Bleeding gums သြားဖံုးေသြးယိုျခင္း

ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္ - 11/02/2013 11:59:00 AM


(၁) ေသြးနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး တခု‌ေလာက္သိခ်င္တာ‌ေလး ‌ေမးခ်င္ပါတယ္ဆရာ။ ကြၽန္‌‌ေတာ့မိခင္ အသက္(၅၁) ဒီ‌ေန႔မနက္‌‌ေလးတင္ သြားဖံုး ၾကားထဲက‌ေသြးထြက္လာပါတယ္။ တစိမ့္စိမ္ထြက္‌‌ေနသျဖင္‌့ မၾကာခဏ‌ေထြးထုတ္ပစ္‌‌ေနရပါတယ္။ ႏွလံုး‌ေရာဂါ၊‌ေလးဘက္နာ‌ေရာဂါ ႐ွိသည္‌့အျပင္ သားအိမ္ကိုလည္‌း လြန္ခဲတဲ့ ၄ ႏ‌ွစ္‌‌ေလာက္ကထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒ‌ီလို‌ေသ‌ြးထြက္တာဟာ စိုးရိမ္ရလား၊ အ‌ေသးအမႊား‌ေရာဂါလား သိခ်င္ပါတယ္။
(၂) ကၽြန္ေတာ္ မနက္အိပ္ယာထျပီး မ်က္ႏွာသစ္တဲ့အခ်ိန္တိုင္းမွာ ပလုပ္အရင္က်င္းပါတယ္ (သြားမတိုက္ခင္)။ ပလုပ္က်င္းလိုက္တာနဲ႔ ေသြးနည္းနည္းပါလာတယ္။ ေနာက္ သြားတိုက္ေတာ့လည္း ေသြးထြက္လာတယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ တခါတေလ ေသြးခဲအဖတ္ေလးေတြပါ ပါတယ္။ သြားတိုက္ေဆးကို colgate သံုးျပီး သြားတိုက္တန္ကို berman သံုးပါတယ္။ မနက္တခါ ညတခါ တိုက္ပါတယ္။ ေသြးထြက္တာကို ေပ်ာက္ေအာင္ ဘာလုပ္သင့္ပါသလဲ။

သြားဖံုးကေန ေသြးယိုလာတာဟာ သာမန္ကာရွန္ကာ ျဖစ္ႏိုင္သလို၊ Gum disease သြားဖံုးေရာဂါရွိေနတာလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ခဏခဏ ေသြးယိုရင္ Leukemia (လူကီးမီးယား) ေသြးကင္ဆာ၊ Bleeding and platelet disorders ေသြးယိုေရာဂါေတြကို သံသယရွိဘို႔ လိုတယ္။
Inadequate plaque သြားနဲ႔ သြားဖံုး ထိစပ္ေနတဲ့ေနရာက ရွင္းထုတ္စရာေတြကို ကုန္ေအာင္ မလုပ္တာကေန အမ်ားဆံုးျဖစ္ႏိုင္တယ္။ Gingivitis ဆိုတဲ့ သြားဖံုးေရာင္တာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ မရွင္းဘဲထားတာေတြက Tartar ဆိုတာျဖစ္လာျပီး ၾကာရင္ ေသြးယိုမယ္၊ ကံမေကာင္းရင္ Periodontitis ေမးရိုးအထဲေရာင္တာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ 

တျခားျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းခံေတြရွိတယ္။
• Any bleeding disorder ေသြးယိုတတ္သူ၊ 
• Dengue fever ေသြးလြန္တုပ္ေကြး၊
• Brushing too hard သြးတိုက္တာၾကမ္းတမ္းတာ၊ 
• Hormonal changes during pregnancy ကိုယ္ဝန္ရွိစ ေဟာ္မုန္း အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္၊ 
• Idiopathic thrombocytopenic purpura ေသြးေရာဂါတမ်ိဳး၊ 
• Ill-fitting dentures သြားတုတပ္တာ အထာမက်၊
• Improper flossing သြားသန္႔ရွင္းေရးလုပ္တာ မမွန္ကန္၊
• Infection ေရာဂါပိုးဝင္တာ၊ 
• Leukemia (လူကီးမီးယား)၊ 
• Scurvy ဗီတာမင္ စီ နည္း (စကာဗီ) ေရာဂါ၊ 
• Blood thinners ေသြးက်ဳဲေဆးေသာက္ေနရသူ၊ 
• Vitamin K deficiency ဗီတာမင္ ေက နည္းေနသူ။

Blood CBC ေသြးစစ္တာ၊ X-rays ဓါတ္မွန္ရိုက္တာ လိုခ်င္လိုမယ္။ Bleeding time ေသြးယိုၾကာခ်ိန္ နဲ႔ Clotting time ေသြးခဲၾကာခ်ိန္ မ်ားေနရင္ ေဆးကုရမယ္။ ပံုမွန္ Bleeding time = ၂-၉ မိနစ္။ Clotting time = ၅-၈ မိနစ္။ Disseminated intravascular coagulation, Haemophilia, Thrombocytopenia, Liver failure, Uremia, Congenital afibrinogenemia, Factor V deficiency နဲ႔ Factor X deficiency ေသြးေရာဂါေတြ မဟုတ္တာ ဆရာဝန္က စစ္ေဆးမယ္။ 

အၾကံျပဳခ်က္ -
- Plaque removal အတြက္ သြားဆရာဝန္နဲ႔ ၆ လ တခါျပသင့္တယ္။ 
- သြားတိုက္တာ နည္းမွန္ရမယ္။ သြားတိုက္တံ ေရြးတာ မေပ်ာ့လြန္း-မမာလြန္းတာ ေရြးပါ။ 
- အစာစားျပီးတိုက္တဲ့ အက်င့္က ေကာင္းတယ္။ 
- ခံတြင္းသန္႔ေပးဘို႔ Salt water ဆားရည္ ဒါမွမဟုတ္ Hydrogen peroxide (ဟိုက္ဒရိုဂ်င္-ပါေအာက္ဆိုဒ္) ေကာင္းတယ္။
- ေၾကာညာျပီးေရာင္းတဲ့ Mouthwashes ပါးစပ္ေဆး ေဆးရည္ထဲမွာ Alcohol ပါတာ မေကာင္းပါ။ 
- သြားကို Flossing တပါတ္ ၂ ခါလုပ္ပါ။ 
- သြားရည္စာ ခဏခဏစားသူေတြ စားျပီးတိုင္း ပါးစပ္မေဆးရင္ မေကာင္းပါ။ 
- အခ်ိဳေလွ်ာ့စားတာ ေကာင္းတယ္။ 
- ဗီတာမင္ စီ နဲ႔ ေက မနည္းေအာင္ မွ်တတဲ့အစားအစာ စားေသာက္ပါ။
- Calcium (ကယ္လ္စီယမ္) ေသာက္တာလဲ ေသြးယိုတာအတြက္ အေထာက္အကူျပဳတယ္။ 
- ေဆး-ေဆးလိပ္ မေကာင္းပါ။ 
- Aspirin (အက္စ္ပရင္) ေဆးကို တကယ္မလိုဘဲ မေသာက္ပါနဲ႔။
- ေသြးယိုလာရင္ ေရေအးဝတ္နဲ႔ ဖိထားပါ။
- Bleeding gums (1) သြားဖံုးေသြးယိုျခင္း (၁) နဲ႔ တြဲဖတ္ပါ။

Dr. Tint Swe