သမိုင္းဝင္ ကပ္ေရာဂါမ်ား (၃)
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
-
1/15/2014 08:00:00 PM
ဆစ္ဖလစ္ပိုး ေျခကုပ္ရထားျပီးျဖစ္တဲ့ ေနပယ္ကုိ တိုင္းျပည္မ်ိဳးစံုက လူေတြလာၾကျပီး ဆစ္ဖလစ္ပိုးေတြ တမင္တကာ သယ္ၾကတဲ့ ပြဲၾကီး ဆိုရေတာ့မွာပဲ။ ျပင္သစ္၊ စပိန္နဲ႔ ႏိုင္ငံေပါင္းစံုက ေၾကးစားေတြရယ္၊ သူတို႔ရဲ႕ ေနာက္လိုက္ေနာက္ပါ ေျဖေဖ်ာ္သူ “တပ္ေနာက္လိုက္” ျပည့္တန္ဆာေတြ အားလံုး ကိုယ့္ဌာေနျပန္ေတာ့ ဒီပိုးေတြ သယ္ယူသြားေလရဲ႕။ ဒါနဲ႔ပဲ ေရာဂါက ဆြစ္ဇာလန္၊ ဂ်ာမနီ ႏိုင္ငံေတြကုိ ျမန္ျမန္ပဲ ပြားသြားတယ္။ တစ္ႏွစ္ေလာက္ အတြင္းမွာ ဥေရာပေရာရွိ ျမိဳ႕တိုင္းလုိလုိမွာပဲ ဒီေရာဂါ ေရာက္ရွိသြားေတာ့တာပဲ။
လူေတြလည္း အဲဒီအခါက်ေတာ့ လန္႔ဖ်က္သြားၾကျပီး လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ကုသေရး၊ လူထုက်န္းမာေရး ျပႆနာေတြလည္း ႐ႈပ္ေထြးလာ ကုန္ၾကတယ္။ ဒီေရာဂါေၾကာင့္ အဲဒီေခတ္က ဆရာဝန္ေတြ ေဒါင္ခ်ာစိုင္း သြားခဲ့ရေသးတယ္။ ပထမေတာ့ သူတို႔သိႏွင့္ ထားတဲ့ ေရာဂါဆိုးၾကီး တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ေက်ာက္ၾကီး ေရာဂါနဲ႔ တူသေယာင္ေယာင္ ရွိတယ္ဆိုျပီး “အျပင္စား ေက်ာက္ၾကီး” လို႔ေတာင္ ေခဲခဲ့ၾကေသးတယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း “ျပင္သစ္” ေရာဂါလို႔ ေခၚၾကတယ္။
ကာကြယ္ေရးမွာလည္း ေက်ာက္ေရာဂါမွာလို ႏိုင္ငံျခားသားေတြ မဝင္ရဘူးဆိုတဲ့ ဥပေဒနဲ႔လည္း တားျမစ္ခဲ့ေသးတယ္။ ၁၄၉၇ မွာ ျပင္သစ္ျပည္မွာ ဒီေရာဂါရွိသူေတြဟာ ျပင္ပေလာကနဲ႔ လံုးဝ အဆက္ျဖတ္ထားရမယ္ဆိုျပီး တားျမစ္ခဲ့တယ္။ ဆက္သြယ္တာမိရင္ ေသဒဏ္လို႔ ဆိုတယ္။ ေနာက္ ဒီေရာဂါသည္ အားလံုးကုိ St. Germain (စိန္႔ဂ်ာမိန္း) ဆိုတဲ့ ေနရာမွာ စုျပီးထားတယ္။ မၾကာခင္ပဲ လူနာေတြ ျပည့္လွ်ံအန္ထြက္သြားလို႔ မတတ္ႏိုင္ၾကေတာ့ဘူး။ ေနာက္တခါ လူနာေတြကို Seine ျမစ္ထဲ ေရႏွစ္သတ္မယ္လို႔ ဥပေဒ ထုတ္လိုုက္ေသးတယ္။
ဒါလည္း အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္ၾကပါဘူး။ ဒီတားျမစ္ခ်က္ေတြဟာ မထိေရာက္ခဲ့ဘူး။ ဒီကပ္ၾကီးဟာ အထက္က တင္ျပခဲ့တဲ့အတိုင္း အႏွစ္ ၅၀၀ ေလာက္ (ယခုတိုင္) ဥေရာပကုိ ညႇဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ေနခဲ့တယ္။ ကမၻာ အရပ္ရပ္မွာလည္း ဒီလိုပဲ ျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါဟာ အီတလီမွာ အၾကီးအက်ယ္ စျဖစ္ျပီးေနာက္ ၁၆ ရာစုေလာက္မွာ အာရွတိုက္ကုိ ေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ သိရတယ္။ အိႏၵိယမွာေတာ့ ဒီေရာဂါဟာ အရင္ကမရွိခဲ့လို႔ “ႏုိင္ငံျခားသား ေရာဂါ” လို႔ ေခၚၾကတယ္။
