အႏွီးျဖဴေလးနဲ႔ပတ္ျပီး မိခင္လက္ထဲ အပ္လိုက္ရင္ေတာ့ ျပံဳးႏိုင္သူေတြက မ်ားပါတယ္။

“ညီးကို ေမြးေပးရတာ ဒို႔အိပ္ေရး မပ်က္ဘူး။ ေနာက္ တေယာက္ ေမြးရင္လဲ ဒီအခ်ိန္ဘဲ လာခဲ့ေနာ္” လို႔ ေျပာရင္ -
“ဟုတ္ကဲ့ရွင့္” လို႔ ေျဖပါတယ္။

Pain relief during labor ကေလးေမြးရင္ မနာခ်င္

Dr. တင့္ေဆြ အျပည့္အစုံသုိ႔ »

1. သမီးကအခု၃၇ႏွစ္ထဲမွာပါဒုတိယကိုယ္ဝန္ကအခု၇လထဲမွာပါ။ Og ကေမးေနတာ သားေၾကာ ျဖတ္မလား မျဖတ္ဘူးလားတဲ့ ဆိုးက်ိဳးေကာင္းက်ိဳး မသိလို႔ သမီးမေျဖႏိုင္ဘူးျဖစ္ေနတာ။
2. ေၾကာက္ေတာ့ ေၾကာက္တယ္။ မိန္းမေတြ သားေၾကာျဖတ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း တင္ျပေပးပါဦးေနာ္။

အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ရာသက္ပန္ သား-သမီးမရေအာင္ လုပ္နည္း Permanent Sterilization ၂ နည္းရွိတယ္။ အမ်ားဆံုးသံုး-အမ်ားလည္း သိတဲ့နည္း ကေတာ့ သားအိမ္ျပြန္ကုိ ျခည္-ျဖတ္နည္းပါ။ သားအိမ္ျပြန္ထဲကုိ (စပရင္) လိုတခု ထည့္ေပးနည္းက ေနာက္တမ်ိဳးပါ။ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြ လက္လွမ္းမီၾကမဲ့ ပဌမနည္းကိုဘဲ ေရးပါမယ္။

အမ်ိဳးသမီးမ်ားဟာ အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္ကစျပီး ေသြးမဆံုးခင္ အခ်ိန္အထိ လစဥ္-လတိုင္း မ-မ်ိဳးဥအိမ္ကေန မ-မ်ိဳးဥ တလံုး ထြက္ေပးေနတယ္။ ရာသီမွန္ေနသူကို ေျပာတာပါ။ ဥက တကယ္လို႔ က်ားသုတ္ပိုး ဝင္လာမယ္ဆိုရင္ သားအိမ္ျပြန္ေခၚတဲ့ ခ်ိဳနဲ႔လည္းတူတဲ့ ႏွစ္ေခ်ာင္းလည္းရွိတဲ့ အေခါင္းပါျပြန္ရဲ႕ အျပင္ထိပ္ေပါက္ေန သားအိမ္ထဲကို ဝင္လာလိမ့္မယ္။ ျပြန္ထဲမွာ ဖူးစာဆံု-ေပါင္းစပ္ရာကေန သေႏၶတည္-ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ရတယ္။ သူတို႔တေတြ မေတြ႔-မဆံု-မေပါင္းစပ္ ႏိုင္ေအာင္ ျပြန္လမ္းကို အေသပိတ္လိုက္တဲ့နည္းက Tubal Ligation ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီနည္းမွာလည္း ၂ နည္းရွိတယ္။ Laparoscope ပစၥည္းကရိယာ စံုတဲ့ေနရာမွာဆိုရင္ အျပင္လူနာ အေနနဲ႔၊ ထံုေဆးနဲ႔ လုပ္လို႔ ရတယ္။ တိုင္းျပည္ အမ်ားအျပားမွာေတာ့ ေဆးရံု ခဏတင္၊ ခါးထုံေဆးနဲ႔ ခြဲေပးတတ္တယ္။ မၾကာပါဘူး။ ခြဲျပီး ၇ ရက္ ခ်ဳပ္ရိုးေျဖတာ မေစာင့္ခ်င္ရင္ ေစာေစာ အိမ္ျပန္လႊတ္မွာပါ။ ကေလးေမြးျပီး၊ ၂ ပါတ္ အတြင္းခြဲရင္ ဆရာဝန္ အတြက္ ပိုလြယ္တယ္။ သားအိမ္က ျမင့္ေနေသးတာမို႔ ေအာက္အတြင္းထဲအထိ ႏိႈက္စရာ မလိုဘူး။ ဘယ္နည္းနဲ႔ ခြဲခြဲ ခြဲစိတ္တဲ့ ေနရာက နာတာသက္သာတာနဲ႔ အိမ္ေထာင္နဲ႔အတူ ျပန္ေနလို႔ရတယ္။ ဗိုက္ခြဲေမြးရင္းလည္း လုပ္ေပးလို႔ရတယ္။

၉၉႕၅% ထိေရာက္တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ဒီအထဲမွာ သားအိမ္ျပင္ပ သေႏၶတည္တာေတာ့ ကံမေကာင္းရင္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အေတာ္ေတာ့ ရွားပါတယ္။ အဲလို ခ်ည္-ျဖတ္ျပီးမွ ျပန္လိုခ်င္ျပန္လို႔ ေနာက္ထပ္ ခြဲစိတ္ျပဳျပင္ရသူေတြမွာ အဲလိုျဖစ္တာ ပိုမ်ားတတ္တယ္။ ေနာက္ ရွားတာေလးေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ ရာသီျဖစ္စဥ္ေ ျပာင္းသြားလို႔ လာတဲ့အခ်ိန္မွာ နာတာ၊ ၾကားရက္ ဆင္းတာ၊ မလာဘဲ ေနတာ။ ဒါလဲ ျဖစ္တဲ့သူ မမ်ားလွပါဘူး။

အားေကာင္းခ်က္ေတြ အရင္ သိရေအာင္။ ရာသက္ပန္ ကေလးမရေတာ့ပါ။ ခ်က္ခ်င္း ထိေရာက္တယ္။ မလိုခ်င္ေတာ့တဲ့ ကေလးရမွာ ေၾကာင့္က်မႈ ကင္းသြားမယ္။ ကုန္က်စရိတ္ မမ်ားပါ။ မ-မ်ိဳးဥအိမ္ ကင္ဆာ ျဖစ္တာ နည္းတာကို ေတြ႔လာရတယ္။ သားေၾကာျဖတ္ထားသူ အမ်ိဳးသမီးမွာ ဆက္ဆံစိတ္မ်ိဳး ဘာမွ ထူးျခား ေျပာင္းလဲစရာ မရွိပါ။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ကိုယ္ဝန္ရမွာမ်ိဳး စိုးရိမ္စိတ္ မရွိေတာ့တာမို႔ ပိုလို႔ေတာင္ စိတ္ျဖစ္ေပၚလာေသးပါတယ္။ အဲ႕႕႕ ခင္ပြန္းအေပၚ သစၥာ ေစာင့္ရပါလိမ့္မယ္။

အားနည္းခ်က္ေတြလဲ သိထားပါ။ ခြဲစိတ္တာ ခံရမယ္။ ေယာက္်ားေတြကို လုပ္ရတာထက္ နည္းနည္း ရႈတ္ေထြးတယ္။ ျပန္ဆက္ခ်င္ရင္ ပိုခက္တယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ခိုင္မာျပီးမွ လုပ္သင့္တယ္။ ဒါေတာင္ ေယာက္်ားေတြကို လုပ္ၾကတာထက္ အဆ ၄ဝ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ လုပ္ေနၾကပါတယ္။ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြကို မကာကြယ္ပါ။

တကမာၻလံုးမွာ အမ်ိဳးသမီး ၃၃% က ဒီနည္းလုပ္ထားၾကပါတယ္။ ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲ တိုင္းျပည္ေတြမွာၾက ရာႏႈန္းပိုမ်ားတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ဥပေဒအရ Sterilization board ကေနက်မွ လုပ္ခြင့္ရွိတယ္။ လူဦးေရမ်ားတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြမွာ အလကား လုပ္ေပးတယ္။ အားေပးတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆီမွာ အတင္းအဓမၼ အလုပ္ခိုင္းတယ္။

ဒုကၡသည္ ေဆးခန္းမွာ ေယာက္်ားျဖစ္ျဖစ္၊ မိန္းမျဖစ္ျဖစ္ အလကား လုပ္ေပးပါ့မယ္ ေျပာထားတယ္။ ထည့္ႏိုင္ရင္ေတာ့ နည္း-မ်ားမဆို အလွဴေငြေလး ထည့္ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အခုထိ တေယာက္မွ မလာပါ။ သူတို႔ Destination တိုင္းျပည္ေတြမွာ ကေလးပါရင္ ခ်မ္းသာတယ္ ၾကားထားၾကတာကိုး။

