တညင္းသီး အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
-
5/17/2014 12:34:00 PM
တညင္းသီးကုိ English လုိ Djenkol Bean လုိ.ေခၚၿပီး၊ သူ.ရဲ.Scientific name ကေတာ. Pithecolobium -lobatum လုိ.ဆုိပါတယ္။ တညင္းသီးမွာ လူကုိအက်ဳိးျပဳတဲ. ဗီတာမင္ဓာတ္ပါ၀င္မႈ မ႐ွိပါဘူး။ သူ.မွာ ပါ၀င္တာကေတာ. လူကုိ ဒုကၡေပး ႏုိင္တဲ. အဆိပ္ဓာတ္ပါ။ တညင္းသီးမွာ Djenkolic acid ဆုိတဲ. အဆိပ္ေတြ ၀.၃% ကေန ၁.၃% အထိပါ၀င္ပါတယ္။ တညင္းသီးဟာ အဆိပ္သင့္တတ္တဲ႔အစားအစာတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ တညင္းသီးအဆိပ္သင္.တာကုိ Djenkilism လုိ.ေခၚပါတယ္။အဆုိး႐ြားဆုံးကေတာ. ေက်ာက္ကပ္ ႏွစ္ခုစလုံး တစ္ၿပဳိင္နက္ပ်က္စီးၿပီး အသက္ဆုံး႐ႈံးတဲ.အထိ ျဖစ္ႏုိင္တာပါပဲ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တညင္သီးေပါတဲ.့ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ ပဲခူးတုိင္း၊ ေ႐ြက်င္နဲ. သံေတာင္ႀကီးေဒသေတြမွာ တညင္းသီးအဆိပ္သင္.မႈ အမ်ားဆုံးေတြ.ရပါတယ္။
ရာသီမွာ အဆုိးဆုံးျဖစ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ အဆိပ္သင္.မႈေၾကာင္. အသက္ဆုံး႐ႈံးမႈေတြ ႐ွိပါတယ္။ အထူး
သျဖင္. အဆိပ္သင့္တဲ့အခါ ေဆး႐ုံ တက္ေရာက္ၿပီး စနစ္တက်ကုသမႈ မခံယူရင္ေသဆုံးဖုိ.လမ္း
ပုိမ်ားတယ္လုိ.ဆုိပါတယ္။
အဆိပ္သင့္ျခင္း
တညင္းသီးအဆိပ္ရဲ. ဖြဲ.စည္းပုံေမာ္လီက်ဳးကေတာ. အပ္ေခ်ာင္းပုံေလးေတြကုိ ပုတီးသီသလုိသီထားတဲ.ပုံျဖစ္ပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္႐ွည္ၿပီးတစ္ခုနဲ႔တစ္ခုအလြယ္တကူခ်ိတ္တြယ္ႏုိင္ပါတယ္။
က်ေနာ္တုိ.ခႏၶာကုိယ္မွာ အဆိပ္ေတြ၀င္လာရင္အသည္းကပ်က္ျပယ္ေအာင္လုပ္ေပးပါတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ ကေတာ. ခႏၶာကုိယ္က အညစ္အေၾကးေတြကုိ စြန္.ထုတ္ေပးပါတယ္။ တညင္းသီးစားလုိက္ရင္ပါ၀င္တဲ႔ အဆိပ္ေတြဟာ ေသြးထဲကုိ အရင္ေရာက္သြားပါတယ္။ ၿပီးတဲ.အခါ အသည္းကုိေရာက္ပါတယ္။ အသည္းဟာ ခႏၶာကုိထဲကုိ ေရာက္လာတဲ.အဆိပ္ေတြကုိ ပ်က္ျပယ္ေအာင္လုပ္ေပးႏုိင္ေပမယ့္
တညင္းသီးမွာပါတဲ.အဆိပ္ကုိေတာ.ပ်က္ျပယ္ေအာင္မလုပ္ႏုိင္ဘူးလုိ.ဆုိပါတယ္။အဲဒီအခါ ေက်ာက္ကပ္
ကေနစြန္.ထုတ္ဖို.ႀကဳိးစားရပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔တညင္းသီးအဆိပ္ေမာ္လီက်ဳးရဲ.တည္ေဆာက္ပုံေၾကာင့္
ဆီးျပြန္ငယ္ေလးေတြ ပိတ္ဆုိ.တတ္ပါတယ္။ေနာက္ၿပီးအပ္ေခ်ာင္းပုံအဆိပ္ေမာ္လီက်ဳးေတြကထုိးလုိ. ေသြးေၾကာေလးေတြ
ေပါက္တတ္္ပါတယ္။ အဲဒီအခါ ဆီးသြားရင္ ေသြးပါတာ၊ ဆီးသြားနည္းတာေတြ ျဖစ္လာပါမယ္။ ပုိၿပီးဆုိးလာတဲ.အခါဆီးလမ္းေၾကာင္းပိတ္ၿပီး ဆီး လုံး၀သြားလုိ.မရျဖစ္လာပါမယ္။
