ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အေရွ႕ဥေရာပခရီး
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
- 9/18/2013 08:34:00 AM
အေရွ႕ဥေရာပကို ကြန္ျမဴနစ္ႏုိင္ငံမ်ားဟု စစ္ေအးေခတ္တြင္းက သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီးတြင္ အေရွ႕ႏွင့္အေနာက္ဥေရာပဟူ၍ နယ္ေျမသတ္မွတ္ၿပီး ေနတိုးႏွင့္ ၀ါေဆာအဖြဲ႕ခြဲလိုက္ျခင္းက ဥေရာပကိုခြဲျခမ္းပစ္ခဲ့သည္။
ကုလသမဂၢ၏ သတ္မွတ္ခ်က္က ဘီလာ႐ုစ္၊ ဘူလ္ေဂးရီးယား၊ ခ်က္သမၼတႏိုင္ငံ၊ ဟန္ေဂရီ၊ ေမာ္လ္ဒိုဗာ၊ ပိုလန္၊ ႐ိုေမးနီးယား၊ ႐ုရွား၊ စလိုေဗးကီးယားႏွင့္ ယူကရိန္းတို႔သည္ အေရွ႕ဥေရာပျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဥေရာပသမဂၢက အေရွ႕ဥေရာပတြင္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းဥေရာပႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားကို ထပ္မံထည့္သြင္းသတ္မွတ္သည္။
မည္သို႔ဆိုေစ အေရွ႕ဥေရာပဟုဆိုလိုက္လွ်င္ ႐ုရွားႏွင့္ဆက္စပ္ျမင္ၾကၿပီး အေနာက္ဥေရာပဟုဆုိလိုက္လွ်င္ အရင္းရွင္လူေနမႈစနစ္ဦးေဆာင္သူ အေမရိကန္ႏွင့္ တြဲျမင္ေလ့ရွိၾကသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ထူေထာင္သည့္ ေခတ္မ်ားက ျမန္မာသည္ အေရွ႕ဥေရာပႏွင့္သာ အဆက္အသြယ္မ်ားခဲ့သည္။
ယခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အေရွ႕ဥေရာပခရီးစဥ္တြင္ ပိုလန္၊ ဟန္ေဂရီႏွင့္ ခ်က္သမၼတႏုိင္ငံတို႔သ႔ို သြားေရာက္သည္။ ခ်က္သမၼတႏိုင္ငံႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔၏ ဆက္ဆံေရးက ခ်က္သမၼတဗာ့ကလဗ္ဟာဗဲလ္ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ေႏြးေထြးလွသည္။ ျမန္မာအမ်ား ခ်စ္ခင္ေလးစားေသာ အႏုပညာရွင္ဟာဗဲလ္က သူသမၼတျဖစ္ေနစဥ္အတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ႏုိဗယ္ဆုအတြက္ အမည္တင္သြင္းျခင္းျဖင့္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးကို ပီပီျပင္ျပင္အားေပးခဲ့သည္။
၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏိုဗယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုခ်ီးျမႇင့္ခံရၿပီး ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးလႈပ္ရွားမႈအေပၚ ကမၻာကအာ႐ံုစိုက္လာၾကသည္။
“တန္ဖိုးထားမႈခ်င္းတူညီေနတဲ့ မိတ္ေဆြေတြဟာ အေကာင္းဆံုးမိတ္ေဆြေတြပါ”ဟု ကြန္ျမဴနစ္အလြန္ အေရွ႕ဥေရာပခရီးစဥ္အေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေျပာဆိုခဲ့သည္။ “ကြယ္လြန္သူသမၼတ ဗာ့ကလဗ္ဟာဗဲလ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ကၽြန္မတို႔တစ္ေတြဟာ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကို ဆာေလာင္ေတာင့္တမႈမွာ တူညီေနတဲ့အတြက္ ပင္လယ္သမုဒၵရာေတြ၊ တုိက္ႀကီးေတြျခားေနေပမယ့္ ကၽြန္မတုိ႔ဟာ မိတ္ေဆြေတြျဖစ္လာပါတယ္”
ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ကို ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစၿပီး ဒီမုိကေရစီလမ္းေပၚတက္လွမ္းစ အေရွ႕ဥေရာပတြင္ ျမန္မာက သင္ယူစရာမ်ားရွိေနသည္။ ပိုလန္ေရာက္ခ်ိန္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ပိုလန္သမၼတ ဘရြန္နီစေလာကိုမိုေရာဗ္စကီႏွင့္သာမက ညီၫြတ္စြာလြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္ရွားမႈကို တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ပထမဆံုးေရြးေကာက္ခံသမၼတေဟာင္း လက္ခ္ေ၀လဆာႏွင့္လည္း ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဒီမိုကေရစီ စလံုးေရစခါစျဖစ္ၿပီး ေခတ္ေဟာင္း၊ စနစ္ေဟာင္းကိုျပဳျပင္ရန္ စုိင္းျပင္းခါစပင္ရွိေနေသးသည္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္၊ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ေအာက္မွ လူေနမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ လူမ်ား၏စိတ္ဓာတ္မ်ားကို ျပဳျပင္ရန္အတြက္ ေရွ႕ကေျပာင္းလဲသြားေသာ ႏုိင္ငံမ်ားထံမွ ေလ့လာစရာရွိေနတာကေတာ့ အမွန္ပင္။ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္တြင္ ေနထုိင္ခဲ့သူမ်ားကို စနစ္သစ္တြင္ ကၽြမ္း၀င္ေအာင္ ေလ့က်င့္ရန္လိုေနသည္။ ဖိႏွိပ္မႈေအာက္မွ စထြက္ခ်ိန္တြင္ စည္းကမ္းရွိရန္၊ ဒီမုိကေရစီ၏အႏွစ္သာရကို နားလည္ရန္၊ ဒီမိုကေရစီလူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏တာ၀န္ကို ယူတတ္ရန္တုိ႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားကေထာက္ျပေနၾကသည္။ ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ျခင္းတြင္ ေအာင္ျမင္ျခင္း၊ မေအာင္ျမင္ျခင္းက လူထုက မည္မွ်အထိပါ၀င္မႈ ရွိ၊ မရွိဆုိသည့္အေပၚ မူတည္ေနသည္။ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းၿပီးသည္ဆိုေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ေသးေသာ ႏုိင္ငံမ်ားလည္း ရွိေနသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အေရွ႕ဥေရာပခရီးစဥ္မတုိင္မီႏွင့္ ခရီးစဥ္အတြင္း ေျပာဆုိခ်က္မ်ားကိုၾကည့္လွ်င္ သူသည္ ထိုအေျပာင္းအလဲကို ေအာင္ျမင္စြာေဆာင္ၾကဥ္းႏုိင္ခဲ့ေသာ အေရွ႕ဥေရာပသံုးႏုိင္ငံထံမွ အႀကံဉာဏ္မ်ား၊ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားကို ရယူမည္ဟု နားလည္ရသည္။
ဒီမိုကေရစီစနစ္ စတင္ထူေထာင္ၿပီး အေျခက်ေနၿပီးျဖစ္သည့္ အေနာက္ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကူညီလိုက္ေသာ္လည္း ျဖတ္သန္းမႈမတူညီၾကသည့္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပကတိအေျခအေနကို နားလည္ႏိုင္ျခင္းမရွိပါ။ တူညီေသာအေတြ႕အႀကံဳကို မၾကာေသးမီအခ်ိန္ကမွ ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့ၾကသည့္ အေရွ႕ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားက ပို၍ကူညီႏုိင္ၾကမည္ျဖစ္ရာ အေရွ႕ဥေရာပထံမွ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားရယူရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏အစီအစဥ္သည္ လက္ေတြ႕က်သည္ဟု ဆုိုႏိုင္သည္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ နီးကပ္လာၿပီျဖစ္ေသာ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ႏုိင္ငံတကာက သိသင့္ေသာအေျခအေနကိုလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူ၏ခရီးစဥ္အတြင္း သတင္းစကားပါးသည္။
လက္ရွိအေျခခံဥပေဒက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သမၼတေရြးခ်ယ္ခံရန္ တားဆီးပိတ္ပင္ထားသည္။ ထုိဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ျပည္တြင္းျပည္ပက တြန္းအားေပးေနေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္အထိ အေျပာင္းအလဲမေတြ႕ရေသးပါ။ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အစိုးရ၊ စစ္တပ္တို႔ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ရန္ ႀကိဳးပမ္းခ်က္မ်ားကို သိသိသာသာေတြ႕ရသည္။ မီဒီယာမ်ားအၾကား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုသံမ်ား သိပ္မေတြ႕ရေတာ့ပါ။ သို႔ေသာ္ ေရြးေကာက္ပြဲက နီးလာပါၿပီ။ အေမရိကန္ဦးေဆာင္သည့္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားက ေတာင္းဆိုေနသည့္ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္မႈမရွိလွ်င္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ျမန္မာ၏ဆက္ဆံေရးက မည္သို႔မည္ပံုေျပာင္းလဲႏုိင္မည္ကို မသိရေသးပါ။