Dr. တင့္ေဆြ
၁၈-၈-၂ဝ၁ဝ

November 24, 2010 9:20 AM
Q: က်ေနာ့္အသက္ ၅၅ ႏွစ္ရွိပါျပီ။ ကေလး ၂ ေယာက္ရွိပါတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္ဝါရီလက က်ေနာ္တုိ႔ လင္မယား တုိင္ပင္ျပီး က်ေနာ္ သားေၾကာျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။

ျဖတ္ျပီးျပီးခ်င္းေတာ့ ဘာမွသိပ္မသိသာပါဘူး။ ယခု ျပီးခဲ့ေသာ သုံးလေက်ာ္ ေလးလခန္႔ မွစ၍ ပန္းေသသလုိ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေဆးမသုံးဘူး၍ ဘာေဆးသုံးရမွန္း မသိပါခင္ဗ်ား။ ပ်ားရည္ျဖင့္ ၾကက္သြန္ျဖဴ စားေသာ္လည္း မထူးျခားပါ။ စိတ္ပါလာ ေသာ္လည္း ခ်က္ျခင္းျပန္က်သြားပါသည္၊ က်ေနာ္ ယခု ေရာက္ရွိေနေသာ ေနရာက (႕႕႕႕႕) ႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္ ပုံမွန္စားေနရေသာ အစာအိမ္ေဆးရွိပါသည္၊ Histac, Neotac ျမန္မာျပည္မွာတုန္းက စားတာပါ။ ယခု ထုိေဆးမ်ား ဝယ္မရ၍ Ranidine 150mg ကုိ စားေနရပါတယ္။ ေသာက္ေနရေသာ ေဆးမ်ားႏွင့္ ျဖစ္ေနေသာ အေျခအေနနဲ႔ သက္ဆုိင္သလား မသိပါ။ ေနာက္ သားေၾကာျဖတ္ျပီးမွ ျဖစ္တာ ဆိုေတာ့ ဆုိင္သလား။ အသက္အရြယ္ေၾကာင့္လား။

A: သားေၾကာျဖတ္လို႔ တိုက္ရိုက္ ပန္းေသတာမ်ိဳး မျဖစ္ေစပါ။ သိပ္ၾကီး မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ျပန္ေကာင္းလာႏိုင္ပါတယ္။ က်ား-ေဟာ္မုန္းက Testis အေစ့ကေန ထြက္တာပါ။

ေလာေလာဆယ္ အၾကံေပးခ်င္တာက Virgra ေဆးေသာက္ပါ။ နာမည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဝယ္လို႔ရတာတယ္။ အိႏၵိယကလာတာ Vigora စသျဖင့္။ ေဆးရွာရလို႔ ဘယ္လိုေသာက္ရမလဲ မသိရင္ ေမးႏိုင္ပါတယ္။ ၅ဝ-၁ဝဝ အားလာတယ္။ 50 mg ဆိုရင္ တေန႔တြက္ လံုေလာက္တယ္။ အသံုးျပဳခ်င္တဲ့ေန႔၊ အခ်ိန္မွာသာ ၁၅-၃ဝ မိနစ္ ၾကိဳေသာက္ယံုသာ လိုပါမယ္။

အစာအိမ္ေဆးေတြကလဲ အဲလိုမျဖစ္ေစပါ။ အရြယ္ကလည္း သိပ္မၾကီးေသးပါ။ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ေတာ့ မတူပါ။

စိတ္မွာ ရွင္းလိုက္ပါ။ ဒီစိတ္မ်ိဳးက တခါတလ နည္းတတ္တယ္။ ျပန္တက္လာမွာ ေသျခာပါတယ္။ ေဆးကလည္း အေတာ္ကို စြမ္းပါတယ္။

Pregnant after tubes are tied သားေၾကာျဖတ္ျပီး ကေလးျပန္ရခ်င္တယ္ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/10/how-to-get-pregnant-after-tubes-are.html

Dr. တင့္ေဆြ အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ သားအိမ္အဝဟာ ပိတ္ေနတယ္ဆိုတာ ဟုတ္လားရွင့္။ ကုိယ္ဝန္ပ်က္/ဖ်က္တဲ့သူဟာ သားအိမ္ ပြင့္သြားလို႔လား။ ပ်က္ၿပီးရင္ သားအိမ္ဝက ျပန္ပိတ္ သြားတာလားရွင့္။ ကိုယ္ဝန္ပ်က္/ဖ်က္ၿပီးရင္ သားအိမ္ဝက ပြင့္ေနတဲ့ အတြက္ ပိုးဝင္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆရာဝန္ေတြက ေျပာၾကလို႔ပါ။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ မဟုတ္ပဲ သာမန္ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာေကာ သားအိမ္ဝက ပြင့္ေနလား ပိတ္ေနတာလား သိခ်င္ပါတယ္။ သားအိမ္ ပိုးဝင္တာ အတြက္ ေသာက္ရတဲ့ ပိုးသတ္ေဆးက ပိုးေတြကို ေသေစရံုပဲလား။ မ်ိဳးဥထြက္မႈကိုေကာ ထိခိုက္ေစႏုိင္လား။

• သားအိမ္ဝဆိုတာ ျဖစ္ကတည္းက ပိတ္ထားတဲ့ပါးစပ္လိုေနတယ္။
• ရာသီဆင္းခ်ိန္မွာ စိမ့္ထြက္သေလာက္သာပြင့္တယ္။
• ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ရင္ နဂိုအတိုင္သာ ပိတ္ထားတဲ့ ပါးစပ္လိုဘဲေနတယ္။
• ကိုယ္ဝန္ပ်က္ရင္ ပြင့္ပြင့္လာတယ္။ အတံုးအခဲ ဆင္းႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ပြင့္တယ္။ လံုေလာက္ေအာင္ မပြင့္ဘဲ ေနတာလဲရွိတယ္ ပိုနာမယ္။ ရက္ပိုၾကာမယ္။ အဲလိုလူနာကို သားအိမ္ျခင္တဲ့ အခါ ခ်ဲ႕ေပးျပီးမွ ျခစ္ထုတ္ ရတယ္။ D and C လို႔ေခၚတယ္။ D ဆိုတာက ခ်ဲ႕ေပးတာ။ ေလဟာနယ္ကရိယာနဲ႔စုပ္ရရင္လဲ ကရိယာေလး ထည့္ႏိုင္ေအာင္ ခ်ဲ႕ေပးရတတ္တယ္။
• ကုိယ္ဝန္တား (ေကာပါးတီ) ထည့္ရင္ တခ်ိဳ႕ကို သားအိမ္ဝက လံုးဝမပြင့္ရင္ နဲနဲေလး ခ်ဲ႕ေပးရတတ္တယ္။
• ကိုယ္ဝန္ရင့္လာလို႔ တခ်ိဳ႕က မလိုအပ္ဘဲ ပြင့္တာရွိတတ္တယ္။ Cervical incompetence ေခၚတယ္။ သားအိမ္ဝကို ခ်ဳပ္ထားေပးျပီး တကယ္ေမြးဖြါးေတာ့မွ ျဖဳတ္ေပးရတာလဲ ရွိတယ္။
• ကေလး မီးဖြါးေတာ့မယ္ ဆိုရင္ ဗိုက္နာတာနဲ႔ သားအိမ္ဝက စပြင့္လာမယ္။ လက္တေခ်ာင္းစာ၊ ၂ ေခ်ာင္းစာ စသျဖင့္ ပြင့္ပြင့္လာေတာ့မယ္။ ၁ဝ စင္တီမီတာ အထိပြင့္ရင္ ကေလးဖြါးႏိုင္ျပီ။
• မီးဖြါဘို႔ရာ ဗိုက္နာေပမဲ့ သားအိမ္ဝက လံုေလာက္ေအာင္မပြင့္ရင္ ပြင့္ေဆးေပးရတာလဲ ရွိတယ္။ သားအိမ္ဝက ပြင့္ေပမဲ့ လံုေလာက္ေအာင္မနာရင္ ေဆးသြင္းေပးရတယ္။ အဲဒီ ျဖစ္စဥ္ ၂ ခု ဟန္ခ်က္ညီေနမွသာ ပံုမွန္ေမြးဖြါးတာျဖစ္တယ္။
• သားအိမ္ဝဟာ မဟဘဲ ပိတ္ထားသလိုေနေပမဲ့ မ်က္စိနဲ႔ မျမင္ႏိုင္ေအာင္ေသးတဲ့ပိုးေတြ ေကာင္းေကာင္းဝင္ႏိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ္ဝန္ဆိုရင္ ကေလးက ေရမြာအိပ္ထဲေနလို႔ လံုျခံဳတယ္။ ေရမြာ အိတ္ေစာေပါက္သူေတြကို ျမန္ျမန္ ေမြးေအာင္ လုပ္ေပးရတယ္။ အခ်ိန္ၾကာရင္ ပိုးဝင္တာနဲ႔ အာဟာရနည္းတာ ကေလးမွာျဖစ္လာေစႏိုင္တယ္။
• ေရာဂါပိုးေတြဟာ သားအိမ္အဝ ပိတ္ေနလဲ သားအိမ္ႏႈပ္ခမ္းေခၚတဲ့ Cervix ကို ကူးစက္ႏိုင္တယ္။ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြဆိုတာ အဲဒီေနရာမွာျဖစ္ရတာမ်ားတယ္။ ေရာဂါေတြျဖစ္လဲ သားအိမ္ႏႈပ္ခမ္းမွာသာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ သားအိမ္ ကိုယ္ထည္အထိေရာက္တာက နည္းတယ္။ ကင္ဆာလဲ အဲလိုဘဲ။
• ပြင့္ (ဟ) လာတဲ့ သားအိမ္ဝဟာ ကိုယ္ဝန္ပ်က္လို႔ျဖစ္ျဖစ္၊ သားအိမ္ျခစ္ျပီးလို႔ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေမြးလမ္းေၾကာင္းကေန ကေလးဖြါးလို႔ ျဖစ္ျဖစ္ ျပီးစီးတာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို ျပန္ပိတ္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ကေလးဖြါးဘူးသူ တေယာက္ဟာ မေမြးဘူးသူထက္ ပိုသိသာမယ္။ တခ်ိဳ႕ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြဟာ တကယ္ကေလးမေမြးခ်င္ေသးဘဲ နည္းနည္းျဖစ္ျဖစ္ ဟေနတတ္တာရွိတတ္တယ္။ ေရာဂါမဟုတ္ပါ။
• မ်ိဳးဥထြက္မႈကိုေတာ့ ပိုးေသေဆးေတြက သက္ေရာက္မႈမရွိပါ။ မ်ိဳးဥထြက္တာက ေဟာ္မုန္းထြက္ျခင္းနဲ႔ ဆိုင္တယ္။ ဗက္တီးရီးယားေသေဆးေတြ မလိုဘဲေသာက္ရင္ မိႈပိုးေတြ ပြါးလာႏိုင္တယ္။ အျဖဴဆင္းတာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေဆးေၾကာ သန္႔ရွင္းတာမွာလဲ ပိုးေသေဆးေတြပါေနရင္ အဲလိုျဖစ္ႏိုင္တယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ

HIM

အျပည့္အစုံသုိ႔ »

၁။ မိန္းမကိုယ္သန္႔စင္တဲ့ေဆးရည္ PH Care တို႔ အေမႊးကၽြတ္ေဆး Fem တို႔ မိန္းမကိုယ္ထဲ၀င္ရင္ အႏၱရာယ္ျဖစ္ႏိုင္ပါသလား။
၂။ Latt acid ဆိုတဲ့ဆပ္ျပာနဲ႔ေဆးျပီးရင္ျဖစ္လာတာမ်ားပါတယ္ ဆရာ။ ဒီဆပ္ျပာမသံုးသင့္ဘူးထင္တယ္ေနာ္။
၃။ အမ်ိဳးသမီးေတြ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရးနဲ႔ပက္သက္ျပီး တင္ပါဦးဆရာ။ ေက်းလတ္ေန ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြ အဒီဘက္မွာ အားနည္းသလားလို႔။

တကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရး လိုတာထက္မပိုသင့္ပါ။ အဆန္းေတြ မသံုးသင့္ပါ။ ဗဂ်ိဳင္းနားမွာ အက်ိဳးရွိေစတဲ့ ပိုးေတြ ရွိေနတာ ေကာင္းတယ္။ သန္႔ရွင္းေအာင္ ေဆးေတြနဲ႔လုပ္ရင္ အေကာင္းေတြေရာ ေသေစျပီး မိႈပိုးဝင္လာေစတတ္တယ္။ ရိုးရုိးဆပ္ျပာနဲ႔ ေရသန္႔ဆိုရင္ လံုေလာက္ပါတယ္။ ေမႊးတိုင္း မေကာင္းပါ။ ေစ်းၾကီးတိုင္း မေကာင္းပါ။ အတြင္းခံ (ေကာ္တြန္) သာသံုပါ။ ဖံုးကြယ္ထားအပ္တဲ့ အတြင္းေနရာေတြ ပူေႏြး စိုထိုင္းေနတာ ၾကာရင္ မေကာင္းပါ။ ေရေဆးျပီး ေရကိုေျခာက္ေသြ႔ေစပါ။ ေလသလပ္တာ ျဖစ္ႏိုင္သေလာက္ လုပ္ေပးပါ။”

အမ်ိဳးသမီးေတြ အျဖဴဆင္းရင္
ရာသီလာေနခ်ိန္ဆိုတာ ပိုးဝင္ဘို႔ အေျခအေနေကာင္းတခုျဖစ္တယ္။ အျဖဴဆင္းလို႔ ေဆးေသာက္၊ ေဆးထည့္ေနရရင္ ရာသီလာေနခ်ိန္မွာလဲ ဆက္လုပ္ရမယ္။ အိမ္ေထာင္သည္ေတြဆိုရင္ ႏွစ္ေယာက္လံုးကို ေဆးတျပိဳင္တည္းကုသရမယ္။ အမ်ိဳးသမီး-မိန္းကေလးေတြမွာ အျဖဴဆင္းျပီး၊ ယားတာက ခဏခဏျဖစ္ေလ့ရွိတယ္။ မိႈ (ဖန္းဂတ္စ္) ပိုးဝင္လို႔ျဖစ္တယ္။ လိင္ဆက္ဆံမႈနဲ႔မဆိုင္ဘဲျဖစ္တတ္တယ္။ (ထရြိဳင္ကိုမိုးနပ္စ္) အမ်ိဳးအစားကေတာ့ လိင္ကတဆင့္ကူးစက္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးအဂၤါေနရာကို သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ရင္ ဆပ္ျပာက (အယ္လ္ကာလီ) ဓါတ္ပါတာမ်ိဳး မသင့္ပါ။ ေရေမႊးမသံုးပါနဲ႔။ ပိုးေသေဆးပါတဲ့ ေဆးေၾကာအရည္ မသံုးပါနဲ႔။ ဝါဂြမ္းနဲ႔လုပ္တဲ့ အတြင္းခံသာဝတ္ဆင္ပါ။ ရာသီလာစဥ္သံုးပစၥည္း သန္႔ပါေစ။ ေနရာကို ေျခာက္ေသြ႔ေနပါေစ။ မိုးရာသီမွာ အထူးဆင္ျခင္ပါ။ ခပ္စိုထိုင္းထိုင္းနဲ႔ ပူေႏြးေႏြးအေျခအေနကို ဖန္းဂတ္ေတြက ၾကိဳက္တယ္။

ကူးစက္ေရာဂါ မဟုတ္တာေတြ
အသံုးအေဆာင္ပစၥည္း၊ ေဆးဝါးေတြနဲ႔ ကိုယ္နဲ႔ မတည့္-မသင့္လို႔ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေမြးလမ္း သန္႔ရွင္းေအာင္ သံုးတဲ့ ဗဂ်ိဳင္းနားကို ျဖန္းေဆး-ပန္းေဆးနဲ႔ သုတ္ပိုးေသဆး ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္တယ္။ တခ်ိဳ႕ အေမႊးအၾကိဳင္ ဆပ္ျပာေတြ မတည့္ဘူး။ တခ်ိဳ႕ အဝတ္ေလွ်ာ္သံုး Fabric softeners ေတြနဲ႔ မတည့္ဘူး။ ကိုယ္ဝန္ မရေအာင္ထည့္တဲ့ IUCD ထည့္သူ ၅% မွာ ပိုးဝင္တတ္တယ္။

ဆရာဝန္မလိုတဲ့ အေထာက္အကူနည္းေတြ
(ေရာဂတ္) ဒိန္ခ်ဥ္ စားေပးသင့္တယ္။ (အင္တီ-ဟစ္တမင္း) လိမ္းေဆး၊ ထံုေဆးလိမ္းရင္ နာတာ၊ ယားတာ သက္သာေစမယ္။ Vinegar douches ဆိုတဲ့ (ဗဂ်ိဳင္းနား) သန္႔ေအာင္ ဗနီဂါနဲ႔ ေဆးေၾကာနည္း မသင့္ပါ။ မ-အဂၤါေနရာ သန္႔ရွင္းေရးကို လိုတာထက္ မပိုေစနဲ႔။ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ဟာ သူ႔အလိုလို သန္႔ေအာင္ၾကိဳးစားႏိုင္တယ္။ မိႈေတြက စိုထိုင္းျပီး ပူေႏြးတာကိုၾကိဳက္တယ္။ အတြင္းခံ (ေကာ္တြန္) သာသံုးပါ။ အတြင္းေနရာေတြကို ေလသလပ္ခ်ိန္ လုပ္ယူပါ။ လိင္ဆက္ဆံတာမွာ အထူးသတိထားပါ။ ပဋိဇီဝေဆးကို လိုမွသာသံုးပါ။