ေက်ာက္ကပ္ႏွစ္ခုစလုံးက ဆီးမထြက္ႏုိင္လုိ. တင္းလာၿပီး မခံမရပ္ႏုိင္ေအာင္ နာက်င္လာပါမယ္။
ေသြးထဲမွာ Urea နဲ. အဆိပ္အေတာက္ေတြမ်ားလာၿပီး ေဆး႐ုံကုိအခ်ိန္မီ တက္ေရာက္ကုသမႈမခံယူရင္ အသက္ေသဆုံးႏုိင္ပါတယ္။ ဒါကုိ ႐ုတ္တရက္ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးျခင္း(Acute renal failure) လုိ.ေခၚပါတယ္။ ေက်ာက္ကပ္သန္.စင္စက္ (Renal dialysis) နဲ. အခ်ိန္မီကုသ ႏုိင္မွသာ
အျမန္ဆုံးသက္သာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တညင္းသီးစားမယ္ဆုိရင္
တညင္းသီးမွာပါတဲ. အဆိပ္ဓာတ္ဟာ ေရမွာအနည္းငယ္သာ ေပ်ာ္၀င္တဲ.အဆိပ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ေပ်ာ္၀င္ႏႈန္းက၀.၅%သာျဖစ္
ပါတယ္။တညင္းသီးကုိ ျပဳတ္လုိက္ရင္ အဆိပ္ဓာတ္နည္းနည္းသာ ေပ်ာ္၀င္ၿပီးျပည္.၀သြားတဲ.အတြက္ အဆိပ္ေတြထပ္ၿပီးမေပ်ာ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင္. ေရနဲ.ျပဳတ္တဲ.အခါ တစ္ႀကိမ္တည္းနဲ.မလုံေလာက္ပါဘူး။ အနည္းဆုံး သုံးႀကိမ္မွ ငါးႀကိမ္ထိ ေရမ်ားမ်ားနဲ. ျပဳတ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပဳတ္ၿပီတဲ. ေရေတြကုိလည္း သြန္ပစ္ၿပီး ေရအသစ္နဲ. ထပ္ျပဳတ္ရမွာပါ။ဒါဆုိရင္ေတာ. အႏၱရယ္ေတာ္ေတာ္ေလ်ာ.သြားမွာပါ။ တညင္းသီးအဆိပ္ဟာ 300ֹC ေက်ာ္မွသာ ဓာတ္ျပယ္ပ်က္စီးပါတယ္။ ေရဆူမွတ္ဟာ 100ֹC သာ႐ွိတာေၾကာင့္ဘယ္လုိမွဓာတ္မျပယ္ႏုိင္ပါဘူး။ တကယ္လုိ.မ်ား မီးဖုတ္ၿပီးစားရင္ အဆိပ္ေတြဟာ ဓာတ္လည္းမျပယ္၊ အျပင္လည္းမေရာက္ေတာ. 100% ခႏၶာကုိယ္ထဲေရာက္ၿပီး ဒုကၡေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။
တညင္းသီးကုိ ဆားရည္မွာ ၾကာၾကာစိမ္ၿပီးစာရင္ေတာ. အဆိပ္ေတြေတာ္ေတာ္ေလး ေလ်ာ႔နည္းသြား တယ္လုိ.ဆုိပါတယ္။ တညင္းသီး အဆိပ္ဟာ ဆားရည္မွာအလြယ္တကူ ေပ်ာ္၀င္ပါတယ္။
သိပၸံနည္းအရ pH မ်ားေလေလ ေပ်ာ္၀င္မႈ Solubility မ်ားေလေလျဖစ္ပါတယ္။
အနံ.ျပင္းျပင္း၊ အဆိပ္ျပင္းျပင္း
တညင္းသီးစားၿပီးတဲ.အခါ ပါးစပ္မွာနံေနတာ၊ ဆီးသြားရင္ အနံ.ဆုိးတာေတြဟာခႏၶာကုိယ္ထဲမွာ အဆိပ္ေတြ၀င္ေနၿပီလုိ.ဆုိလုိတာပါပဲ။ တညင္းသီးအဆိပ္နဲ. ပတ္သက္ၿပီး WHO(1970),South East Journal of Tropical Medicine(1978)စသျဖင့္ထုတ္ျပန္ေရးသားထားတာေတြလည္း႐ွိပါတယ္
လုိ.ဆုိတယ္။
ဒါေၾကာင္. စားၿပီးရင္ ခႏၶာကုိယ္ကုိလည္း ဒုကၡေပးသလုိ အိမ္သာထဲမွာလည္း အနံ.ဆုိးေပးတဲ. ဒီလုိ
အသီးကုိ အားလံုး တတ္ႏုိင္သမွ်ေတာ႔႕ မစားသင့္ဘူးလုိ.ထင္ပါတယ္။
ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္လြင္-
