အႁမႊာကိုယ္၀န္ေဆာင္ျခင္း
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
-
12/27/2013 06:00:00 AM
အႁမႊာေလးေတြ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ရျခင္းဟာ ဦးစားေပးၿပီး ေစာင့္ေရွာက္ရတဲ့ high risk ကိုယ္၀န္အမ်ိဳးအစားထဲမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။ အႁမႊာဆိုတာဟာ သေႏၶသားႏွစ္ဦးႏွင့္ အထက္ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းကို သားအိမ္ထဲမွာ လြယ္ၿပီး ကိုယ္၀န္ေဆာင္ရျခင္းကို ဆိုလိုပါတယ္။
အႁမႊာသေႏၶသားေတြ သေႏၶေအာင္မမ်ိဳးဥတစ္လံုးထဲကေနျဖစ္တဲ့ အႁမႊာဆိုရင္ေတာ့ သေႏၶေအာင္ “မမ်ိဳးဥ”ကေန ဆဲလ္ကြဲပြားၿပီး ျဖစ္ရတာပါ။ အဲဒီလို ျဖစ္ထြန္းလာတဲ့ အႁမႊာေတြဟာ ခၽြတ္စြတ္နီးပါးတူတဲ့ identical or monozygotic twins ေတြျဖစ္ပါတယ္။ သုက္ပိုးတစ္ေကာင္စီရယ္၊ မတူညီတဲ့ မမ်ိဳးဥေတြကေန ျဖစ္လာတဲ့အႁမႊာေတြကိုေတာ့ dizygotic twins လို႔ေခၚပါတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ သာမန္ေမာင္ႏွမ၊ ညီ အစ္မေတြကို ႐ုပ္ဆင္႐ံု၊ တစ္ခါတစ္ရံ ႐ုပ္မတူညီၾကပါဘူး။
လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္းမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအတြင္း အႁမႊာေမြး အေရအတြက္မ်ားလာပါတယ္။ ဒါဟာမိခင္ရဲ႕ ကိုယ္၀န္စေဆာင္ခ်ိန္ အသက္ႀကီးလာျခင္း၊ ဖန္ႁပြန္သေႏၶသားလို နည္းလမ္းေတြနဲ႔ ကိုယ္၀န္ရယူမႈမ်ားလာျခင္းေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အႁမႊာကိုယ္၀န္ကို ႐ိုး႐ိုးကိုယ္၀န္လိုပဲ အာထရာေဆာင္းကေန သိရွိလာႏိုင္ပါတယ္။ လကၡဏာေတြ အေနနဲ႔ကေတာ့ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ သာမန္ထက္ပိုတက္လာျခင္း၊ အစား ပိုစားျခင္း၊ သာမန္ကိုယ္၀န္အရြယ္ ထက္ ပိုႀကီးျခင္း၊ ျပင္းထန္တဲ့မနက္ခင္း ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း၊ ကေလးလႈပ္ျခင္းကိုႏွစ္ ေနရာနဲ႔အထက္ ခံစားရျခင္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အႁမႊာကိုယ္၀န္ဟာ မိခင္ကိုေရာ ကေလးကိုပါ ဂ႐ုစိုက္ေပးရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အခ်ိန္မတိုင္မီ ေစာေမြးျခင္း၊ ေသြးအားနည္းျခင္း၊ ေမြးရာပါ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈ သာမန္ ထက္ပိုႏိုင္ျခင္း၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါ၊ ကိုယ္၀န္ပ်က္က်ျခင္းေတြလို ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႕ႏိုင္လို႔ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အႁမႊာကိုယ္၀န္ေဆာင္တာကို သိသိခ်င္း ပံုမွန္ထက္ပိုၿပီး ကိုယ္၀န္ေစာင့္ ေရွာက္မႈေတြကို ခံယူသင့္ပါတယ္။
Identical or mornzygotic twins
သမေအာင္ မမ်ိဳးဥတစ္ခုတည္းကေန ျဖစ္လာတဲ့ အႁမႊာေတြျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ ထပ္တူနီးပါး တူညီတဲ့ မ်ိဳးဗီဇေတြကို အတူတူ ပိုင္ဆုိင္ၿပီး တူညီတဲ့လိင္ျဖစ္ပါတယ္။ ခၽြတ္စြတ္တူတဲ့ အႁမႊာေတြေမြးႏိုင္ဖို႔ကိုေတာ့ လုပ္ယူလို႔မရပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ မ်ိဳး႐ိုး၊ အသက္၊ လူမ်ိဳး၊ ယခင္အႁမႊာေမြးဖူးျခင္းနဲ႔ သေႏၶေအာင္ကုသမႈမ်ားက ခၽြတ္စြပ္တူအ ႁမႊာကိုယ္၀န္ေဆာင္ျခင္းကို လႊမ္းမိုး မႈမရွိပါဘူး။
Non identical or dizygotic twins
ဒီအမ်ိဳးအစားကေတာ့ တၿပိဳင္တည္းေႂကြတဲ့မမ်ိဳးဥႏွစ္လံုးမွာ သေႏၶ ေအာင္ၿပီး ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အႁမႊာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ဟာ မတူညီတဲ့မ်ိဳးဗီဇေတြကို ပိုင္ဆိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အသက္၊ လူမ်ိဳး၊ ယခင္ အႁမႊာကိုယ္၀န္ေဆာင္ဖူးျခင္း၊ မ်ဳိး႐ိုး လိုက္ျခင္းနဲ႔သေႏၶေအာင္ကုထံုးေတြက လႊမ္းမိုးမႈရွိတဲ့အတြက္ လုပ္ယူလို႔ရႏိုင္တဲ့ အႁမႊာကိုယ္၀န္ျဖစ္ပါတယ္။ အႁမႊာဟာလည္း လိင္မတူညီတဲ့ အႁမႊာေရာ၊ တူညီတာေရာ ျဖစ္ပါ တယ္။
သံုးႁမႊာပူးအထက္
သံုးႁမႊာပူးအထက္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ျခင္းကေတာ့ ရွားပါးပါတယ္။ ေမြးဖြားလာတဲ့ ကေလးေတြဟာ ခၽြတ္စြပ္တူတာေရာ မတူတာေရာ ႏွစ္မ်ိဳး စလံုး တြဲေမြးတာေရာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
သက္ႏွင္း
Health Updates Journal