ေမြးလမ္းေၾကာင္းေရာင္တာ
သန္႔ရွင္းေရး နည္းလို႔လည္း ျဖစ္တတ္တယ္။ ပိုးက အဝတ္စိုလိုမ်ိဳးမွာ ၁ နာရီေလာက္ ရွင္ေနႏိုင္လို႔ အဝတ္စိုကို အတူသံုးမိရင္ ကူးႏိုင္တယ္။ ဖိုဆိုရင္ ယင္ဖိုေတာင္ မသန္းဘူးတဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာေတာင္မွ ဗက္တီးရီးယား အေရအတြက္ အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ ျဖစ္ရတတ္တယ္။ (ဗဂ်ိဳင္းနား) သန္႔ခ်င္လို႔ ပိုးသန္႔ေဆးပါတဲ့ ေဆးရည္သံုးရင္ ျဖစ္တာမ်ိဳး ေျပာတာပါ။ အဲလိုေဆးရည္ကို ဆရာဝန္မညႊန္ဘဲ မသံုးပါနဲ႔။

ေမြးလမ္းေၾကာင္းယားတာ
အပ်ိဳစင္ေတြအတြက္ အားနာရတယ္။ သူတို႔လဲျဖစ္ၾကတယ္။ အျဖစ္မနည္းပါ။ တခ်ိဳ႕မွာ တခါတေလသာ ျဖစ္ျပီး တခ်ိဳ႕ တာရွည္ျဖစ္တယ္။ တာရွည္နဲ႔ ခဏခဏ ျဖစ္ဖန္မ်ားရင္ ေနာင္မွာ ကင္ဆာအထိ ျဖစ္မလာဘူးလို႔ မေျပာႏိုင္ပါ။ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔၊ ရွားလြန္းပါတယ္။

ေအာက္ခံေရာဂါ တခုခုရွိေနလို႔ျဖစ္တာ မ်ားတယ္။ ေရာဂါရယ္လို႔ မဟုတ္ဘဲ အစိုဓါတ္ကေနလဲ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ အစိုဓါတ္ဆိုတာ ဆီးစိုေနတာ၊ ဝမ္းသြားတာ နဲနဲေပက်န္တာ၊ ေခြ်းထြက္မ်ားတာ။ အစားအေသာက္ထဲမွာ ကိုယ္နဲ႔ အဆင္မေျပတာ ဥပမာ ေကဖင္း၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီးနဲ႔ ေျမပဲ ပါေနတာေတြကေန ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။

ဗဂ်ိဳင္းနား အနံ႔ဆိုးေနတာျဖစ္ေနရင္ ဘာလုပ္ရမလဲ -
• အနံ႔ဆိုးက ေတာ္ေတာ္နဲ႔ မေပ်ာက္ေသးရင္ စိတ္ဖိစီးမႈ ရွိလာတတ္တယ္။ လူေတာသူေတာ တိုးဘို႔ရာမွာ အခက္အခဲ ရွိလာႏိုင္တယ္။
• တကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းမႈ နည္းလို႔လားဆိုျပီး သန္႔ရွင္းေရကို ပိုလုပ္ပါလိမ့္မယ္။ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ရာမွာ သတိထားစရာေတြ ရွိတယ္။ ေဆးဆိုင္ေတြက ေဆးေၾကာရည္တိုင္းက ေနရာတိုင္းအတြက္ မသံုးသင့္ပါ။ ပိုးရွိသမွ်ကို ေသေစတာ မေကာင္းပါ။ ကိုယ္ထဲ၊ ကိုယ္ေပၚမွာ ပိုးဆိုတာေတြ အျမဲရွိေနတယ္။ သူ႔ေရာမွာ သူ႔အမ်ိဳးအစားရွိေနတာက ေကာင္းတယ္။ ရွိသင့္တာေတြကု ရွင္းလိုက္ရင္ မွ်ေျခပ်က္မယ္။ ဗဂ်ိဳင္းနားကို ပိုးေသေဆးနဲ႔ ေဆးတာမ်ိဳးေၾကာင့္ မိႈ (ဖန္းဂတ္စ္) ပိုး ဝင္လာႏိုင္တယ္။
• (ဗဂ်ိဳင္းနား-ဖလိုရာ) ဆိုတာ သူ႔ဖါသူရွိေနသင့္တဲ့ ပိုးေတြကိုေခၚတယ္။ မိုက္ခရိုဖီးလစ္ ဗက္တီးရီးယားေတြ အမ်ားၾကီး ရွိတယ္။ (လက္တိုဗက္ဆီးလိုင္) ဆိုတာေတြက အဓိကက်တယ္။ အကာကြယ္ေပးေနတ့ဲ ပိုးမ်ိဳးသာျဖစ္တယ္။ အက္စစ္ဓါတ္ကို ထိန္းေပးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗဂ်ိဳင္းနားကို လိုတာထက္ပိုျပီး ေဆးေၾကာရင္ ဒီအက္စစ္ဓါတ္အေျခအေန ေျပာင္းသြားျပီး ပိုးသစ္ေတြ ဝင္လာေစႏိုင္တယ္။ အသစ္ဝင္တဲ့ပိုးေတြကို ေရာဂါရေစတဲ့ပိုးေတြလို႔ေခၚတယ္။
• အလြန္အကြ်ံေဆးေၾကာျခင္း၊ ေဆးျဖန္းျပီးေဆးေၾကာျခင္း၊ အဝတ္အစား တင္းၾကပ္ေနေအာင္ ဝတ္ဆင္ျခင္း၊ ဓါတုေဆးေတြ ဥပမာ အေမႊးအၾကိဳင္ပါတဲ့ေဆးေၾကာရည္၊ ပိုးေသေဆးဆပ္ျပာေတြသံုးရာကေန ဗဂ်ိဳင္းနားေရာင္တာနဲ႔ မိႈပိုးဝင္တာေတြျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။
• ကိုယ္ဝန္တားနည္း၊ ဗဂ်ိဳင္းနားထဲ ပစၥည္းထည့္ထားတာ၊ အသြင္းအထုတ္ လုပ္တာ၊ အတူေနတာမွာ စအိုလမ္းနည္းကို ဗဂ်ိဳင္းနားလမ္းနည္းနဲ႔တြဲျပီး ဆက္ဆံတာ၊
• အိမ္ေထာင္သည္ေတြဟာ အတူေနျပီးတဲ့ေနာက္ ဆီးသြားတဲ့ အေလ့အက်င့္ လုပ္သင့္တယ္။ ဗဂ်ိဳင္းနာထဲကို အသစ္ဝင္လာတဲ့ ပိုးေတြက ဆီးလမ္းကို ေရာက္လာမွာကို တားရာ ေရာက္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ မဂၤလာေဆာင္ကာစ သတို႔သမီး အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဟန္းနီးမြန္း ဆီးေအာင္တာ ျဖစ္ၾကရတယ္။
• မိန္းကေလးတိုင္း ကိုယ္နံ႔ မတူတတ္တာထဲမွာ ဒီေနရာက အနံ႔လဲပါတယ္။ သဘာဝပါ။ ရာသီဆင္းခ်ိန္မွာလဲ အနံ႔မတူ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ဆင္းတဲ့ရာသီေသြးက ေဟာင္းေနတာဆိုရင္ တမ်ိဳးျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေမ့ေလွ်ာ့ျပီး ရာသီလာတံုးသံုးတဲ့ Tampon ကို မထုတ္ဘဲထားမိရင္လဲ ျဖစ္တတ္တယ္။