ျမန္္မာျပည္ကုိ ဘယ္တုန္းက စေရာက္ခဲ့တယ္ဆိုတာ မွတ္တမ္းအတိအက် မရွိခဲ့ေပမယ့္ ၁၉၃၀-၃၉ နဲ႔ ၄၀ မွာေတာ့ အလြန္မ်ားေနျပီးဆိုတာ စာရင္းေကာက္ ထားတာရွိတယ္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ၾကီး အတြင္းမွာေတာ့ ပိုလာခဲ့ျပီး ထိပ္ေရာက္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ဆံုး ပဲနီစလင္ ေပၚလာမွပဲ ဒီေရာဂါကို ႏွိမ္နင္းလို႔ ရေတာ့တာ။ ပဲနီစလင္ကေတာ့ တကယ္အစြမ္းထက္တဲ့ ေဆးပါ။ ဆစ္ဖလစ္ကိုေတာ့ ေဆးတစ္ေခ်ာင္း ထိုးတာနဲ႔ မက္လွည့္ျပလိုက္သလို ေပ်ာက္ေစႏိုင္တယ္။
အရင္က ႏွစ္နဲ႔ခ်ီျပီး အဆိပ္အေတာက္ ျပင္းတဲ့ အာစာနစ္ပါတဲ့ ေဆးေတြကို သံုးခဲ့ေပမယ့္ ထိေရာက္မႈကေတာ့ ပဲနီစလင္ေလာက္ မရွိခဲ့ဘူး။ ဒီလို လြယ္လြယ္ ေဆးတစ္ေခ်ာင္း ထိုး႐ုံနဲ႔ အျပတ္ရွင္းပစ္လုိ႔ ရတဲ့ ကုထံုးကို ေတြ႕ရလုိ႔ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါ ဒီကမၻာ မ်က္ႏွာျပင္က ကြယ္ေပ်ာက္သြားမယ္လို႔ ထင္ခဲ့ၾကရင္ေတာ့ မွားတာပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ဒီေရာဂါဟာ အခုအထိ ရွိတုန္းပဲ။ ပဲနီစလင္ ေပၚလာျပီး ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာ အထိ ေရာဂါေတြ႕ရွိႏႈန္းဟာ ဆက္တိုက္ပဲ ထင္ရွားသိသာစြာ က်ဆင္းသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ေက်ာ္က စျပီး သိသိသာသာ တိုးခဲ့တာ ဆိုးဝါးတဲ့ အေျခ ျပန္ေရာက္သြားေတာ့တယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ ဆိုရင္ ၁၉၅၇ နဲ႔ ၁၉၇၁ အတြင္း ဆစ္ဖလစ္ ေတြ႕႐ွိမႈႏႈန္းဟာ ဒီအရင္ အလားတူအခ်ိန္ (ႏွစ္) ေတြထက္ သံုးေလးဆ (၇၀ % နီးပါး) တိုးလာတာ ေတြ႕ရတယ္။ အျခား အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ဒီအတိုင္းပဲ ႏႈန္းေတြတက္ေနလ်က္ပဲ။ ဒီလို ျဖစ္လာရတဲ့ အေၾကာင္းေတြကေတာ့ ကုစားစရာမရွိတဲ့ အေျခကေန လြယ္လြယ္နဲ႔ ကုလို႔ရတဲ့ ေရာဂါျဖစ္လာေတာ့ လူေတြက ဆစ္ဖလစ္ကို ေရွးကေလာက္ မေၾကာက္ၾကလို႔ ေပါ့ေပါ့ တန္တန္ လုပ္ၾကတာရယ္။ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး ၾကပ္တည္းမႈ၊ လူေနမႈစနစ္ ေျပာင္းလဲလာမႈ၊ တစ္နည္းဆို “ေခတ္မီ/ေခတ္ဆန္” လာမႈတို႔နဲ႔ ယွဥ္တြဲေနတာ ေတြ႕ရတယ္။
ဒီအေၾကာင္းေတြဟာ AIDS မွာလည္း ပတ္သက္ေနတာ ေတြ႕ရလိမ္မယ္။ ဒီျပင္ ဆစ္ဖလစ္၊ ဂႏိုရီးယား စတဲ့ “ကာလသားေရာဂါ” ရွိေနသူေတြဟာလည္း AIDS ျဖစ္ဖို႔ရာအေၾကာင္း ပိုရွိတယ္။ ဆစ္ဖလစ္ ေရာဂါဟာ AIDS ေရာဂါနဲ႔ တူတဲ့ အခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ လိင္စပ္ယွက္ရာမွ ကူးစက္ႏိုင္တယ္။ မိဘကေန ကေလးကို ေပးႏိုင္တယ္။ ေပၚစက တစ္ခါမွ မေတြ႕ဘူးခဲ့တဲ့ ေရာဂါ အသစ္စက္စက္မို႔ ဆရာဝန္ေတြ မ်က္စိလည္ျပီး မလုပ္တတ္ မကိုင္တတ္ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။
ေဒါက္တာ ေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္ ေရးသားေသာ “လူတိုင္းအတြက္ ထုိးတဲ့ ေခါင္းေလာင္း” စာအုပ္မွ ျပန္လည္ေရးသား ေဖာ္ျပထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
Author: HimB | ေဒါက္တာျမင့္ျမင့္ခင္