“တကယ္လို႔ အစိုးရက အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ဖို႔အတြက္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို မေထာက္ခံဘူးဆုိရင္ အစိုးရဟာ စစ္မွန္တဲ့ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ စိတ္မ၀င္စားဘူးလို႔ပဲ ကၽြန္မတုိ႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ရပါလိမ့္မယ္”ဟု ဟန္ေဂရီတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေ၀ဖန္လိုက္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ႏုိင္ေျခကို သတင္းေထာက္တစ္ဦးက ေမးျမန္းရာတြင္မူ “တံခါးေတြကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ၾကာၾကာဖြင့္ထားသင့္တယ္လို႔ ကၽြန္မတို႔ ယံုၾကည္တယ္”ဟု ေျဖဆုိသြားသည္။ အေျပာင္းအလဲအေပၚ အစိုးရ၏ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာမႈမ်ားကို ဖြင့္ေျပာလုိက္သည့္ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းမွာပင္ အစိုးရႏွင့္ ဆက္လက္ၿပီး ယံုၾကည္ေရးတည္ေဆာက္ရန္ ႀကိဳးစားဦးမည္ဟု နားလည္ရသည္။ အစိုးရဘက္က အေျပာင္းအလဲလုပ္လာရန္လည္း အခြင့္အေရးေပးထားသည္ဟု ယူဆရသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ အရပ္သားတစ္ျဖစ္လဲ စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ပိုင္းႏွင့္ ယံုၾကည္ခ်က္ တည္ေဆာက္ေနေသာ္လည္း ယင္းယံုၾကည္မႈ၏ေရခ်ိန္ကို အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္မႈႏွင့္ တုိင္းတာေစာင့္ၾကည့္ရမည့္သေဘာ ျဖစ္ေနသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အႏိုင္ရႏုိင္သည္၊ မရႏုိင္သည္အပထားၿပီး ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ျပဳသည္အထိ စစ္တပ္ကယံုၾကည္မႈရွိႏုိင္ပါသလား။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေရြးခ်ယ္သည့္လမ္းက သူ႔ကို ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ တျခားအေရးပါသည့္ ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ကင္းကြာေစခဲ့ေၾကာင္း ေ၀ဖန္သံမ်ားလည္း ၾကားရသည္။
သို႔ေသာ္ တစ္ဖက္ကလည္း အစိုးရ၊ စစ္တပ္ႏွင့္ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္လွ်င္လည္း အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ဆုိသည္မွာ ပို၍ပင္အလွမ္းကြာေ၀းေပေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာျပည္အေျပာင္းအလဲကို ၀ိုင္း၀န္းႀကိဳဆုိၾကသည့္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားက ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရးတုိ႔ပူးေပါင္းမႈျဖင့္ ျမန္မာကို တ႐ုတ္၏ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈေအာက္ကထြက္ေအာင္၊ စီးပြားေရးအေျပာင္းအလဲျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္မည္ဟု ယူဆေကာင္းယူဆခဲ့ေပမည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဆက္ဆံေရးျပန္လည္စတင္ရန္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားအၾကား ေဆြးေႏြးမႈမ်ားစြာရွိခဲ့သည္။ အေမရိကန္ကြန္ဂရက္ကို ထုိစဥ္က ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေစ်းႀကီးေသာကုမၸဏီတစ္ခုကိုငွားရမ္းၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ မဲဆြယ္ေပးရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ဖူးသည္။ သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ထားဆဲအျဖစ္ေၾကာင့္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ သေဘာတူညီအားေပးမႈမပါဘဲ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ား၏ ျမန္မာအေပၚ သေဘာထားေျပာင္းလဲမႈ မျဖစ္ႏုိင္ခဲ့ပါ။ သို႔ေသာ္ ခရီးကအစမွာပင္ရွိေနေသးသည္။ ျမန္မာကလွမ္းသည့္ ေျခလွမ္းမ်ားအေပၚ တုံ႔ျပန္သြားမည္ဟု အေမရိကန္က အႀကိမ္ႀကိမ္ဆုိခဲ့သည္။ မွ်တေသာေရြးေကာက္ပြဲကသာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းအတြင္းသို႔ ပီပီျပင္ျပင္ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ၀င္ေရာက္ေစႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။