မိန္းမကိုယ္ ယားျခင္း ျဖစ္ရင္ -
• Moisturisers (Emollients) ေဆးကို ခရင္၊ လိမ္းေဆးအေနနဲ႔ လာတယ္။ ဘာလို႔ ယားတာ ျဖစ္ျဖစ္ေနေန သက္သာေစမယ္။ ေဆးမ်ားသြားလို႔လဲ ကိစၥမရွိဘူး။
• ယားလို႔ ကုပ္ရင္ ပိုဆိုးေစတယ္။ အတတ္ႏိုင္ဆံုး မကုပ္မိေအာင္ ထိန္းပါ။ (ေကာ္တြန္) လက္အိတ္သံုးပါ။ လက္သည္း အတိုျဖတ္ပါ။ လက္သည္းနီဆိုးတာ သတိထားပါ။
• (ေကာ္တြန္) ၁ဝဝ% ခပ္ေခ်ာင္ေခ်ာင္ကိုသာ ဝတ္ဆင္ပါ။ အၾကပ္ေတြ မဝတ္ပါနဲ႔။
• အတြင္းခံကို ေန႔တိုင္းလဲလွယ္ပါ။ စိုထိုင္းတာမ်ားရင္ တေန႔တခါမက လဲပါ။
• ေနလို႔ရတဲ့ ေနရာ-အခ်ိန္ေတြမွာ အတြင္းခံ မဝတ္ဘဲေနပါ။ ေလသလပ္ခံပါ။
• ေရနဲ႔ ေန႔တိုင္း မိန္းမကိုယ္ကို အသာအယာ ေဆးေၾကာပါ။ Feminine hygiene sprays and douches ကရိယာေတြ၊ အသံုးအေဆာင္ေတြ မသံုးဘဲသာ ေဆးပါ။
• ေရကို အေပၚကေနေလာင္းခ်နည္းက စည္ပိုင္းထဲ စိမ္ခ်ိဳးတာထက္ ေကာင္းတယ္။
• ေရမေျခာက္ေသးခင္ အတြင္းခံ မဝတ္ပါနဲ႔။
• ဆံပင္ ေခါင္းေလွ်ာ္တာကို သီးသန္႔လုပ္ပါ။ တခ်ိဳ႕ ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္က ကိုယ္နဲ႔မသင့္တာျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• ဆပ္ျပာ၊ ေရေမႊး၊ ေခြ်းနံ႔ေပ်ာက္ေဆးေတြက ကိုယ္နဲ႔ သင့္-မသင့္ သတိထားပါ။ လိုမယ္ထင္ရင္ ေျပာင္းသံုးပါ။ မသံုးဘဲ ေနလို႔ရရင္ မသံုးပါနဲ႔။
• (ကြန္ဒြမ္) မွာ သုက္ပိုးသတ္ေဆးလဲ တြဲထားတာဆိုရင္ ကိုယ္နဲ႔ သင့္-မသင့္ ၾကည့္ပါ။
• ဆီးစပ္ေမႊး မရိတ္ပါနဲ႔။
• စိတ္ဖိအား မ်ားေနရင္ ေလွ်ာ့ခ်ပါ။
• သန္႔ရွင္းေရးလုပ္တာမွာ (ထိုင္ေနတဲ့ အေနအထားမွာ) လက္ကို ေရွ႕ကေန ေနာက္ဖက္ဆီသာ တလမ္းသြား လႈပ္ရွားပါ။
• ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားေနရင္ ေလွ်ာ့ခ်ပါ။

ေဒါက္တာတင္ေဆြ အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ကြ်န္ေတာ္တို႔ဇနီးေမာင္နွံ အိမ္ေထာင္က်တာ ၄ လအတြင္းကိုဝင္ပါျပီ။ အိမ္ေထာင္စက်ကတည္းက တားေဆးမသံုးပါ။ ကြ်န္ေတာ္က အသက္ ၃၁ နွစ္၊ ဇနီးသည္က ၂၈ နွစ္ပါ။ ယခုအခ်ိန္ထိကိုယ္ဝန္မရေသးပါခင္ဗ်ာ။ စိုးရိမ္မိပါတယ္။ ကေလးလည္း လိုခ်င္လွပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို လမ္းညႊန္ေပးပါအံုးဆရာ။ ဘယ္လိုေဆးေတြေသာက္ဖို႔လိုမလဲ ဆိုတာရယ္၊ ဘယ္လိုေနထိုင္ျပဳက်င့္ရမယ္ဆိုတာနဲ႔ တျခားလိုအပ္တာေလးေတြလည္း ေျပာျပေပးပါအံုးဆရာခင္ဗ်ာ။

မိန္းကေလး တေယာက္ဟာ ေမြးလာကာစတံုးက မ်ိဳးဥေပါင္း ၁ သန္းကေန ၂ သန္းအထိရွိေနခဲ့တာပါ။ အပ်ိဳျဖစ္တဲ့ေနာက္ တလမွာ တဥႏွဳန္းနဲ႔ ထြက္လာတယ္။ ေသြးမဆံုးခင္အထိ တြက္ရင္ စုစုေပါင္း မ်ိဳးဥအေရအတြက္ ၃ဝဝ ကေန ၄ဝဝ ရွိမယ္။ အိမ္ေထာင္က်လို႔ ကေလး ၅ ေယာက္အေမျဖစ္ရင္ တကယ္တန္း အသံုးျပဳခဲ့ရတဲ့ မ်ိဳးဥေပါင္း ၅ ခုသာျဖစ္မယ္။ ကေလး မရေသးသူေတြ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေစဘို႔ရာ ကိုယ့္ရာသီကိုယ္ သိရမယ္။ ရာသီတလကို ေသြးစဆင္းေန႔ကေန တြက္တယ္။ တလဆိုတာ ၂၈ ရက္ကေန ၃၂ ရက္အထိရွိႏိုင္တယ္။ မ်ိဳးဥထြက္တာ လလည္ရက္မွာ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေပမဲ့ ၁၁ ရက္ကေန ၂၁ ရက္အတြင္းမွာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။

ရာသီဆင္းတဲ့ေနာက္ ၂ ရက္ကေန ၁၄ ရက္အတြင္းမွာ FHS ေဟာ္မုန္း ထြက္လာလို႔ မ်ိဳးဥအိမ္မွာရွိတဲ့ (ေဖၚလီကယ္လ္) ေတြကို ႏိႈးဆြေပးတယ္။ သားအိမ္ အတြင္းဆံုးအလႊာကိုလဲ ထူထဲလာေစတယ္။ အဖို-အမ မ်ိဳးစပ္ျပီးသားဥ Fertilized egg ကို Implantation တြယ္ကပ္ဘို႔ ျပင္ဆင္ေပးတာျဖစ္တယ္။

LH ေခၚတဲ့ ေနာက္ေဟာ္မုန္းတမ်ိဳးလဲ ထြက္လာမယ္။ သူကေန အရင့္မွည့္ဆံုးဥကို (ေဖၚလီကယ္လ္) ထဲကေန ထြက္လာေစတယ္။ သားအိမ္ဝမွာရွိတဲ့ အက်ိအခြ်ဲကလဲ ေခ်ာက်ိက်ိပိုျဖစ္လာျပီး (ဗဂ်ိဳင္းနား) ကေန ဝင္လာမဲ့ သုက္ပိုးဝင္ ဝင္လာႏိုင္ေအာင္ ေရလာေျမာင္းေပး လုပ္ေပးတာမယ္။

မ်ိးဥကလဲ မ်ိဳးဥအိမ္ကေနထြက္၊ သားအိမ္ျပြန္အေပါက္ဝထဲကိုဝင္၊ သားအိမ္ျပြန္တေလွ်ာက္ ဝင္လာမယ္။ လမ္းမွာတင္ အဖိုသုက္ပိုးနဲ႔ မ-မ်ိဳးဥေတြဆံုေပါင္းစပ္မႈ ျဖစ္မယ္။ မ-မ်ိဳးဥဟာ မ်ိဳးဥအိမ္ကထြက္ျပီးတဲ့ေနာက္ အဲလို သုက္ပိုးနဲ႔ မေတြ႔ရရင္ေတာ့ ၁၂-၂၄ နာရီထက္ပိုျပီး ဆက္ရွင္မေနဘူး။ သုက္ပိုးကေတာ့ ၃-၅ ရက္အထိ ရွင္သန္ေနႏိုင္တယ္။

ကေလးရခ်င္သူေတြ မ-မ်ိဳးဥရွင္သန္ေနတဲ့ ၂၄ နာရီနဲ႔အံကိုက္ သုက္ပိုးနဲ႔ေတြ႔ေအာင္ စီမံခ်က္ ေကာင္းေကာင္းခ်တတ္ဘို႔ လိုတယ္။ အေကာင္းဆံုးရက္ဆိုတာ မ-မ်ိဳးဥထြက္မဲ့ရက္ မတိုင္ခင္ ၁-၂ ရက္ေတြျဖစ္တယ္။ ရာသီတလဟာ ၂၈ ရက္ ျဖစ္သူေတြမွာ ရာသီစဆင္းတဲ့ေန႔ကေန ေရတြက္ရင္ ၁၂-၁၃-၁၄ ရက္ေန႔ေတြျဖစ္တယ္။

သတိတခုထားေစခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီ ၃ ရက္လံုးလံုး ေနႏိုင္သေလာက္ အတူေနမယ္ဆိုတာလဲ သိပ္ေကာင္းမယ္မဟုတ္ပါ။ ေယာက္်ားမွာ ဆက္ဆံမႈမ်ားလို႔ သုက္လႊတ္တာဆက္တိုက္မ်ားရင္ Sperm count သုက္ေကာင္ေရ အေရအတြက္ကို နည္းေစႏိုင္တယ္။

မိန္းမဘက္ကလဲ တြက္ရအံုးမယ္။ Ovulation မ်ိဳးဥထြက္ရက္ အေသအျခာသိခ်င္ရင္ Temperature ကိုယ္ပူခ်ိန္မွတ္တမ္း လုပ္ထားပါ။ မ်ိဳးဥတခု ထြက္သြားျပီး က်န္ေနတဲ့ (ေဖၚလီကယ္လ္) ကို Corpus luteum (ေကာပတ္စ္-လူတီယမ္) လို႔ ေခၚတယ္။ သူကေန ေဟာ္မုန္းေနာက္တမ်ိဳး ထြက္လာျပန္တယ္။ အဲဒီ Progesterone (ပရိုဂ်က္စတီရံုး) ကေန သားအိမ္ နံရံကို ထူထဲလာေအာင္ လုပ္ေပးမယ္။ ကိုယ္ဝန္အတြက္ ျပင္ဆင္ေပးတာပါဘဲ။ ဒီေဟာ္မုန္းတန္ခိုးေၾကာင့္ ကိုယ္ခႏၶာ အပူခ်ိန္ကို နဲနဲျမင့္တက္ေစမယ္။ မနက္အိပ္ရာႏိုးခ်ိန္ ဘာတခုမွ မလုပ္ကိုင္ေသးခင္ အပူခ်ိန္တိုင္းပါ။ အတိအက် မွတ္သားထားပါ။ Basal thermometer တခုကို ၁ဝ ေဒၚလာေပးရတယ္။ အၾကမ္းဖ်င္းေတာ့ သိႏိုင္တယ္ေပါ့။ ေဒၚလာ ၂ဝ-၅ဝ တတ္ႏိုင္ရင္ Ovulation kits ဝယ္သံုးပါ။ LH ေဟာ္မုန္း မ်ားမ်ားလာတာဟာ မ်ိဳးဥထြက္တာမို႔ ဆီးထဲပါေနတဲ့ LH levels ကို တိုင္းႏိုင္တယ္။ ေကာင္းတဲ့ ကရိယာနဲ႔ဆို ေန႔တိုင္းစစ္ႏိုင္လို႔ ၉၉% မွန္ႏိုင္တယ္။

သုက္ပိုးနဲ႔ မ်ိဳးဥ ေရစက္မဆံုႏိုင္ၾကရင္ေတာ့ Progesterone ေဟာ္မုန္းနည္းနည္းလာမယ္။ ၁၂-၁၆ ရက္အၾကာမွာ ပ်က္စီးသြားတဲ့ သားအိမ္အတြင္းလႊာက ေသြးနဲ႔ (တစ္ရွဴး) ေတြထဲမွာ မ်ိဳးမစပ္လိုက္ရတဲ့ မ်ိဳးဥပါေရာျပီး Menstruation ရာသီ အျဖစ္ဆင္းတယ္။ ေနာက္တလ စျပန္ပါလိမ့္မယ္။ ေသြးဆင္းေနတာ တခ်ိဳ႕မွာ ၃ ရက္၊ တခ်ိဳ႕ ၇ ရက္ၾကာမယ္။

ကေလးအေမျဖစ္ခ်င္သူ
• အသက္ ၃ဝ အရြယ္ က်န္းမာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတိုင္း လတိုင္းလတိုင္းမွာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ဘို႔အခြင့္အလမ္း ၂ဝ% ရွိတယ္။
• အသက္ ၂ဝ အရြယ္ က်န္းမာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတိုင္း လတိုင္းလတိုင္းမွာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ဘို႔အခြင့္အလမ္း ၅% ရွိတယ္။
• Foods rich in folic acids (ေဖါလစ္-အက္စစ္) မ်ားတဲ့အစားအစာ စားပါ။ Folic acids ေဆးေသာက္ပါ။
• Organic foods and green products (ေအာ္ဂဲနစ္) အစားအေသာက္ ေရြးခ်ယ္စားေသာက္ပါ။
• Plastics (ပလပ္စတစ္) ထုပ္ပိုးတာမ်ိဳး ေရွာင္ရွားပါ။
• အစားအေသာက္ဆင္ျခင္တာနဲ႔ ကိုယ္လက္ေလ့က်င္ခန္းလုပ္ျပီး ကိုယ္အေလးခ်ိန္ထိန္းပါ။
• Alcohol and caffeine အရက္၊ ေကဖင္း-ေဆးလိမ္ ေရွာင္က်ဥ္ပါ။

ကေလးအေဖျဖစ္ခ်င္သူ
• အသက္ ၄၅ ေက်ာ္ရင္ အခြင့္အလမ္း နည္းနည္းလာမယ္။
• Managing stress စိတ္ဖိအားေလွ်ာ့ခ်နည္း လုပ္ပါ။
• Alcohol and tobacco အရကိ၊ ေဆးလိပ္ ေရွာင္ပါ၊ ေလွ်ာ့ပါ၊ ျဖတ္ပါ။
• Weight ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ထိန္းပါ။
• Zinc (ဇင့္) ဓါတ္ပါတဲ့ အသား၊ ျဖဴေဖြးေနေအာင္ ခြ်တ္မထားတဲ့ အႏွံမ်ိဳးနဲ႔လုပ္ထားတဲ့ အစားအစာ၊ ပင္လယ္စာ နဲ႔ ဥေတြ စားပါ။
• Selenium ပါတဲ့ အသား၊ ပင္လယ္စာ၊ မိႈ၊ ျဖဴေဖြးေနေအာင္ ခြ်တ္မထားတဲ့ အႏွံမ်ိဳးနဲ႔လုပ္ထားတဲ့ အစားအစာ၊ အေစ့အဆံေတြ စားပါ။
• Vitamin E (ဗီတာမင္ အီး) ေသာက္ပါ။
• Testicles က်ား-အစိ (တက္စ္တိစ္) ကို ေအးေနေအာင္ သတိထားပါ။

Infertility links ကေလးမရႏိုင္ေသးျခင္း လင့္ခ္မ်ား
1. Clomiphene Citrate ကေလးမရႏိုင္သူမ်ားအတြက္ေဆး http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2012/05/clomiphene-citrate.html
2. Fertomid 50 mg မ်ိဳးဥေကြ်ေဆး http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2012/11/fertomid-50-mg.html
3. Infertility (1) ကေလးမရႏိုင္ေသးျခင္း (၁) http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2012/03/infertility-1.html
4. Infertility (2) ကေလးမရႏိုင္ေသးျခင္း (၂) http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2012/04/infertility-2.html
5. Infertility (3) ကေလးမရႏိုင္ေသးျခင္း (၃) http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2012/09/infertility-3.html
6. Infertility and Fallopian Tube Procedures သားအိမ္ျပြန္က်ဥ္းလို႔ ကိုယ္ဝန္မရႏိုင္ေသးျခင္း http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2012/04/fallopian-tube-procedures-for.html
7. Infertility and TB (1) တီဘီ ေဆးနဲ႔ ကေလးမရႏိုင္ေသးျခင္း (၁) http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2012/05/infertility-and-tb.html
8. Infertility and TB (2) တီဘီ ေဆးနဲ႔ ကေလးမရႏိုင္ေသးျခင္း (၂) http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2012/03/tb-and-infertility.html
9. Infertility Q and A ကေလးမရႏိုင္ေသးျခင္း အေမးအေျဖမ်ား http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2014/02/infertility-q-and.html
10. Infertility Treatments (1) ကေလးရေအာင္ ကုသနည္းမ်ား (၁) http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2012/03/infertility-treatments.html
11. Infertility Treatments (2) ကေလးရေအာင္ ကုသနည္းမ်ား (၂) http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2012/05/infertility-treatments-2.html

Dr. တင့္ေဆြ အျပည့္အစုံသုိ႔ »

အမ်ိ ဳးသမီးေတြဟာ ဓမၼတာရက္အတြင္းမွာ စိတ္အလိုမက်ျဖစ္တာမ်ိ ဳးေတြ၊ အေၾကာင္းမရွိ ၀မ္းနည္းတတ္တာမ်ိဳးေတြ၊ အလုပ္မွာ အဆင္မေျပတာမ်ိဳးေတြ ရွိတတ္ၾကပါတယ္။ တစ္လမွာတစ္ခါ စိတ္ခ်ဳပ္တည္းမႈေတြ၊ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈေတြ ႀကံဳေတြ႕ရၿမဲျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ရာသီလာခ်ိန္ခံစားရဲ႕ဖီလင္နဲ႔ အေတြးေတြကေတာ့ တူညီေနတတ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ သူတုိ႔ဒီလိုခံစားမႈေတြ ရွိေနခ်ိန္ ေဘးနားက လူေတြရဲ႕ နားလည္မႈနဲ႔အားေပးမႈကို လိုအပ္ၾကပါတယ္။ ဒီလုိအခ်ိန္ေတြမွာ သူတုိ႔ေတြးေလ့၊ ခံစားရေလ့ရွိတဲ့ အရာေတြကေတာ့

၁။ ၾကည့္ ဒီလိုေန႔မ်ိဳးမွ ရာသီလာရသလား။ ခရီးသြားမယ့္ရက္နဲ႔ေတာ့ တိုက္ပါၿပီ။

ခရီးတစ္ခုခုသြားေတာ့မယ္ဆုိ အဲ့ဒီရက္က ရာသီလာမယ့္အခ်ိန္နဲ႔မွ လြတ္ရဲ႕လား။ ကြက္တိျဖစ္ေနၿပီလား ဆိုတာလည္း စဥ္းစားရတာအေမာပါ။ ရက္တိုက္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ အမ်ိ ဳးသမီးေတြအတြက္ စိတ္ပ်က္ရၿပီေပါ့။

၂။ရာသီလာရမယ့္ေန႔ျဖစ္ေနၿပီ။ ရက္ေတြေနာက္က်သြားတာလား ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္၀န္ေတြ ဘာေတြမ်ားရွိေနၿပီလား။