လက္ရွိအေျပာင္းအလဲမ်ားအေပၚ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မေစာၾကရန္လည္း အေရွ႕ဥေရာပခရီးစဥ္အတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သတိေပးလုိက္သည္။
“စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈကို ဖယ္ရွားတာဟာ မွန္ကန္တယ္လို႔ ကၽြန္မထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ဖယ္ရွားလိုက္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြအတြက္ အခုအခ်ိန္ဟာ အင္မတန္ကို အေရးႀကီးလာပါတယ္။ အေမရိကန္၊ ဥေရာပနဲ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြမွာျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကို ပကတိအတုိင္းၾကည့္ၾကၿပီး အေကာင္းျမင္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵမေစာၾကပါနဲ႔”ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဟန္ေဂရီတြင္ သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာဆုိလုိက္သည္။
“အေျခခံဥပေဒကိုမျပင္ဘဲနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဒီမိုကေရစီမရေသးဘူး”ဟုလည္း အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးက အဓိကက်ေၾကာင္းကို ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ျမန္မာလိုလားေသာ ဒီမုိကေရစီေရးေျပာင္းလဲမႈမွာ ဗီယက္နမ္၏ ေျပာင္းလဲမႈမ်ဳိးမဟုတ္ေၾကာင္း အေနာက္ႏုိင္ငံမွ ဥပေဒျပဳအမတ္မ်ားကို သိသာေစရန္လိုသည္ဟု အေမရိကန္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားသူ ဦးတင္၀င္းေအာင္ကဆုိသည္။ ျမန္မာ့အေျပာင္းအလဲအတြက္ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားဖယ္ရွားရန္ ဦးေဆာင္မဲဆြယ္ခဲ့သူ၊ ဗီယက္နမ္စစ္ျပန္လည္းျဖစ္သူ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္အမတ္ဂ်င္၀က္ဘ္က ျမန္မာကို ဗီယက္နမ္ႏွင့္ မၾကာခဏႏႈိင္းယွဥ္ေျပာဆိုခဲ့သူျဖစ္သည္။ ဗီယက္နမ္ကို ခ်မွတ္ထားသည့္ ကုန္သြယ္မႈပစ္ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈကို အေမရိကန္က ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ဖယ္ရွားေပးခဲ့သည္။ စီးပြားေရးပြင့္လင္းၿပီး ေျပာင္းလဲသြားေသာ္လည္း ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုေက်ာ္ၾကာမွ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ႏုိင္သည္ဟု သူကေျပာဖူးသည္။ ဆုိလုိသည္မွာ လြတ္လပ္မွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲက အခုျဖစ္ရန္ မလိုအပ္ေသးဆုိသည့္သေဘာပင္။ သို႔ေသာ္ ထိုေရြးေကာက္ပြဲသည္ပင္လွ်င္ လြတ္လပ္ေသာေရြးေကာက္ပြဲမဟုတ္ခဲ့ပါ။ အေျပာင္းအလဲတခ်ဳိ႕ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ပါတီကခ်ေပးေသာ အမတ္ေလာင္းမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ေနရဆဲျဖစ္သည္။
အေျပာင္းအလဲတြင္ တာထြက္ေစာခဲ့ေသာ္လည္း ပန္း၀င္ခ်ိန္ေနာက္က်ေနသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံက အမွန္တကယ္လုိလားေသာ အေျပာင္းအလဲကိုရရွိႏုိင္ရန္ အေရွ႕ဥေရာပတြင္ သြားေရာက္ေလ့လာေနေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈကို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ျမန္မာ့လႈပ္ရွားမႈကို စံနမူနာယူၿပီး ဥေရာပအလယ္ပိုင္းက ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းဆီကို ဦးတည္လႈပ္ရွားခဲ့ၾကတယ္လို႔ေတာင္ ကၽြန္မက ေတြးခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔က ပိုၿပီးျမန္ျမန္ဆန္ဆန္သြားခဲ့ၾကပါတယ္”
ဓာတ္ပုံ- ေအအက္ဖ္ပီ
ေရးသားသူ- ခင္ေမေဇာ္(၀ါရွင္တန္ဒီစီ)
7Day News Journal