ရည္းစားခ်စ္သူရွိတဲ့သူ၊ ကိုယ့္ရည္းစားနဲ႔အတူေနၿပီးသြားတဲ့ မိန္းကေလးေတြရဲ႕ ဆိုက္ကို ပါပဲ။ လာမယ့္ရက္ထက္ ေနာက္က်ေနၿပီဆို ေခါင္းေျခာက္စရာကိစၥေတြ ျဖစ္လာၿပီေပါ့။

၃။ဗိုက္ေတြ တစ္ခ်ိန္လံုးေအာင့္ၿပီး ေနလို႔မေကာင္းဘူး။ ဘယ္လုိလုပ္ရပါ့မလဲ။

သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ပါတီလား၊ ႏိုး မသြားႏိုင္ပါဘူး။ ေမြးေန႔ပြဲလား။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ မလာပါရေစနဲ႔။ ဗိုက္ေတြက တစ္ခ်က္ခ်က္ထိုးေအာင့္လာတာ မခံစားႏိုင္ဘူး ဆိုတာမ်ိဳးကလည္း အမ်ိဳးသမီးေတြ ဓမၼတာအတြင္း ခံစားရတဲ့ ေ၀ဒနာေပါ့။

၄။စားရတာလည္း ဘာမွအရသာမရွိေတာ့သလိုပါပဲလား။

တစ္ခုခုစားမိတုိင္းလည္း အရသာမရွိသလိုလို၊ စားခ်င္စိတ္မရွိသလိုလိုနဲ႔ စိတ္ကအလိုလို ထုိင္းမႈိင္းေနတတ္ပါတယ္။

၅။ဘာ၀တ္၀တ္ တစ္ခုမွ အဆင္မေျပဘူး။ ၀တ္စရာလည္း မရွိေတာ့ဘူး။

အျပင္သြားခါနီး ဘာအက်ႍ၀တ္ရမွန္း မသိတာမ်ိဳး၊ ၀တ္တုိင္းလည္း အဆင္ေျပတယ္လုိ႕ မခံစားမိတာမ်ိဳးေတြေၾကာင့္ စိတ္ရႈပ္ရတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တတ္ျပန္ေရာ။

၆။ၾကည့္လုိက္တုိင္းဇာတ္ကားေတြကလည္း စိတ္မေကာင္းစရာခ်ည္းပဲ။ ငိုပဲငိုေနရေတာ့တာပဲ။

ဓမၼတာရက္အတြင္း မိန္းကေလးေတြဟာ စိတ္အားငယ္တာ၊ ၀မ္းနည္းေနတတ္တာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနတတ္တာမို႔ အရင္တုန္းက အားငယ္စရာလုိ႔ မခံစားမိတဲ့အရာေတြကိုေတာင္ ၀မ္းနည္းစရာလို႔ ျမင္ေနတတ္ပါတယ္။

၇။GYM ဘယ္လို႔သြားေဆာ့ရေတာ့မွာလဲ။

ဒီလိုအခ်ိန္မွာ ဘယ္သူက ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ခ်င္မွာလဲေနာ္။

၈။ရာသီလာတာရပ္သြားၿပီလို႔ ထင္တာ ဟာ မၿပီးေသးဘူး။ ေသခ်င္တယ္။

ကိုယ္က ရာသီၿပီးသြားၿပီအမွတ္နဲ႔ ေအးေဆးေနလုိက္ကာမွ မၿပီးေသးမွန္းသိသြားရလုိ႔ စိတ္ပ်က္သြားရတာမ်ိဳးကလည္း အာရံုေနာက္စရာတစ္မ်ိဳးပါပဲ။

၉။ခုေတာ့ လြတ္လပ္သြားၿပီ။ ေပ်ာ္စရာႀကီး။

ဓမၼတာၿပီးသြားတဲ့အခ်ိန္ ခံစားရတဲ့ လြတ္လပ္ေပ်ာ္ရႊင္မႈဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ေတာ့ တကယ့္ကို အဖိုးမျဖတ္ႏိုင္တဲ့အရာပါပဲ။

၁၀။ဟာ ရက္ကနီးလာၿပီ။ ေဆာင္စရာရွိတာေတြ ဘယ္သြားသြားယူသြားမွျဖစ္မယ္။

စိုးရိမ္ပူပန္စရာေတြထဲမွာ ရာသီလာခါနီး ဘယ္သြားသြား စိတ္မေျဖာင့္တာမ်ိဳးကလည္း တစ္ခုအပါအ၀င္ေပါ့။ ဘယ္သြားသြား အမ်ိဳးသမီးသံုးပစၥည္းေတြ ထည့္သယ္သယ္သြားေနရတာကိုက အာရံုေနာက္စရာေပါ့။

Ref:womenshealthmag.com
Trend Myanmar

အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ဓမၼတာမမွန္ျခင္းေတြ၊ ဓမၼတာလာစဥ္ နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္းေတြက ပ်ိဳေမတို႔ရဲ႕ဘ၀မွာ ရာသီေပၚကာစကေနစျပီး ေသြးဆံုးသည္အထိ ဒုကၡေပးေနတတ္ၾကတယ္။ ဘယ္ေလာက္ စိတ္ဒုကၡေရာက္ေရာက္ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းရမွာျဖစ္လို႔ ပ်ိဳေမတို႔အတြက္ နည္းလမ္းေကာင္းေလးေတြ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

ဤေဆာင္းပါးကို ဂႏၲဝင္ မဂၢဇင္းမွ ေရးသားတင္ဆက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

ေဆးဖက္၀င္အပင္မ်ား (Teas and herbs)

လက္ဖက္နက္၊ လက္ဖက္စိမ္း ၊လက္ဖက္ျဖဴ တို႔ထဲကမွ မိမိႏွစ္သက္ရာတစ္မ်ိဳးကို ေသာက္သံုးေပးပါ။ အရသာအတြက္ သင္ၾကိဳႏွစ္သက္သလို (သံပရိုသီး၊ ပ်ားရည္၊ ႏို႔)မ်ားျဖင့္ တြဲဖက္ေသာက္သံုးႏိုင္ပါတယ္။ မီးဖိုေခ်ာင္သံုးဟင္းခတ္အေမႊးအၾကိဳင္မ်ားျဖစ္တဲ့ ဂ်င္း၊နံနံ တို႔ကိုလည္း ေန႔စဥ္စားေသာက္ေနတဲ့ အစားအစာမ်ားထဲတြင္ ထည့္သြင္းစားသံုးေပးႏိုင္ပါတယ္။

ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ႏွင့္ သစ္သီး၀လံမ်ား

ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ႏွင့္ သစ္သီး၀လံမ်ားက ခႏၶာကိုယ္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ဗီတာမင္ (vitamins) ႏွင့္ မင္နရယ္(minerals) မ်ားစြာကို ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ရာသီအလိုက္ လတ္ဆတ္ေသာ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္မ်ားႏွင့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ား စားသံုးျခင္းဟာ အေကာင္းဆံုးအာဟာရကို ေပးစြမ္းႏိုင္ပါတယ္။

သစ္ေစ့မ်ား

သစ္ေစ့ေတြကေတာ့ သေရစာမ်ားအျဖစ္လည္း စားသံုးႏိုင္သလို အသုပ္မ်ားႏွင့္လည္း တြဲဖက္စားသံုးႏိုင္ပါတယ္။ ဇီရာေစ့ ႏွင့္ ႏွမ္းေစ့ ေတြက ဓမၼတာမမွန္ျခင္းအတြက္ အေကာင္းဆံုး ျဖည့္စြက္စာေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ပ်ားရည္ေႏြးေႏြးေလးနဲ႔ တြဲဖက္စားေသာက္မယ္ဆိုရင္ ပိုျပီး အာဟာရရွိပါတယ္။

သေဘၤာသီး

တခ်ိဳ႕ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာဆိုရင္ သေဘၤာသီးအစိမ္းကို စားျခင္းျဖင့္ ေသြးဆံုးခ်ိန္မွာျဖစ္တတ္တဲ့ ေ၀ဒနာေတြကို ေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပံုမွန္ ရာသီမမွန္ျခင္းေတြမွာလည္း သေဘၤာသီးအစိမ္းကို စားသံုးေပးႏိုင္ပါတယ္။

ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ျခင္း

အားအင္သိပ္မသံုးရတဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ိဳးလုပ္ေပးျခင္းကလည္း ဓမၼတာပံုမွန္ျဖစ္ေစရန္ အေထာက္အကူေပးပါတယ္။ ေရကူးျခင္းနဲ႔ ေယာဂက်င့္စဥ္လို ေလ့က်င့္ခန္းမ်ိဳးကို မိနစ္ ၃၀ႏွင့္ မိနစ္ ၆၀ ၾကားမွာ ေန႔စဥ္ ပံုမွန္လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။

ေဖာ္ျပပါနည္းလမ္းေကာင္းမ်ားသည္ လူေပၚမူတည္ျပီး အက်ိဳးသက္ေရာက္ပံုျခင္းကြဲျပားျခားနားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မိမိခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ကို သံုးသပ္ျပီး သင့္ေလ်ာ္မယ့္ နည္းလမ္းကိုအသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ နည္းလမ္း (၅)ခုထဲက အနည္းဆံုးတစ္ခုကေတာ့ ပ်ိဳေမတို႔ရဲ႕လစဥ္ ျပႆနာအတြက္ ေဆးစြမ္းေကာင္းေလးတစ္ခြက္ျဖစ္လာမွာပါ။

Gandawin Magaazine အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ရာသီေစာေပၚသည္ျဖစ္ေစ၊ ေနာက္က်ေပၚသည္ျဖစ္ေစ၊ နည္းလာသည္ျဖစ္ေစ၊ မ်ားလာသည္ျဖစ္ေစ၊ အားလံုးကို ရာသီမမွန္ျခင္းဟုသတ္မွတ္ပါတယ္။ ရာသီမမွန္ရတဲ့အေၾကာင္းအရင္းေတြက ဘာေတြလဲဆိုတာ ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္။ ဤေဆာင္းပါးကို ဂႏၲဝင္ မဂၢဇင္းမွ ေရးသားတင္ဆက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

ကိုယ္၀န္ရွိျခင္း

ကိုယ္၀န္ရွိလာျပီ ဆိုရင္ေတာ့ ရာသီလာတာ နည္းသြားျခင္း၊ ေနာက္က်ေနျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚျပီး ေနာက္ဆံုး လံုး၀ရပ္တန္႔သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားျခင္း

စိတ္ဖိစီးမႈမ်ာျခင္းကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အျဖစ္အမ်ားဆံုး ရာသီမမွန္ေစတဲ့ အခ်က္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

အစားအေသာက္

ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္(carbohydrate) ေတြမ်ားတဲ့ အစားအစာ(ဥပမာ-ထမင္းျဖဴ၊ အခ်ိဳရည္မ်ား၊ အာလူးေၾကာ္) ေတြအလြန္အက်ဴးစားျပီး ၀လာရင္လည္း ေဟာ္မုန္း(hormones) ထုတ္လုပ္မႈအခ်ိဳ႕ကို ေျပာင္းလဲေစႏိုင္ျပီး သားဥေၾကြခ်ိန္ေျပာင္းလဲသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အားကစားႏွင့္ ေလ့က်င့္ခန္း

အင္မတန္ အင္အားစိုက္ထုတ္ရတဲ့ေလ့က်င့္ခန္းေတြေၾကာင့္ စြမ္းအင္ကုန္ခမ္းမႈ မ်ားသြားျပီး လစဥ္ရာသီလာခ်ိန္တြင္ အားနည္းသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

သားဆက္ျခားေဆးမ်ား

သားဆက္ျခားေဆးေတြေၾကာင့္လည္း ရာသီပံုမွန္လာျခင္းကို အေႏွာက္အယွက္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။

အရက္အလြန္အကၽြန္ေသာက္ျခင္း

အရက္အလြန္အကၽြန္ေသာက္သံုးျခင္းေၾကာင့္ အသည္းထိခိုက္သြားမယ္ဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီး hormones မ်ားကို ေကာင္းစြာ ထုတ္လုပ္ႏိုင္မွာမဟုတ္တဲ့အတြက္ ရာသီလာျခင္းကိုထိခိုက္ေစပါတယ္။

Polycystic ovary syndrome
သားဥအိမ္ထဲမွာ ရွိေသာ cyst ေခၚ အရည္အိတ္ေလးမ်ား ေျပာင္းလဲလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပၚလာတဲ့ ေရာဂါတစ္မ်ိဳးပါ။ ဒီေရာဂါမ်ိဳးကလည္း ပုံမွန္သားဥေၾကြခ်ိန္ကို ေျပာင္းလဲေစႏိုင္ပါတယ္။

ေသြးဆံုးျခင္း

ရာသီမမွန္ျခင္းေတြက ေသြးမဆံုးမွီ (၁၀)ႏွစ္ေလာက္ အလိုမွာစတင္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အသက္ (၄၀)ႏွင့္ (၅၀) ၀န္းက်င္ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာအျဖစ္မ်ားပါတယ္။

ေဆး၀ါးသံုးစြဲေနရသူမ်ား

ေဆး၀ါးပံုမွန္မွီ၀ဲေနျခင္းေၾကာင့္ ရာသီစက္၀န္းကို (၁)ရက္(၂)ရက္ေလာက္ ေနာက္က်ေစပါတယ္။ ေဆး၀ါးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အိစတိုဂ်င္(estrogen) ႏွင့္ ပရိုဂ်က္စတီရုန္း(progesterone) ထုတ္လုပ္မႈေတြကို အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစလို႔ျဖစ္ပါတယ္။

Premature ovarian failure
ဒီအေျခအေနမ်ိဳးဟာ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ထိမိျခင္း၊ ခြဲစိတ္ကုသမႈခံယူထားျခင္း ႏွင့္ ကင္ဆာေရာဂါရွင္မ်ားတြင္ chemo ေဆးသြင္းကုသျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

ကဲ ရာသီမမွန္ျခင္းေတြေၾကာင့္ စိတ္ဒုကၡေရာက္ေနၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေလးမ်ား ဒီေဆာင္းပါးေလးဖတ္ျပီး ဗဟုသုတရလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အားလံုးက်မ္းမာေပ်ာ္ရႊင္ၾကပါေစလို႔ ဆုေတာင္းေပးလိုက္ပါတယ္။

Gandawin magazine

အျပည့္အစုံသုိ႔ »

ရာနဲ႔ ခ်ီတဲ့ ႐ုရွလိုုလားသူ ဆႏၵျပသမားေတြက ယူကရိန္းအေရွ႕ဘက္ ဒန္ညက္စ္ၿမိဳ႕မွာ ေမလ ၃ ရက္ေန႔က အစိုုးရလံုုျခံဳေရးဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရဲ႕ စီးပြားေရးဥပစာေနရာေတြကိုု သိမ္းပိုုက္ေမႊေႏွာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။

တၿမိဳ႕လံုုးက ရုုရွလိုုလားသူေတြရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ က်ေရာက္ေနလိုု႔ ၀န္ထမ္းေတြေတာ့ အေဆာက္အဦေတြထဲမွာ ရွိမေနခဲ့ပါဘူး။ ဆႏၵျပသူေတြက အေဆာက္အဦေတြထဲက စာရြက္စာတမ္းေတြေရာ ယူကရိန္းအလံကိုုပါ မီးရိႈ႕ခဲ့ၾကပါတယ္။

လူဂန္႔စ္ၿမိဳ႕မွာလည္း ရုုရွလိုုလားသူ လက္နက္ကိုုင္ ဆႏၵျပသူေတြက ၿမိဳ႕တြင္း လံုုျခံဳေရးကိုု ထိန္းခ်ဳပ္ ထားလိုုက္ပါၿပီ။ ေမလ ၂ ရက္ေန႔ည ၁၁ နာရီကစကၿပီး စစ္အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒ စတင္ အာဏာသက္ေရာက္ၿပီး ေဒသခံေတြက အိမ္ထဲမွာပဲ ေနၾကဖိုု႔ အၾကံေပး ထားၿပီးၿပီလိုု႔ ဆႏၵျပသူေတြက ေျပာပါတယ္။

ေမလ ၂ ရက္ေန႔ကေတာ့ အာဂ်က္စာၿမိဳ႕မွာ ရုုန္႔ရင္းဆန္ခတ္ျဖစ္ခဲ့လိုု႔ အနည္းဆံုုး လူ ၄၂ ေယာက္ေသဆံုုးခဲ့တာပါ။ ယူကရိန္းအေရွ႕ဘက္က လူ ၄၅ သန္းရွိၿပီး ျပင္သစ္ႏုုိင္ငံေလာက္ က်ယ္တဲ့ ေဒသအတြင္း မတည္ၿငိမ္မႈေတြ ပိုုက်ယ္ျပန္႔လာမယ့္ အလားအလာေတြ ရွိေနပါတယ္။

ယူကရိန္း ႏိုုင္ငံတြင္း ရုုရွစကားေျပာသူေတြကိုု ကာကြယ္ေရးအတြက္ က်ဴးေက်ာ္ဖိုု႔ အခြင့္အေရး ရွိတယ္လိုု႔ ေျပာတဲ့ ရုုရွအစိုုးရကေတာ့ နယ္စပ္မွာ ေထာင္ေသာင္းခ်ီတဲ့ တပ္ေတြ လႊတ္ထားတာပါ။

ေသဆံုုးမႈေတြအတြက္ ယူကရိန္းနဲ႔ အေနာက္ႏိုုင္ငံက ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ေပးေနသူေတြမွာ တာ၀န္ရွိတယ္လိုု႔လည္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။

DVB Burmese အျပည့္အစုံသုိ႔ »